TAGAIRTÍ DO GHAEDHILG OIRTHEAR ULADH Curtha le chéile le Ciarán Ó Duibhín (coduibhin at btinternet dot com) An leagan seo: an 8mhadh lá de'n Chéad-Mhí 2025 Níl an liosta seo i bhfoirm chríochnaithe, agus b'fhéidir nach mbíonn go deo. Níl na foinsí uilig scagtha, agus tá seiceáil agus iomlánú le deánamh go fóill ar chuid de na hiontrálacha, go háirid iad siud a bhfuil réiltín (*) leo. Bhéinn buidheach as ceartachán ar bith a chuirfear ar mo shúile domh. Le tréimseacháin, ní bhíonn uimhreacha na n-eagrán i gcomhnaidhe iontaobhtha nó leanamhnach, agus is úsáidí de ghnáthach na dátaí. Comh maith le hOirthear Uladh, clúduighthear na ceanntracha in aice leis, i dTuaisceart Laighean agus in Oirthear Chonnachta. Tá na foinsí is tábhachtaí i dtaca le Tír Chonaill liostáilte fosta. Mar seo atá ord na gceanntracha agus na mioncheanntracha taobh istigh daobhtha: 1. Coitcheannta 2. Aontruim 2.0 Coitcheannta 2.1 Na Glinn 2.2 Reachrainn 3. An Dún 4. Oirghialla 4.0 Coitcheannta 4.1 Árd Mhacha 4.2 Muineachán 4.3 Oirthear an Chabháin 4.4 Tuaisceart na Midhe 4.5 Lughbhadh 5. Breifne 5.0 Coitcheannta 5.1 Iarthar an Chabháin 5.2 Fearmanach 5.3 Tuaisceart Liatroma 5.4 Oirthear Sligigh 5.5 Sliabh Beatha 6. Tuaisceart Laighean 6.0 Coitcheannta 6.1 An Iarmhidhe 6.2 Longphort 7. Na Speiríní 7.0 Coitcheannta 7.1 Muintir Luinigh 7.2 Deisceart Dhoire 8. Tearmon Ó Mongain 9. Tír Chonaill (coitcheannta) 10. Inis Eoghain 11. Fánaid 12. Ros Goill 13. Cloich Cheann-Fhaolaidh 14. Gaoth Dobhair 15. Na Rosa 16. Na Cruacha 17. Na Gleanntaí 18. Teilionn 19. MionGhaeltachtaí i dTír Chonaill Ní annamh sin foinse a ndeántar tagairt dó faoi cheanntracha éagsamhla. Taobh istigh de gach mioncheanntar, tá na foinsí rannta i gceithre rannóg. Ní bhíonn sé i gcomhnaidhe soilléar cén rannóg is córtha foinse a chur innti. Rannóg I: Anecdotes, notes, statistics (non-linguistic material) Ní miste liom corr-thagairt a leigin isteach a chuireas síos ar chúlra na h-áite, fiú mura bhfuil cúrsaí teangtha luaidhte ann. Leigtear isteach fosta nótaí beathaisnéise. Ní thugtar de ghnáthach tagairtí a bhaineann le gluaiseacht na hathbheochana mura bhfuil eolas eighinteacht ionntu fán teangaidh dhúthchais comh maith. Is annamh nach mbíonn eolas den chineál seo i dtagairtí i rannóg II agus III fosta. Rannóg II: Material (unanalysed) Ní thugtar mórán i gcás Thír Chonaill, tharla an oiread bheith ar fagháil. Ach ghníthear iarracht leabharthaí a liostáil. Ní luaidhtear de ghnáthach ábhar a thig go hiomlán as lámhscríbhinní, ach amháin i gcorr-cheanntar a bhfuil ábhar tearc ionntu, agus annsin féin is leisc liom dhul níos fuide siar ná an 19mhadh aois; agus is réidhe a leigim isteach prós ó lss ná filidheacht. Fágann sin nach mbacaim mórán le saidhbhreas filidheachta Oirghialla ón 18mhadh aois, mar shampla, ach amháin na leabarthaí móra ar an adhbhar a luadh. Ach go hádhamhail is féidir an fhilidheacht sin a fhágáil faoi "Oidhreacht Oirghiall" (Peadar Mac Gabhann). Is annamh nach mbíonn ámh-ábhar sna tagairtí i rannóg III fosta. Rannóg III: Analysis Gheobhfar liostaí focal agus saothair choimsitheacha anailíse. Ach is leor nóta beag ar chiall nó ar fhoghraidheacht focail lena cháiliughadh don rannóg seo. Rannóg IV: Sound recordings Is iomaí cineál foirme is féidir a bheith ar fhoinse: leabhar (1), nó alt (2), nó audio/video (3), nó lámhscríbhinn (4). ------------------------------------------------------ COITCHEANNTA. I. Anecdotes and statistics. Anon: "Belfast Gaelic League Minutes, 1895–99", Cartlann Náisiúnta (M4920) (As of March 1993, only 18 pages of this document remain, covering 19/08/1895 to 23/09/1896. Selections from the whole document were published by Gréagóir Ó Dúghaill, An tUltach, 11/1971 – 02/1972; and by Gearóid Mac Giolla Domhnaigh, "Conradh Gaeilge Chúige Uladh ag tús an 20ú chéid" (1995) 7–60. For visits made to Cushendall (13/7/1896; 7/1897), Omeath (3/8/1896) and Draperstown (15/8/1896), see appropriate sections below.). ____ [Ps. Maine]: "Na hUltaigh agus an Ghaedhilg", An Claidheamh Soluis 905 (31/07/1915) 1–2. Adams, G. Brendan: "The last language census in Northern Ireland", Ulster Dialects (1964) 111–45. ____: "Language in Ulster 1820–1850", Ulster Folklife 19 (1973) 50–5. ____: "The 1851 language census in the North of Ireland", Ulster Folklife 20 (1974) 65–70. ____: "Language census problems 1851–1911", Ulster Folklife 21 (1975) 68–72. ____: "Aspects of monoglottism in Ulster", Ulster Folklife 22 (1976) 76–87. ____: "The validity of language census figures in Ulster 1851–1911", Ulster Folklife 25 (1979) 113–22. Anderson, Christopher: The Native Irish and their descendants (3rd edition, improved, 1846). Buachalla, Breandán Ó: I mBéal Feirste Chois Cuain (1968). Canainn, Aodh Ó: "Cosslett a chruinnigh", Donegal Annual 46 (1994) 23–33. Con Midhe, Pádraig Mac: "Census na gCainnteoirí Dúthchais", An tUltach 20:4 (4/1943) 3–4. Cuív, Brian Ó: Irish Dialects and Irish-speaking areas (1951). Cunningham, Bernadette; Gillespie, Raymond: "The east Ulster bardic family of Ó Gnímh", Éigse 20 (1984–5) 106–14. ____: "An Ulster settler and his Irish manuscripts", Éigse 21 (1986) 27–36. Diarmada, Rónán Mac: "Polasaí Oifigiúil i leith na Gaeilge san 18ú agus san 19ú haois", An tUltach 46:7 (7/1969) 18&21. Fhionnlaoich, Peadar T Mag [Ps. Cú Uladh]: "Among the Gaels", Irish News 06/10/1910 lch 6 (Belfast Gaelic League visits to Glenariff, South Derry, Omeath). FitzGerald, Garret: "Estimates for baronies of minimum level of Irish-speaking amongst successive decennial cohorts: 1771–1781 to 1861–1871", Proceedings of the Royal Irish Academy 84C (1984) 117–155. ____: "Irish-speaking in the pre-Famine period: a study based on the 1911 census data for people born before 1851 and still alive in 1911", Proceedings of the Royal Irish Academy 103C (2003) 191–283 (With 7 maps.). Glaisne, Risteárd Ó: Cosslett Ó Cuinn (1996). Murphy, Michael J.: Ulster Folk of Field and Fireside (1983) (See pp. 9,17,64,79,127,147,150–3,155,157,177,204–5,213,217–221). Snodaigh, Pádraig Ó: The Hidden Ulster (1973). II. Material. Anon: "Na Gamhna Geala", An Claidheamh Soluis 11:30 (2/10/1909) 8 (ní luaidhtear áit). ____ [Ps. Cadhan (?