Feidhlimidh 'ac Grianna (c1851–1944) of Rannafast, Annaghery, Co Donegal

If you reuse this material please acknowledge source.

According to the information recorded on the Doegen speaker questionnaire in September 1931, Feidhlimidh 'ac Grianna was born in Rann na Fearsaide, and was aged 83 at the time of recording. His father was a farmer, and both parents came from Rann na Fearsaide. In response to questions, he stated that he spent all his life in Rann na Fearsaide, but with seasonal visits to Scotland between the ages of 16 and 64. He had not been to school. His occupation was given as a farmer. Irish was his mother language, and he could also speak English. He could not read or write. The recording team noted "voice rather weak but steady".

Feidhlimidh Dhomhnaill Phroinsias Dhomhnaill Phádraig Mhóir 'ic Grianna gives the speaker's line of male descent back to one of the two 'ac Grianna brothers who settled in Rann na Fearsaide from An Stacarnaigh near Mín a' Labáin in 1736. Feidhlimidh was born in 1851 or 1852; his parents were Domhnall 'ac Grianna and Sorcha Ruadh Ní Ghallchobhair, who was a daughter of Ned Jack. The family was a large one and included the following (dates of birth are approximate):
      Sorcha (c1847–1940, married Jimmy Eoghain Jack Gallagher, Loch na nDeorán)
      Feidhlimidh (1851or1852–1944/01/26)
      Beil (c1855, married Maurice Coll)
      Frainc (c1855, married Rose Duffy; father of Doegen speaker Éamonn 'ag Grianna)
      Gráinne (c1859, married Frainc Beag Greene)
      Donnchadh Mór (c1863–1937/07/13, not married, died Linlithgow)
      Edward (1867/01/27–)
      Bridget (1870/01/15–)
      Máire (Tyrone?)
      Anna (Tyrone?)

At Kincaslagh on 26 February 1884, Feidhlimidh married Máire Eibhlín Néillín Ní Dhomhnaill (c1866–1950/08/12), sister of Doegen speaker Seán Ó Domhnaill. They had 11 children:
      Sorcha (1885/09/01–1962/12/18), Newtownstewart (1901), Scotland (Bellshill), England (Chester-le-Street); twice married (Cairns 1914 Belfast; Simpson 1923 Bellshill)
      Eibhlín (1887/01/09–1887/01/16)
      Brighid (Bidí) (1888/02/29–?1961/05/13), An Dubhcharaidh; married John Bonner on 1910/12/28;
            7 children, including James (1911/11/29), Mary Ellen (1913/04/02), Margaret (1914/12/23), Philip (1919/11/07), Dan
      Séamus (Jimmy) (1889/11/18–1969/11/27), Bail' Áth' Cliath; writer, married Connie McDonald, 8 children
      Annie Bhán (1892/05/02–1963/02/20), Rann na Fearsaide; unmarried
      Dómhnall (1894/03/14–1962/09/03), Béal Fearsaide; writer, married Treasa Doherty, 5 children
      Máire (1896/01/15–1896/04/30)
      Sibéal (Bell) (1898/04/02–1992/09/04), Rann na Fearsaide; married Mícheal Ó Baoighill (c1899–1986/10/25);
            6 children, including Máire (c1934–1971/10/13, married McGlinchey); Domhnall (c1932–2004/11/24); Micí (c1943–03/2007); Feilimidh Dubh; Éamonn
      Seosamh (Joe) (1900/08/22–1990/06/11), Bail' Áth' Cliath / Leitir Ceanainn; married Peggy O'Donnell, 1 son
      Aodh (Hiúdaí) (1902/12/12–1943/08/26), Rann na Fearsaide; unmarried
      John Bán (1904/09/02–1979/03/15), Rann na Fearsaide; unmarried
The above dates of birth for Sorcha, Séamus, Máire and John are taken from the Donegal Genealogy website, presumed to be based on church baptism records. In the case of Seosamh, his baptism record of 1900/08/24 gives date of birth as 1900/08/22, while his civil birth record gives 1901/01/15; such post-dating of the civil birth record was commonplace. The birth dates given for the others are civil dates, being the only dates available to me.