=Séamus Ó Ceallaigh)]: "Mion-phunann na nGaedheal: An Breallán", Irish News 17/12/1907 lch 2 (Doire? Óméith?). Beckett, Colm: A study of Robert S McAdam's manuscript English–Irish dictionary (unpublished Ph.D. thesis, QUB 1995). Cuinn, Cosslett Ó: Notebooks (In library of Royal Irish Academy, Dublin; microfilm copies in An Chrannóg, Gaoth Dobhair; Linen Hall Library, Belfast; and National Library, Dublin.). ____: Scian a Caitheadh le Toinn (1990) (lch 3:Inis Eoghain,Fearnmhaigh,Ó Méith,Na Feadha,Glinnte Aontrama,Reachlainn,Spéiríní,Liathroim). Laoide, Seosamh [Ps. S.L.]: "Malaidh bhán", An Claidheamh Soluis 4:1 (15/03/1902) 7 (Oirthear, Fearnmhuigh, Tír Chonaill, Breifne Uí Raghallaigh). MacAdam, Robert: "Six hundred Gaelic proverbs collected in Ulster", Ulster Journal of Archaeology 6 (1858) 172–83, 250–67; 7 (1859) 278–87; 9 (1861–2) 223–36 (republished in A J Hughes, "Robert Shipboy MacAdam" (1996)). Muireadhaigh, Lorcán Ó: Amhráin Chúige Uladh (cuid 1, 1927; cuid 2, 1937; atheagrán, Colm Ó Baoill, 1977). Muirgheasa, Énrí Ó: Seanfhocla Uladh (1907; eagrán méadaithe 1931; eagrán úr, Ó hUrmholtaigh, ()). ____: Céad de Cheoltaí Uladh (1915; atheagrán, Beausang, 1983). ____: Dhá Chéad de Cheoltaí Uladh (1934; athchló 1969). ____: Dánta Diaga Uladh (1936; athchló 1969). Néill, Séamas Ó [Ps. S.M.]: "Connradh na Gaedhilge", Irish News 30/09/1931 lch 3 (Doegen, Árd Mhacha, an Cábhán). ____ [Ps. S.M.]: "Connradh na Gaedhilge", Irish News 07/10/1931 lch 3 (Doegen, Tír Eoghain, an Cábhán). ____ [Ps. S.M.]: "Béaloideas Uladh", Irish Independent (04/02/1932 – 21/04/1932) — 12 alt (Doegen material: 1 — 04/02/1932 p4 (Gruagach an ghaiste); 2 — 11/02/1932 p5 (Scéal an tsean-ghabha); 3 — 18/02/1932 p4 (An seanduine agus an dlightheamhnach); 4 — 25/02/1932 p4 (Paidí Ó Lumhóg); 5 — 03/03/1932 p4 (Ag imirt chárdaí sa teampall); 6 — 10/03/1932 p4 (Bean a fuaduíodh); 7 — 17/03/1932 p4 (Na sugh-chraobh); 8 — 24/03/1932 p4 (Buachaill láidir / Cearc ghoir); 9 — 31/03/1932 p4 (Padaí Ultach); 10 — 07/04/1932 p4 (An sagart deas); 11 — 14/04/1932 p4 (Siud thall é / Meisgeoir in Ifreann); 12 — 21/04/1932 p4 (An fear bocht agus an diabhal) Amharc Mac Congáil/Ó Duibhín, "Glórtha ón tSeanAimsir".). III. Analysis. Baoill, Colm Ó [Ps. Colm J O Boyle]: Phonetic texts of East Ulster Irish (unpublished MA thesis, QUB, 1962). ____: Contributions to a comparative study of Ulster Irish and Scottish Gaelic (1978). ____: "Litir re 'codhlóg'", An tUltach 42:9 (9/1965) 10. ____: "Cleimhrian: clocharán", Éigse 13 (1969–70) 90–1. ____: "The Gaelic continuum", Éigse 32 (2000) 121–34. Baoill, Dónall P. Ó: An teanga bheo: Gaeilge Uladh (1996). ____: "Síor-athrú teanga agus cás na Gaeilge", Éigse 15 (1973–4) 289–302. ____: "Vowel lengthening before certain non-obstruents in q-Celtic", D P Ó Baoill (eag.), Papers in Celtic Phonology (1979) 79–107. ____: "Preaspiration, epenthesis and vowel lengthening - interrelated and of similar origin?", Celtica 13 (1980) 79–108. ____: "Forbairt na ngutaí i nGaeilge Uladh", Ildánach Ildíreach; a Festschrift for Proinsias Mac Cana (1999) 131–56. ____: "The historical development of in an Ulster Irish / Scottish Gaelic continuum", Belfast Studies in Language, Culture and Politics 2 (2001) 101–15. Bhaoill, Róise Ní: Ulster Gaelic Voices: Bailiúchán Doegen 1931 (2010) (With two CDs containing about 70% of Ulster Doegen material. With transcriptions and translations.). Buachalla, Breandán Ó: Cathal Buide, Amhráin (1975) (Esp. pp 113–118). ____: "Muinn 'We' in South East Ulster", Éigse 13 (1969–70) 31–2. ____: "Nótaí ar Ghaeilge an Tuaiscirt I", Éigse 16 (1975–6) 285–316. ____: "Ní and cha in Ulster Irish", Ériu 28 (1977) 92–141. ____: "The verbal adjective formant -iste in Ulster Irish", Ériu 30 (1980) 39–45. ____: "The f-future in Modern Irish: a reassessment", Proceedings of the Royal Irish Academy 85C (1985) 1–36. Cionaoith, Maeleachlainn Mac [Ps. Malachy McKenna]: "A note on E. Ulster "nar" and Old Irish "náthar", "nár"", Celtica 16 (1984) 52. ____ [Ps. Malachy McKenna]: "Conjugation of the verb in areas of East Ulster Irish: now you see it, now you don't", Journal of Celtic Linguistics 1 (1991) 23–60. ____ [Ps. Malachy McKenna]: "Towards a lexical phonology and morphology of spoken Ulster Irish", Miscellanea Celtica in Memoriam Heinrich Wagner (1997), 259–75. Congáil, Nollaig Mac: The inflexion of the irregular verb in modern Gaelic dialects, Vols 1 & 2 (unpublished Ph.D. thesis, QUB 1974). ____ [Ps. Noel McGonagle]: "Lenition of initial consonant of cluin", Éigse 16 (1975–6) 67–68. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "Some present tense terminations", Éigse 16 (1975–6) 203–214. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "Three Ulster features", Éigse 16 (1975–6) 215–220. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "The present tense flexionless termination", Éigse 16 (1975–6) 275–283. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "On the qualitative adjective", Éigse 17 (1977–9) 105–108. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "The imperative Forms 'déana/deana'", Éigse 17 (1977–9) 203–207. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "The pres. fut. stem of the irregular verb", Éigse 17 (1977–9) 537–544. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "Tá Rud Éigin a Cheithre Orm", Éigse 18 (1980–1) 299–303. * ____: "Go dTige agus Sula dTí", Ériu 32 (1981) 176. * ____: "Migration of verbal terminations", Ériu 37 (1986) 93–97. * ____: "The Irregular Verb in Modern Irish, Part I: BEIR", Zeitschrift für Celtische Philologie 42 (1987) 311–318. ____: "Réamhfhocail agus aidíochtaí sealbhacha a agus ár", Ériu 39 (1988) 199–202. * ____: "The Irregular Verb CLOIS/CLUIN in Modern Irish", Éigse 23 (1989) 196–204. * ____: "A Genitive Plural Termination", Ériu 40 (1989) 187–189. ____ [Ps. Noel McGonagle]: "The Irregular Verb ITH in Modern Irish", Miscellanea Celtica in Memoriam Heinrich Wagner (1997), 277–80. Congáil, Nollaig Mac; Duibhín, Ciarán Ó: Glórthaí ón tSeanAimsir (2009) (Eagar ar Sheámus Ó Néill, "Béaloideas Uladh" ón "Irish Independent"). Dochartaigh, Cathair Ó: Dialects of Ulster Irish (1987). ____: "'Cha' and 'ní' in the Irish of Ulster", Éigse 16 (1975–6) 317–36. ____: "Tá sí 'na shuidhe, etc.", Éigse 17 (1977–9) 89–103. ____: "Donegal 'a dhath ar bith'", Éigse 17 (1977–9) 197–202. ____: "Unstressed long vowel shortening in Irish: the evidence from Achill", Éigse 17 (1978) 331–58. ____: "Lenition and dependency phonology", Éigse 17 (1977–9) 457–94. ____: "A minor Irish isogloss", Studia Celtica 14:5 (1979–80) 223–8. ____: "Aspects of cluster modification", D P Ó Baoill (eag.), Papers in Celtic Phonology (1979) 124–33. ____: "Ulster Irish terms for 'ruminating'", Éigse 18 (1980–1) 113–7. ____: "A disputed vowel", Éigse 18 (1980–1) 277–83. ____: "Vowel strengthening in Gaelic", Scottish Gaelic Studies 12 (1981) 219–40. ____: "Some anomalous vowels", Éigse 19 (1982–3) 137–44. ____: "Northen Irish 'níos, nios, nas'", Éigse 19 (1982–3) 333–40. ____: "Some influences on Ulster Irish", Éigse 20 (1984–5) 164–70. ____: "Caducous schwa in Ulster Irish", Éigse 21 (1986) 208–13. Eacháin, Conchúr Mag: "Varia II: Fuaidh sa Nua-Ghaeilge", Éigse 40 (2019) 333–9. Fhionnlaoich, Peadar T. Mag [Ps. Cú Uladh]: "Canamhna Chúige Uladh", An Claidheamh Soluis 13:17 (1/7/1911) 4. Grannd, Seumas: The Gaelic of Islay, a comparative study (Aberdeen, 2000). ____ [Ps. James Grant]: "The Gaelic of Islay, a North Channel dialect?", Léann na Trionóide 1 (2004) 69–95. Hughes, A.J.: "Gaeilge Uladh", Stair na Gaeilge (1994) 611–60. ____: "“Stair na Gaeilge”: aguisíní agus ceartúcháin don chaibidil ar Ghaeilge Chúige Uladh", Seanchas Ardmhacha 16:1 (1994) 125–132. ____: "Ulster Irish 'Char' as a reflex of Old Irish 'Nícon Ro' rather than a Scottish import", Miscellanea Celtica in Memoriam Heinrich Wagner (1997), 225–58. Laoide, Seosamh: Seachrán Chairn tSiadhail (1904). * ____ [Ps. J H Lloyd]: "", An Gaodhal 9:1 (1/1892) 153 (Litir re East Ulster Irish; ref Nollaig Mac Congáil). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Linguistic Notes", Irisleabhar na Gaedhilge 8:91 (11/1897) 137–9 (chá, aonar, i n-umhail, fá). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Editor's reply to James Fenton", Irisleabhar na Gaedhilge 10:112 (12/1899) 63 (Donegal, Louth. Use of autonomous forms.). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Editor's review of Trans Gael Soc Inverness XXI", Irisleabhar na Gaedhilge 10:113 (1/1900) 474–6, at 475–6. ____ [Ps. Mac Tíre]: "Editor's reply to James Fenton", Irisleabhar na Gaedhilge 10:114 (3/1900) 490–1 (Mainly autonomous forms). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Editor's review of Archiv für Celtische Lexikographie", Irisleabhar na Gaedhilge 10:115 (4/1900) 506–7. ____: "Dinnseanchas: editor's untitled note on 'Drogheda'", Irisleabhar na Gaedhilge 10:120 (9/1900) 587. ____: "Dinnseanchas", Irisleabhar na Gaedhilge 11:126 (3/1901) 58–61 (Meath 58, Monaghan 60, Armagh 61). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Notes and queries 454, 455", Irisleabhar na Gaedhilge 11:135 (12/1901) 207–8 (irregular verbs). ____: "The Leinster dialect", An Claidheamh Soluis 12:40 (10/12/1910) 21; 12:43 (31/12/1910) 5–6; 12:48 (4/2/1911) 5–6. Laoide, Seosamh(?): "Notes and queries 414", Irisleabhar na Gaedhilge 10:114 (3/1900) 491 (broad and slender variation, Donegal, Meath, Tyrone). ____: "Notes and queries 415", Irisleabhar na Gaedhilge 10:115 (4/1900) 506 (go dtí). McCaughey, Terence P.: "Muiris Ó Gormáin's English-Irish Phrasebook", Éigse 12 (1967–8) 203–27. McKendry, Eugene F. J.: Computer-aided contributions to the study of Irish dialects (unpublished Ph.D. thesis, QUB 1982). Maoláin, Micheál Ó [Ps. Rev M Mullin CC]: A Phonetic Key to Modern Ulster Irish (See also discussion with Eoin Mac Néill https://catalogue.nli.ie/Record/vtls000619263, vtls000619275, vtls000613931). Mórdha, Séamus P. Ó: "Tuireamh ó Chontae an Chabháin: nótaí breise", Celtica 9 (1971) 215–6. O'Rahilly, T.F.: Irish Dialects Past and Present (1932, reprinted 1972). * ____: "Some verbal forms in Sc. Gaelic, Manx and Ulster Irish", Scottish Gaelic Studies 3 (1931) 111. Searcaigh, Séamus Ó: Foghraidheacht Ghaedhilg an Tuaiscirt (1925). ____: Coimhréir Ghaedhilg an Tuaiscirt (1939). Sommerfelt, Alf: "Review of Ó Searcaigh: Foghraidheacht Ghaedhilge an Tuaiscirt", Norsk Tidsskrift for Sprogvidenskap 3 (1959) 308–11. ____: "Le futur irlandais en -f-", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 311–3. ____: "Un cas de coup de glotte en irlandais", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 314–9. ____: "Une abbréviation de voyelles devant h", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 320–1 (also: Norsk Tidsskrift for Sprogvidenskap I (1928) 27–9). ____: "Sur une formation de future dans l'irlandais du Nord", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 322–4. ____: "Sur le système consonantique du celtique", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 325–8. ____: "On a Donegal verbal type with a dissyllabic semanteme in a(:)", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 329–35. * ____: "Differentiation of weak consonants in Irish", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 343–8 (also: Celtica 3 (1956)). ____: "Consonant quality on Celtic", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 349–54 (also: Norsk Tiddskrift for Sprogvidenskap XVII (1954) 102–18). ____: "Structural differences between Irish and Scotch Gaelic", Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 365–9. Stockman, Gearóid: Cruinneas Gramadaí agus Corrfhocal Eile (1996) (Alt 32–4. Foillsigheadh réamhleagan ar An tUltach 1991–3.). Tuathail, Domhnall Ó: "Ár dTeanga Féin", Irish Weekly (18/02/1911) 12. Tuathail, Éamonn Ó: "On the Irish sibilants", Éigse 1 (1939–40) 281–4, at 282–3. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) pp. xiv-xv; (1981) pp. xix–xx. ____: "A linguistic atlas and survey of Irish dialects", Lochlann 1 (1958) 9–48. ____: "Iarfhocal ar Ní agus Cha sa Ghaeilge", Féilscríbhinn Thomáis de Bhaldraithe (eag. Seosamh Watson) (1986). Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pp. 283–303. Watson, Seosamh: "Caducous and fallen vowels in Irish and Scottish Gaelic", Ériu 36 (1985) 125–36. ____: "Dada i nGaeilge na hÉireann agus na hAlban", Eoin Mac Cárthaig & Jürgen Uhlich (eds), Féilscríbhinn do Chathal Ó Háinle (2012) pp. 983–1008. Williams, N.J.A.: "Muinn 'We' in South East Ulster", Éigse 12 (1967–8) 297–300. ____: "The etymology of ársuighim", Éigse 13 (1969–70) 181–5. IV. Recordings. Anon: The Ulster Doegen records (Audio copies at RIA; QUB; Humboldt University Berlin. See Róise Ní Bhaoill, Ulster Gaelic Voices. RIA, Doegen Records Web Project, http://www.doegen.ie/. Further material: RIA minutes of proceedings 1931–32 appendix pp 26–31; LASID vol 4 pp 283–303; Séamus Ua Néill: Bailiu bealoidis (Irish Independent 8/10/1931 p 5); Preserving the native language (Irish Independent 13/10/1931 p 4); SM: Connradh na Gaedhilge (Irish News 7/10/1931 p 3); Anthony O'Doherty: The voice of a thousand years (Irish Press 15/10/1931 p 6); Saving ancient Irish dialects (Irish Press 27/10/1931 4).). ____: RTÉ Archives: sound recordings by Proinsias Ó Conluain, Seán Mac Réamoinn, Séamus Ennis, Ciarán Mac Mathúna and others (Edited programs of extracts include: GG: Guth na Gaeltachta (c1970: Rathlin, Tyrone, Sligo, S Armagh, Omeath); PÓC1: Ian Lee, Radio Travels (English, RTÉ - Tyrone, Rathlin, Omeath); PÓC2: Ian Lee (Irish, Radio Ulster - Tyrone); PÓC3: Ian Lee (Irish, Radio Ulster - Rathlin c1954, Tory 1956). Track with Robert McCormick at http://www.rte.ie/archives/exhibitions/1981-proinsias-o-conluain/615585-an-maireann-gaeilge-ar-bith-ar-reachrainn/). ____: Ulster Folk Museum Sound Archive (Material includes RTÉ's "9 Counties of Ulster" on cassettes R77.16, 26–30, if this has any linguistic value.). Baoighill, Pádraig Ó; Cadhain, Máirtín Ó: Tape recordings from Ulster Gaeltachts (Pádraig Ó Baoighill conducted Ó Cadhain around Ulster Gaeltachts, particularly Donegal, but possibly also Omeath and Tyrone. Most of Donegal material transcribed in Ó Baoighill "Ó Cadhain i dTír Chonaill" (Coiscéim, 2007), with two CDs of sound extracts.). Muireadhaigh, Lorcán Ó: Ediphone recordings (Ó Muireadhaigh's papers may be in the Ó Fiaich Library Armagh. 132 ediphones in UCD, awaiting conservation (Ní Uallacháin).). Tuathail, Éamonn Ó: Ediphone recordings (I believe Ó Tuathail's papers are in TCD. 24 ediphones in UCD (Ní Uallacháin). A couple of Eóin Ó Cianáin (Tyrone) examples on-line as of July 2013 at http://www.bealbeo.ie/ediphone/1006_cuach_bui.html and http://www.bealbeo.ie/ediphone/1007_an_bas.html). AONDRUIM. I. Anecdotes and statistics. Coitcheannta * Anon: "A turn through Gaelic Ireland in 1872", Frazer's Magazine; Oban Times, 26/7/1873 (Repr in Hugh Dan Maclennan, Not an Orchid (1995), p. 74). ____: "Saving ancient Irish dialects", Irish Press (27/10/1931) 4 (Glens, Rathlin; ref Nollaig Mac Congáil). ____ [Ps. Colla dá Chríoch]: "Connradh na Gaedhilge: notes on the movement", Irish News (12/04/1906) 8. ____ [Ps. Tuairisceoir]: "Feis na nGleann", An tUltach 31:11 (11/1954) 11. Dobbs, Maighréad Nic C.: "Feis na nGleann", An tUltach 27:9 (9/1950) 5–6. Downey, Gerry; Stockman, Gerry: "From Rathlin and the Antrim Glens: Gaelic Folktales in translation", Ulster Folklife 37 (1991) 71–96. McAuley, Eileen; Éamonn Phoenix; Pádraic Ó Cléireacháin: "Irish in the Glens: from decline to revival 1890–2004", Feis na nGleann: a century of Gaelic culture in the Antrim Glens (2005) 107–23. Néill, Eoin Mac: "Irish in Co. Antrim", Irisleabhar na Gaedhilge 6 (1895) 96. Tierney, Michael: "Eoin MacNeill", The Glynns 16 (1988) 45–57. Turner, Brian S.: "Notes on the Blacks and McCurdys of the Glens and Rathlin", The Glynns 14 (1986) 25–27. Whitaker, T.K.: "James Hamilton Delargy", The Glynns 10 (1982) 23–30. Na Glinn Anon: "Lynch law in Larne", Larne Monthly Visitor, July 1863 (PRONI MIC/130/1) (Larne; Skivey McAulay "took infinite delight in expressing himself in the Irish language"). ____: "", An tSean-Bhean Bhocht 1:8 (7/8/1896) 160 (Glenariff). ____: "Belfast Gaelic League Minutes, 1896", Cartlann Náisiúnta (M4920). (Report by Mr Hussey to meeting 02/09/1896 states "A visit was also paid to Cushendall (13 July) where the residents appeared to be enthusiastic about it [Irish]." Referenced by Ó Dúghaill, An tUltach 11/1971; Mac Giolla Domhnaigh, "Conradh Gaeilge Chúige Uladh" (1995) p 18.). ____: "Belfast Gaelic League Minutes, 1897", Cartlann Náisiúnta (M4920). (Visit to Glens of Antrim, 24? July 1897. Now missing from document M4920, but referenced by Ó Dúghaill, An tUltach 12/1971; Mac Giolla Domhnaigh, "Conradh Gaeilge Chúige Uladh" (1995) p 28. For another account of the visit, see Irish News (27/7/1897) 6, substantially reproduced in "Feis na nGleann: a century of Gaelic culture in the Antrim Glens" (2005) pp 107–8.). ____: "Belfast Notes", An Claidheamh Soluis 3:50 (22/2/1902) 840 (bás Mrs Susan McNeill; v. also id. 809). ____: "The Gaelic cause in the Glens of Antrim", Irish News (05/07/1906) 8. ____: "The Gaelic Pledge", Irish News (13/04/1910) 8 (Daniel McKay at Cushendall Petty Sessions). ____: "Glenariff Feis", Irish News 09/06/1910 lch 8 (Account of schools, feis results. Margaret McAuley, Waterfoot.). ____: "Cushendun Regatta", Irish News 14/08/1912 lch 8 (At least 30 native speakers within 2 miles of Cushendun). ____: "In Antrim's Glens", Irish News 27/08/1912 lch 6 (Against Connacht Irish in schools). * ____: "Ceilidh in Glenariff", Irish News 23/02/1911 lch 4 (Anna Nic Alastair). ____: "Down the years to the first Feis na nGleann", Irish News 28/06/1938 lch 3 (Annie McAllister, Waterfoot, sec since 1928; Máire Mhór). ____: "An Nuacht i nGaeilge", Andersonstown News 19/03/1983 lch 5 (Jim Bhriain, bás). ____ [Ps. Béal Cú]: "Irish Ireland in Reality", Irish News 01/04/1910 lch 4 (Cushendall parish. Rosary at funeral. Also Irish Weekly 1910/04/09 lch 8.). ____ [Ps. Béal Cú]: "Irish Ireland in Glenariff", Irish News 06/04/1910 lch 4 (Domhnall Ó Tuathail; Máire Mhór. Also Irish Weekly 1910/04/16 lch 6.). ____ [Ps. Ben More]: "The Gaelic movement: in the Antrim Glens", Irish News 24/06/1903 lch 7 (General, value). ____ [Ps. Cúchulainn]: "Lesson from Glenariff", Irish News 28/01/1911 lch 4 (Miss Higgins). ____ [Ps. Cúchulainn]: "Glenariff and Belfast", Irish News 13/02/1911 lch 4; 20/02/1911 lch 4 (Máire Mhór; 6 speakers). ____ [Ps. JWM]: "A trip to the Gobbins", Larne Monthly Visitor, September 1860 (PRONI MIC/130/1) (Islandmagee; guide "spouting at the same time two or three mouthfuls of Irish"). Bhaldra, Pilib