In 1901, the household consisted of Phillip (Feidhlimidh) 50, a farmer; Mary 35; and children Bridget 13, James 11, Annie 9, Daniel 7, Bella 3, Joseph 7 months; also a visitor John O'Donnell 94, married. All were bilingual except Bella, who had Irish only, and Joseph who was not yet speaking. In 1911, it consisted of Phill 60, Mary 45, Anne 19, Daniel 17, Bella 13, Joseph 10, Hugh 8 and John 6. The couple had been married for 27 years, and nine of the eleven children were still living. All the household were bilingual.



Ina seasamh: Séamus, Hiúdaí, Seosamh agus Domhnall;
ina suidhe: Máire, Feidhlimidh, Annie Bhán; chun tosaigh: John Bán.
Pioctúir: Inniu.



Pioctúir ó Bhreandán Ó hAirbhith, Béal Fearsaide, nach maireann.
Bhíodh máthair Bhreandáin, Caitlín Ní Labhradha, i Rann na Fearsaide in aimsir Fheidhlimidh.



Ina seasamh: Hiúdaí, Annie Bhán agus John Bán,
eadar dhá shagart de chuid na Coláiste;
ina suidhe: Feidhlimidh agus Máire.
Pioctúir: Pádraig Ó Baoighill, Amhráin Hiúdaí Fheilimí.



Máire, Annie Bhán, agus Feidhlimidh.
Pioctúir: Conall Ó Grianna, Rann na Feirsde, Seanchas ár Sinsear.



Hiúdaí, Séamus, John Bán, Domhnall agus Seosamh.
Pioctúir: Conall Ó Grianna, Rann na Feirsde, Seanchas ár Sinsear.

Feilimidh 'ac Grianna died on 1944/01/26. The headstone in Anagaire cemetery reads as follows:
      
      D'imthigh sí i mbláth na h-Óige
      Ach mairfidh cuimhne uirthi go deo
      Guidhimid gur geal a lóistín
      Beo go síorruidhe annsa ghlóir.
      (Seán Bán file)
      
      I nDíl Chuimhne ar
      Mháire Bhel Fheidhlimidh
      Rann na Feirsde
      fuair bás 13–10–71, aois 37 bliadhain
      A h-athair Micí Bhidí Dhomhnaill
      fuair bás 25–10–86, aois 87 bliadhain
      A máthair Bel Fheidhlimidh
      fuair bás 4–9–92, aois 94 bliadhain
      A dearthair Donal Bhel
      fuair bás 24–11–04, aois 72 bliadhain
      Feilimidh Mac Grianna
      fuair bás 26–1–44
      A bhean chéile Máire
      fuair bás 12–8–50
      A mhac Hudaí fuair bás 26–8–43
      Annie Bhán fuair bás 22–2–63
      Seán Bán fuair bás 15–3–79.

A great deal has been written about — and by — the talented family of Feidhlimidh and Máire Eibhlín Néillín, and biographical material about Feidhlimidh can be found in many such sources. Recent references to Feidhlimidh 'ac Grianna include:
      Gerard Murphy, "The puzzle of the thirty counters", Béaloideas 12 (1942) pp 3–28; "Ceann Dubhrann na nDumhchann Bán" @ pp 9–15 was collected from Feidhlimidh 'ac Grianna in August 1935 by "Adhamhnán" (Aodh Ó Cnáimhsí) for Cnuasach Bhéaloideas Éireann.
      Nollaig Mac Congáil, Scríbhneoirí Thír Chonaill, 1983, pp 104–6.
      Diarmuid Breathnach & Máire Ní Mhurchú, Beathaisnéis 2, 1990, p 110.
      Seán Ó Gallchóir, "Séamus Ó Grianna" in Nollaig Mac Congáil, Scríbhneoireacht na gConallach, 1998, pp 94–5, 97.
      Conall Ó Grianna, Rann na Feirsde, Seanchas ár Sinsear, 1998, pp 440–2; also pp 110, 397.
      Pádraig Ó Baoighill, Ó Ghleann go Fánaid, 2000, pp 206–16.
      Pádraig Ó Baoighill, Amhráin Hiúdaí Fheilimí, 2001, pp 64–5.
      Fionntán de Brún, Seosamh Mac Grianna, An Mhéin Rúin, 2002, pp 23–5.
      Nollaig Mac Congáil and Ciarán Ó Duibhín, Glórtha ón tseanaimsir, 2009, pp 16–8, 70.
      Róise Ní Bhaoill, Ulster Gaelic Voices, 2010, pp 76–7, 130–3, 162–5.
      Pádraig Ó Baoighill, Oidhreacht Rann na Feirste 1, 2011, pp 8–9.



Reilig Anagaire (Photograph © Irish Graveyard Surveyors).

Speaker's recordings Ulster Doegen index


Speculative family tree:


                             Pádraig Mór 'ac Grianna-----
                                                      |
                                                   Domhnall-----
                                                             |
                                                         Proinsias-----                    Ned Jack-----
                                                                    |                                |
                                                                Domhnall-----------------------Sorcha Ruadh
                                                                c1810–1890          |          c1826–1898
      -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
      |                                        |                                              |                    |               |                      |
   Sorcha---------James Gallagher         FEIDHLIMIDH-------------Máire Eibhlín Néillín     Beil                Frainc          Gráinne                   |
   c1847–1940  |  c1847–1927              1851or2–1944/01/26  |   c1866–1950/08/12          c1855–              c1855–          c1859–                    |
               |  Loch na nDeorán                             |                             m Maurice Coll      m Rose Duffy    m Frainc Beag Greene      |
               | m 1877                                       | m 1884                                                                                    |
               |  "Jimí Eoghain Jack"                         |                                                                                           |
          family of 6                                         |                   -------------------------------------------------------------------------
                                                              |                   |                 |                |             |           |
                                                              |            Donnchadh Mór         Edward          Bridget         Máire       Anna
                                                              |            c1863–1937/07/13      1867/01/27–     1870/01/15–
                                                              |            unmarried
                                                              |            Linlithgow                                            Tyrone?     Tyrone?
                                                              |
                                                              |
      --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
      |              |                |                |                       |                     |                  |            |                       |
    Sorcha         Eibhlín        Brighid           Séamus                   Annie Bhán           Domhnall            Máire        Bell                      |
    1885–1962      1887–1887      1888–?1961        1889/11/18–1969/11/27    1892–1963/02/20      1894–1962/09/03     1896–1896    1898–1992/09/04           |
    m 1914 Belfast                m John Bonner     m Connie McDonald        unmarried            m Treasa Doherty                 m Micheál Ó Baoighill     |
     William Cairns                                                                                                                  c1899–1986/10/25        |
     (1886–1922)                  Dubhcharaidh      Dublin                   Rann na Fearsaide    Béal Fearsaide                   Rann na Fearsaide         |
     3 clainne:                   7 clainne:        8 clainne                                     5 clainne                        6 clainne:                |
     William 1912–                James 1911-                                                                                      Máire c1934–1971/10/13    |
     John (Jack) 1915–            Mary Ellen 1913-                                                                                   m McGlinchey            |
     Mary (Melanie) 1917–1941     Margaret 1914-                                                                                   Domhnall c1932–2004/11/24 |
    m 1923 Bellshill              Phil 1919- (Baile na Carraige)                                                                   Micí c1943–03/2007        |
     John Simpson                 Dan (Doire Sheanaigh)                                                                            Feilimidh Dubh            |
     (1899–?1974)                                                                                                                  Éamonn                    |
     1 clainne:                                                                                                                                              |
     Jean R 1924–2019                                                                                                                                        |
                                                                                         ---------------------------------------------------------------------
                                                                                         |                        |                       |
                                                                                      Seosamh                   Hiúdaí                  John Bán
                                                                                      1900/08/20–1990/06/11     1902/12/12–1943/08/26   1905/02/09–1979/03/15
                                                                                      Peggy O'Donnell           unmarried               unmarried

                                                                                      Dublin/Letterkenny        Rann na Fearsaide       Rann na Fearsaide
                                                                                      mac Fionn


Ciarán Ó Duibhín
Úraithe 2023/12/20
Clár cinn / Home page / Page d'accueil / Hauptseite / Главная страница