de: "Seanchuidhthe Éireann do Bhuail Liom", An Lóchrann, Feabhra 1930, p. 8; Márta 1930, p. 7 (Máire bheag nic Alasdruim. Tagairt ó Pheadar Mac Gabhann). Bhriain, Eibhlín Ní: "Travels in Antrim 2", Irish Times 14/4/1978, p. 14. ____: "Tuarascáil", Irish Times 19/4/1978, p. 8. ____ [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 28/9/1981, p. 9; 4/5/1981, p. 11. * ?Biggar, F.J.: "Gaelic in Antrim", Northern Whig 27/11/1900, p. ? (c1711, PRONI D3905/A/2 p 52). Charleton, Joe: "Cuairt ar gleannta áille", Sunday Press (15/9/1985). Con Midhe, Pádraig Mac: "Thall agus Abhus - Feis na nGleann", An tUltach 51:8 (8/1974) 18–19. Corduff, Leo and Murphy, Michael J (collectors): "Irish speakers (informant Mary Stone)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100242/6252086 (Tape T0267.13) (Glenariff: Barney Bhriain McAuley, Séamus Mór McAuley, Mary McKillop; Glendun: Máire Mhór Nic Chormaic (not by name); Torr: Stewarts (not by name)). ____: "Speaking Irish (informant Mary Stone)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100242/6252090 (Tape T0267.17) (Glenariff: Mary McKillop). ____: "Irish speakers in the Glens (informants Rose Emerson, Mick Leech)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100244/6252116 (Tape T0269.3) (Glenariff: "Den a Bhat" (unidentified); "Kitty Faulin"? (unidentified); Barney Bhriain McAuley; Ann McAuley). Creag, Art de: "Gleann Airimhe", Lá 18/4/1985 lch 4 (also verbal reference to Mrs Robbins as someone who learned from the native speakers). Dallat, Cahal: "Review of Watson, ZCP (1984) and Éigse (1984)", The Glynns 13 (1985) 65–66. * Dobbs, Rev. Stewart: "A statistical account of Ardclinis and Laid, 1817, in W Shaw Mason: Statistical Account or Parochial Survey of Ireland, 1819", The Glynns 2 (1974), at p. 53. Also ref CBÉ MS 1232.103 ("Here [in Layd], as well as in Ardclinis, they speak Irish fluently among themselves and most of them are good English speakers, perhaps better and in a purer dialect than many English. Irish in the hills and tops of Glens is the most prevalent language; and there are some old people who can speak no other language, though they know the meaning of most English phrases: there are also some who cannot speak Irish, though they know it in part. The contiguity to Scotland occasions the language to partake more of the Scotch Erse than of the Southern Irish."). Doibhlin, Diarmaid Ó: "Womenfolk of the Glens of Antrim and the Irish language", Feis na nGleann: a century of Gaelic culture in the Antrim Glens (2005) 15–28 (an dialann ag Róis Ní Ógáin; earlier versions published in Seanchas Ard Mhacha 16:1 (1994), and as a freestanding publication by the Ultach Trust c1995). ____: Duanaire Gaedhilge Róis Ní Ógáin (1995) (an réamhrádh; eolas ón dialann ag Róis Ní Ógáin). Dooey Twins: Andy Dooey of Dunloy: poems and writings (picture of Jimmy Stewart p 53). Droighneáin, Muiris Ó: "[Litir]", An tUltach 36:11 (11/1959) 9. Dúghaill, Gréagóir Ó: "Miontuairiscí Chraobh Bhéal Feirste de Chonradh na Gaeilge 1895–1899, II", An tUltach 48:12 (12/1971) 7–8. Fhionnlaoich, Peadar T. Mag [Ps. Cú Uladh]: "An Leath-Ghaedhealtacht", An Claidheamh Soluis 12:21 (30/7/1910) duilleachán i-ii. ____ [Ps. Cú Uladh]: "Among the Gaels", Irish News 13/06/1911 lch 6. Fullerton, Robert [Ps. Columcille]: "Irish in the Schools", Irish News 21/02/1910 lch 6 (Letter, mentions Irish in Glenariff, Waterfoot, Cushendun). ____ [Ps. Columcille]: "Cuis an Teangaidh nGleann Áireamh", Irish News 01/12/1910 lch 4. Henry, Sam: "The Half Man: a legend of Lurigedan", Included in a scrapbook of newspaper cuttings in the archive section of Belfast Central Library Ulster and Irish Studies, in a bound volume marked on the spine "Newspaper Articles, Sam Henry," at pp 103–4. (Probably from "Northern Constitution" (Coleraine); Barney McAuley (not named)). Laverty, Christine: "The Benvan Stewarts", The Glynns 10 (1982) 47–48. Laoide, Seosamh: "[Litir]", Fáinne an Lae 2:37 (17/9/1898) 83. McCann, Jack: "Lament for Seamus Bhriain Mac Amhlaigh", The Glynns 12 (1984) 4. MacNeill, Máire: "The O'Neills of Glenariff", The Glynns 14 (1986) 5–11. Maoláin, Seaghán Mac: Gleann Airimh go Glas Naíon (1969). ____: "Iomáin Thráigh Uaimh-an-deirg", An tUltach 12:5 (4–5?/1935) 2–3; 12:6 (5/1935) 5–6. ____: "Sean-chuimhní", An tUltach 15:11 (12/1938) 6–7. Martin, F.X.: The Scholar Revolutionary (1973) pp. 321–4. Muirgheasa, Énrí Ó [Ps. Fergus MacRóigh]: "The silent worker of the Gaelic League", An Claidheamh Soluis 13:16 (24/6/1911) 11–2 (Domhnall Ó Tuathail). Ógáin, Róis Ní: Duanaire Gaedhilge I (1921) pp. 90, 115(x2) (an dialann aici fosta, Diarmaid Ó Doibhlin). * Ordnance Survey Memoirs: "Ardclinis memoir", The Glynns 1 (1973), at p. 39. * ____: "Loughguile memoir", The Glynns 12 (1984), at pp. 65, 69. Reachtain, Liam Mac: "Flúirse Gaeilge in Ultaibh Thoir", An tUltach 25:8 (8/1948) 8. Tuathail, Domhnall Ó: "The Phrase Method VIII", An Claidheamh Soluis 840 (2/5/1914) 9. ____: "The Phrase Method IX", An Claidheamh Soluis 841 (9/5/1914) 9. Tuathail, Domhnall Ó (?) [Ps. D.]: "I nGlenntaibh Aondroma", An Claidheamh Soluis 11:48 (5/2/1910) 6. ____ [Ps. D.]: "Gleannta Aontroma", An Claidheamh Soluis 12:26 (3/9/1910) 9. Reachrainn Anon: "", Celtic Society (McErlean (IG VI 140) says that the "first volume of the Celtic Society" contains "much information about the Rathlin dialect". This seems to be O'Donovan's "Leabhar na gCeart"; which refers to the Vikings arriving at Rathlin, but little else.). ____: "In ancient Rathery", Irish News 27/12/1907 lch 6. ____: "Turas go Reachrainn", An Claidheamh Soluis 10:25 (29/8/1908) 5. ____: "The Dail Uladh", Irish News 16/9/1910, p. 7 (Bigger alludes to the state of Irish on Rathlin). ____: "The Dail Uladh", Irish News 10/12/1910, p. 6 (Projected Rathlin reader). ____: "Scoil Mhaol Mhaodhóig", Irish News 09/07/1914, p. 7 (Opening of Irish College on Rathlin). ____: "St Malachy's College, Rathlin", Fáinne an Lae 1103 (14/6/1919) 2. ____: "", Derry and Antrim Yearbook (1935) (Contains a picture of Katie Glass). ____: "Gaelic scholar and archaeologist: death of Canon [Francis] Laverty", Northern Constitution (12/11/1938) (Tagairt ó Brian Gilmore). ____: Rathlin the Island (Betwixt and Between) (BBC film, black & white, 29 mins, produced by Harry Govan; first broadcast on 29 January 1957 and restored in the early 1990s by David Dillon; no linguistic value; Nurse McQuilkin, Bill Curry, McMullan, Micky Joe Anderson, Anderson of Post Office, Dan Smith. ). * ____: Today and Yesterday in Northern Ireland (BBC Radio 4 programme for schools, broadcast Fri 31 May 1968, from Rathlin Island; unlikely to have any linguistic value. Ref Ulster Herald 25/05/1968 13.). ____: "Road from the Isle", Andersonstown News 31/01/1981 lch 3 (Isobel McKenna, with picture). * ____: "", Andersonstown News ??/01/2008 lch ? (Bella McCurdy, pic le Séamus Mac Seáin). ____ [Ps. Carrick-a-raide]: "Rathlin Island, the Irish language", Irish News (22/03/1906) 4 (encouraging Connradh to go in; some general info). ____ [Ps. Colla Dá Chríoch]: "Connradh na Gaedhilge", Irish News (21/05/1907) 7 (Incl variant of "A ceilidhe in Reachra" from CS 18/5/1907 6, attr to S Ó G). ____ [Ps. Faireachán]: "Irish language barred", Ulster Herald (07/11/1908) 6 (Manager of Rathlin Island school). ____ [Ps. Sruth na Maoile]: "I nOileán Reachraigh", An Claidheamh Soluis 9:41 (21/12/1907) 7. ____ [Ps. Sruth na Maoile]: "Oileán Reachra", An Claidheamh Soluis 10:24 (22/8/1908) 11. ____ [Ps. Victor]: "The Gaelic Outlook in Rathlin Island", Irish News (13/04/1906) 5. ____ [Ps. X]: "A happy island", Irish Independent (05/07/1907) 7. B[igger, F.J.]: "On Rachrai's rocks", Irish News 19/08/1908 lch 5. Bigger, F.J.: "Rathlin Island — Rachrai of the seas", Belfast Evening Telegraph (28/5/1910) 3 (new motor boat, visit to Islay, PRONI D3905/A/2 pp 23–5). Bhriain, Eibhlín Ní: "Rathlin's last Irish speaker", Irish Times 6/11/1970, p. 14 (Frank Craig). ____: "The Forgotten Island", Irish Times 13/11/1970, p. 6. Con Midhe, Pádraig Mac [Ps. R a Ch]: "Oileán Reachrann", An tUltach 31:4 (4/1954) 4&9 (Miss McCurdy c80, Neil Craig, Frank Craig). ____ [Ps. R a Ch]: "Cainnteoirí Gaedhilge ar Oileán Reachrann", An tUltach 32:4 (4/1955) 2 (Frank Craig, Alex Morrison, Elizabeth McCurdy (North Cleggan), Margaret McKinley (Craigmacagan), Kate McCurdy (Brockley), Donald and Frank McCurdy (Ballingard), Mrs Mary Ann McCurdy (mainland)). Conaill, Micheál A. Mac: "The People of Rachrai", Proceedings of Belfast Natural History and Philosophical Society, Session 1922–23 4–7 (photographs identified by Alec Morrison as Micky McQuaig (above) and his brother Neil). Elwood, J.H.: "A Demographic Study of Tory Island and Rathlin Island, 1841–1964", Ulster Folklife 17 (1971) 70–80. Evans, E. Estyn: "A Gold Ornament and other Bronze Age Finds from Rathlin", Ulster Journal of Archaeology 3rd ser, 7 (1944) 61–64. ____: "Field Archaeology in the Ballycastle District", Ulster Journal of Archaeology 3rd ser, 8 (1945) 14–32. ____: "Traditional Houses of Rathlin Island", Ulster Folklife 19 (1973) 13–19. Fhionnlaoigh, Peadar T. Mag: "The Rathlin Teaching Scheme", An Claidheamh Soluis 11:10 (15/5/1909) 7. ____ [Ps. Cú Uladh]: "Oileán Reachrann", An Claidheamh Soluis 12:6 (16/4/1910) 3–4. ____ [Ps. Cú Uladh]: "Reachra", An Claidheamh Soluis 12:18 (9/7/1910) 3–4. ____ [Ps. Cú Uladh]: "Among the Gaels", Irish News 24/6/1910, p. 7 (Aoidhmín Mac Gréagóir). ____ [Ps. Cú Uladh]: "Stories from Rathlin", Irish News 9/9/1910, p. 5 (Review of "Sgéaltan Reachrann"). ____ [Ps. Cú Uladh]: "Among the Gaels", Irish News 6/12/1910, p. 3 (Projected primer of Rathlin (or East Ulster) Irish). Forsythe, Wes; McConkey, Rosemary: Rathlin Island: a archaeological survey of a maritime landscape (2012) (Picture of Katie Glass). Gaffney, Gertrude: "The Isle of Rachery for a holiday", Irish Independent 02/09/1920 lch 4 ("all the older people on the island speak Irish, and on the Western end it is spoken to a certain extent in the homes, though unfortunately, to the younger population it is a dead language"). Gréagóir, Aoidhmín Mac: "Cúis na Gaedhilge anns an Oileán Rachreann", An Claidheamh Soluis 14:18 [17 sic] (6/7/1912) 4. ____: "", An Claidheamh Soluis 15:7 (19/4/1913) 2. ____: "", An Claidheamh Soluis 15:9 (3/5/1913) 4. G[rianna], S[eán] Ó: "A ceilidhe in Reachra", An Claidheamh Soluis 9:10 (18/5/1907) 6. Henry, Sam: "Rathlin Island: legends and folklore", Included in a scrapbook of newspaper cuttings in the archive section of Belfast Central Library Ulster and Irish Studies, in a bound volume marked on the spine "Newspaper Articles, Sam Henry," at pp 170–2. (Probably from "Northern Constitution" (Coleraine); Katie Glass). Law, Revd. H.I.: Rathlin Island and Parish (nd; 1961–2) (comments by Gage (1834) and by author, p 82). M[aolfabhail], A[rt] Ó: "Reachlainn", An tUltach 44:8 (8/1967) 12. McCuaig, T K: "Life on Rathlin Island", Irish Independent 04/10/1950 lch 5. McCurdy, Augustine: Rathlin's Rugged Story (2000). ____: Gaeilge Reachlann: A History of Rathlin Irish (Revised edition; first edition, An t-Each Ceanann Dubh Publications, 2002, in association with Feis na nGleann 2002). ____: "The 'Rathlin pipes' and Feis na nGleann", Feis na nGleann: a century of Gaelic culture in the Antrim Glens (2005) 141–3. Morrison, Alex: Rathlin Island as I knew it (2003). Muirgheasa, Énrí Ó: "Some Antiquities of Rathlin", Ulster Journal of Archaeology 2nd ser, 17 (1911) 39–46. Mulcahy, D.B.: "An ancient Irish hot-air bath, or sweat-house, on the island of Rathlin", Journal of the Royal Society of Antiquaries of Ireland 21 (1890–1) 589–90. Murphy, Michael J.: Rathlin, Island of Blood and Enchantment (1987) (Esp. pp. 34, 38, 89, 96–100, 125, 126, 131–2, 156, 158–165, 176. Also CBÉ MS 1365 collected by Michael J Murphy, Rathlin 1954). Saothraí, Séamas Ó: "An tOileán", An tUltach 50:8 (8/1973) 7–9&15. * Stevenson, L.C.: "Some memories of life on Rathlin sixty years ago", The Glynns 10 (1982) 40–44. Súilleabháin, Donnchadh Ó: "Reachra", An tUltach 60:10 (10/1983) 7–9. * Tuathghaill, Seaghan Ua(?) [Ps. Fear an Oileáin]: "", An Claidheamh Soluis 9:13 (8/6/1907) 5 (for identification see CS 6/7/1912 p 4). ____ [Ps. Fear ó'n Oileán]: "Reachra", An Claidheamh Soluis 9:10 (18/5/1907) 3–4. * ____ [Ps. Fear ó'n Oileán]: "In the Gaedhealtacht", An Claidheamh Soluis 9:14 (15/6/1907) 8. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) xiv; (1981) xix (Rathlin). Waugh, Edwin: Irish Sketches (Pages 5–90 describe Rathlin). Williams, Brian: "The Archaeology of Rathlin Island", Archaeology Ireland 4:2 (Summer 1990) 47–51. II. Material. Coitcheannta Giolla Domhnaigh, Gearóid Mac; Stockman, Gearóid: Athchló Uladh (athchló ar "Sgéaltan Rachreann" agus altanna Mhic Gréagóir as Aontroim, i measc eile). Na Glinn Anon [Ps. Cúchulainn]: "Gleann Áireamh", An Claidheamh Soluis 14:27 [25 sic] (7/9/1912) 6; 14:28 (14/9/1912) 4; 14:29 (21/9/1912) 4; 14:30 (28/9/1912) 5. Alastair, Anna Nic: "An tAmadán", An Claidheamh Soluis 12:43 (31/12/1910) 6. ____: "Gleann Áireamh", An Claidheamh Soluis 14:8 [7 sic] (27/4/1912) 10. Ceallaigh, Séamus Ó: "Spailpíní Fánacha", The Nationist (14/12/1905) 203–4 (Véarsa 'ó Gheanntaibh Aontroma' a thug 'Seaghán Óg Mac Maoláin' dó: 'An bhfaca tú nó'r chuala tú/Fear san ród in uaigneas'). Duilearga, Séamus Ó: "From the Glens of Antrim", Béaloideas 1:4 (1928) 410 (Barney Mac Avlaidh). Fullerton, Robert: "Lecture on 'Rambles in Erin'", Irish News 17/12/1912 lch 7 ('the last fresh bit of Irish I got in North Antrim' - 'chan dual grian gan sgaile'). ____ [Ps. Columcille]: "A ramble through 'Rambles in Erin'", An Chraobh Ruadh (Béal Feirste, Bealtaine 1913) 35–48 @ 41 ('the last fresh bit of Irish I got in North Antrim' - 'cha dual grian gan sgaile'). Gréagóir, Aoidhmín Mac: "Abhrán Deoraidhe", Irish Independent 26/03/1908 4; 04/07/1908 4 (Áird a' Chumhaing). ____: "Mac Neachtain an Dúin", Irish Independent 10/10/1910 8 (possibly from Scotland). ____: "Criomáin Aondroma 1", An tUltach 4:2 (3/1927) 3&8. ____: "Criomáin Aondroma 2", An tUltach 4:4 (5?/1927) 3 (Róisín Nic Uigin, Cruic a Cró). ____: "Criomáin Aondroma 3", An tUltach 4:6 (7?/1927) 7 (Máire Nic Aoidh, Caolasnasg). ____: "An Righ-bhean Lúthgháireach", An tUltach 5:1 (2/1928) 7 (Seumas 'a' Creachtain, An Chloch, Baile Éamoinn). ____: "Alasdair na mBróg Buidhe", An tUltach 5:3 (4/1928) 6–7. ____: "Na Gamhna Geala", An tUltach 5:5 (6/1928) 6 (Seumas 'a' Creachtain; Máire Nic Cormaic, Gleann Duine; arís in L Ó Muireadhaigh, Amhráin Chúige Uladh 151). Maoláin, Seán Mac: "A mBéinn Féin in Áird a' Chuain", An tUltach 38:12 (12/1961) 4–5. Néill, Séamus Ó: "An Mac a bhí caillte", An tUltach 11:6 (8/1934) 1 (Brian Mac Amhlaoibh). Néill, Séamus Ó (?): "Caisleán Luirgeadáin", An tUltach 11:6 (8/1934) 7 (Brian Mac Amhlaoibh). Ógáin, Róis Ní(?) [Ps. a lady correspondent - O'Growney]: "Jottings", Irisleabhar na Gaedhilge 4:69 (). ____ [Ps. the same lady - O'G[rowney]]: "Gaelic of Antrim", Irisleabhar na Gaedhilge 4:123 () (from an Antrim lady correspondent). Réagáin, Brian Ó: "Cé an chéad fhile eile a chomórfar?", An tUltach 46:7 (7/1969) 5. Sharpe, Robert and McAllister, Charles: A glimpse at Glenariffe (Local details, speakers (p 72), list of words used in English (pp 109–11)). Tuathail, Éamonn Ó: "Ortha ó Chonntae Aondroma", Béaloideas 2:1 (1929) 95–6 (Ls., Bun Abhann Dalla). ____: "Measgra ó Fhearnmhuigh", Béaloideas 3:2 (1931) 131 (note 17), 132 (note 27) (Cushendall). ____: "Diasa Díoghlama", Féil-sgríbhinn Eóin Mhic Néill (1940), 138–140. Tuathail, Toirdhealbhach Ó: "A mbéinn péin - sean-cheol ó chonndae Aondroma", Irisleabhar Mhuighe Nuadhat (1914) 87–8. Reachrainn Anon [Ps. Fear an Oileáin]: "An Dá Chruiteachán", An Claidheamh Soluis 9:13 (8/6/1907) 5. ____ [Ps. Fear an Oileáin]: "Amhrán ó Reachra: An Bhainis", An Claidheamh Soluis 9:29 (5/10/1907) 6. * Campbell, Mary: Rathlin Stories (1936) (Not verified.). ____: Sea Wrack (1951) (Songs pp 32–34,75–76,85,89,90,127–128; phonetics p 28,54,59,63,64,70,83,88,92,101,112,115,122–125; much Gaelic idiom in the English). Cuinn, Cosslett Ó: "Iarsmaí ó Oileán Reachrann", Éigse 6 (1951) 248–256. Duilearga, Séamus Ó(?): "Ortha i n-aghaidh tinneas fiacal", Béaloideas 3:2 (1931) 169. Duncan, James: "Gaelic Place Names in Antrim (Some Rathlin Place Names)", Ulster Journal of Archaeology, 2nd ser., 12 (1906) 131–134. Giolla Easpaig, Dónall Mac: "The Place-Names of Rathlin Island", Ainm 4 (1989–90) 3–89. Glaisne, Risteárd Ó: Cosslett Ó Cuinn (1996) (lch 377). Gréagóir, Aoidhmín Mac: "Bálach na Sléibhtean", Irish Independent (24/11/1908) 4 (Amhrán ó Reachrainn; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Bálach na Sléibhtean; An Sionnach agus Cailleach na gCearc", Irish Independent (28/11/1908) 4 (Ábhar ó Reachrainn; ref Nollaig Mac Congáil; atheagar ar "An Sionnach agus Cailleach na gCearc" ag Ciarán Dunbar in "Dhá Scéal Reachlann"). ____: "Ó Rachrainn, Siubhail a Rún ", Irish Independent (15/10/1909) 4 (Ábhar ó Reachrainn; ref Nollaig Mac Congáil). ____: Sgéaltan Rachreann (1910) (Reprinted in "Athchló Uladh" (1991). In "The Cinderella of Rathlin Island" (Belfast Telegraph, 18/04/1939), Sam Henry refers to this book and adds that "for my private edification Mr Dominick Maguire, of St Malachy's PES, Coleraine, has translated it." Henry gives an English version of "Fionnghuala Ceathair Cráin" in the same article, and his "Ulster Folk Tales" (Coleraine, c1939) has versions of most of the other stories, but these are not simply translations.). ____: "Iasg Sáile agus Fíor-uisge", An Claidheamh Soluis 12:6 (16/4/1910) 5. ____: "Amhrán na mBreug", Irish Independent (26/10/1910) 8. ____: "Fear an Bháta", Irish Independent (27/11/1911) 4. ____: "Mo Laogh mo Leanbh", Irish Independent (29/12/1911) 4 (Ó Niall Mac Cuireatraigh, píobaire). ____: "Suantraidhe bhó Rachrainn", An Claidheamh Soluis 14:12 [11 sic] (25/5/1912) 6. ____: "Aisling Fhraoich Mhic Fheadha bhó Rachrainn", An Claidheamh Soluis 14:21 [19 sic] (27/7/1912) 5. ____: "Anna Donn Óg Nic Ghiolla Mhaoil", Irish Independent (06/12/1912) 7; (07/12/1912) 7. ____: "Domhnall agus Mórag", Irish Independent (26/12/1912) 4. ____: "Dhá Amhrán ó Oileán Rachrann", An Claidheamh Soluis 14:51 (22/2/1913) 6. ____: "Ceoil ó Rachrainn", An Claidheamh Soluis 15:20 (19/7/1913) 3. ____: "Mo nighean dubh atá bhoidheach dubh", Irish Independent (8/10/1913) 4 (Amhrán ó Reachrainn; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Alasdair Maolanach", Irish Independent (09/10/1913) 4 (Amhrán ó Reachrainn; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Domhnall agus Mórag", An Chraobh Ruadh (Béal Feirste, Bealtaine 1913) 86. ____: "Tá me sgith; Alasdair Óg Mac Néill", Irish Independent (02/01/1914) 2 (Amhráin ó Reachrainn; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Nós na bliadhna úire in Rachrainn", Irish Independent (3/1/1914) 4 (ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Colm Figheadóir is Colm Táilliúr", Irish Independent (25/4/1914) 7 (Amhrán ó Rachrainn; ref Nollaig Mac Congáil). Henry, Sam: (Scraps of material from the Sam Henry song collection. Includes lurapog, an capall ban, a song about it being time to get married when the year's work is done (from Pat Michael McCurdy of Claggan North), the enchanted horse, a tale in English apparently told by Katie Glass, also two photographs of Katie Glass.). ____: Ulster Folk Tales (contains some Rathlin Gaelic words and phrases). Laoide, Seosamh: "Beagan Sgéalaidheachta ar Alasdair Mac Colla", Alasdair Mac Colla (eag Laoide), 1914, lgh 53–54 + foclóir (Glasba Beag Mhac Giolla Mhuire (.i. Archie Morrison)). MacNeill, Máire: "The musician in the cave", Béaloideas 57 (1989) 109–32 at 112 (Delargy; corrected from An Lóchrann, June 1920, 4). Muirgheasa, Énrí Ó: Céad de Cheoltaí Uladh (1915), 101–3, 258–60. Mulcahy, D.B.: "A Visit to Rathlin Island", Irisleabhar na Gaedhilge 4:35 (1890) 44–5. ____: "Second Voyage to Recra", Irisleabhar na Gaedhilge 4:36 (1890) 60. O'Boyle, M.: "Place Names of Rathlin Island", Down and Connor Historical Society Journal 10 (1939) 44–54. Tuathail, Éamonn Ó: "Comhlabhra ó Reachlainn", An tUltach 4:5 (6/1927) 2. III. Analysis. Coitcheannta Anon: "Gaelic on Rathlin", Irish News (24/7/1914) 6 (only "a few words peculiar to the island"). Dunbar, Ciarán: "Bunfhrásaí Ghaeilge Aontroma", An tUltach 87:11 (11/2010) 16. Gréagóir, Aoidhmín Mac: "Fill, till agus pill", An Claidheamh Soluis 12:46 (21/1/1911) 5. Lochlainn, Brian Mac: "Gaedhilg Aondroma", Feis na nGleann: a century of Gaelic culture in the Antrim Glens (2005) 124–8. Lochlainn, Brian Mac; Lochlainn, Sorcha Nic: "The Gaelic language in North Antrim and Rathlin Island", A wheen o' things that used to be, edited Bill McAfee; Glens of Antrim Historical Society (no date) 127–57. Maoláin, Seán Mac: "Canamhainteacha Chúige Uladh", An Claidheamh Soluis 13:15 (17/6/1911) 3. ____: "Canamhna Chúige Uladh", An Claidheamh Soluis 13:27 (9/9/1911) 3–4 (See also CS 13:29 (23/09/1911) 9). ____: "Gaedhilg Chonntae Aontroma", An tUltach 3:5 (6/1926) 1. Murchaidh, Ciarán Mac: Concordance of refs to Irish of N Antrim and Rathlin in Dinneen. Tuathail, Domhnall Ó: "Ár dTeanga Féin", Irish Weekly (18/02/1911) 12 (bha; -ch, -cht; duit, thuit). Na Glinn Duilearga, Séamus Ó: "", CBÉ MS 494 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9002980/7305207 ), pp 257–8 (From Séamus Mac Amhlaidh, Gleann Airbh). ____: "Ceist, Freagra, Eólas, Aighneas", Éigse 2 (1940) 290, nóta. Holmer, Nils: On some relics of the Irish dialect spoken in the Glens of Antrim (1940). Laoide, Seosamh: "Irish in Rathlin III", Irisleabhar na Gaedhilge 6:* () 139–41 (notes on Irisleabhar na Gaedhilge 6 106–10, comparison of Antrim Glens with Oirghialla). Néill, Eoin Mac: "Irish in the Glens of Antrim", Irisleabhar na Gaedhilge 6:* (1895–96) 106–10. Stockman, Gearóid: "Lexical correspondence in Scotland and Antrim", Scottish Gaelic Studies 17 (1996) 361–8. hUrmoltaigh, Nollaig Ó: "Glinntí Aontrama", An tUltach 44:6 (6/1967) 10–11. Watson, Seosamh: "Séamus Ó Duilearga's Antrim Notebooks - I: Texts", Zeitschrift für Celtische Philologie 40 (1984) 74–117. ____: "Séamus Ó Duilearga's Antrim Notebooks - II: Language", Zeitschrift für Celtische Philologie 42 (1987) 138–218. ____: "Séamus Ó Duilearga's Co Antrim Notebooks", Éigse 20 (1984–5) 187–211. ____: "Seanchas Ghlinntí Aontrama - 1", An tUltach 66:1 (1/1989) 9–11. ____: "Béaloideas", An tUltach 66:10 (10/1989) 9–10. Reachrainn Anon [Ps. Barr na gCaslach]: "Litir", An Claidheamh Soluis 14:2 (16/3/1912) 6. Baoill, Colm Ó: "Gaeilge Oileán Reachrann", An tUltach 44:5 (5/1967) 8 (Colm obtained the following list of surviving speakers in 1961 mostly from no 6 in the list: 1. Alec Morrison, Lower Cleggan (Holmer 9c); 2. Daniel MacCurdy, Brockley (NOT Holmer 8 of Kinramer); 3. Frank Craig, Brockley (Holmer 14); 4. Donald MacCurdy, Lower End; 5. Robert MacCormick, Lower End; 6. John MacCurdy, Gortconny, Ballycastle (of Upper End)(Holmer 15); 7. Daniel MacCurdy, Gortconny, Ballycastle (of Upper End)(Holmer 15b); 8. Maggie MacCurdy, Gortconny, Ballycastle (of Upper End)(Holmer 15c); 9. Mrs Mary Ann MacCurdy, Gortconny, Ballycastle (of Upper End). Ba den chlainn amháin 6,7,8,9. Baintreabhach í 9 le Holmer 7. Bhí Neil Craig i ndiaidh bás a fhagháil.). Dochartaigh, Cathair Ó: "The Rathlin Catechism", Zeitschrift für Celtische Philologie 35 (1976) 175–233 (MS at PRONI MIC/580, which also has a two-page English-Irish vocabulary). Duillearga, Séamus Ó: "", CBÉ MS 494 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9001988/7234221 ), pp 250–6, 259–71 (Rathlin folklore, including in Irish, coll. Séamus Ó Duillearga, 1915, 1916, on Rathlin; + Gaelic texts coll. S O'D 1934 (+ tale coll. 1920?). Fosta: deich leathanach de nótaí a scríobh Delargy le linn a chéad chuairt ar Reachrainn, mar aon leis an chóipleabhar 1920 dá chuid a bhí ag T K Whitaker nuair a scríobh sé a alt ar Delargy do "The Glynns".). Dunbar, Ciarán: "Guthanna Ó Reachrainn, guthanna Uladh", An tUltach 82:2 (2/2005) 14–16 (Bella McKenna, Robert McCormick). ____: "Some Phrases of Rathlin Irish", The Glynns 35 (2007) 65–74. ____: Dhá Scéal Reachlann agus Eile (Atheagar ar "Mac na Baintreabhaighe agus Nighean an Ríogh" ag Ó Searcaigh in "Foghraidheacht Ghaedhilge an Tuaiscirt" agus ar "An Sionnach agus Cailleach na gCearc" ag Mac Gréagóir ar an Irish Independent (28/11/1908) 4, comh maith le liostaí ráidhtí agus focal.). Gréagóir, Aoidhmín Mac: "Fill, pill, till agus focla eile", An Claidheamh Soluis 12:39 (3/12/1910) 4. ____: "D'fhill agus till", An Claidheamh Soluis 13:7 (22/4/1911) 5. Gréagóir, Aoidhmín Mac(?) [Ps. An Giolla Maol]: "[Litir]", An Claidheamh Soluis 13:52 (2/3/1912) 6. Holmer, Nils: "", CBÉ MS 593 226–39 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9002980/7305207 ); CBÉ MS 657 375–88 (Rathlin). ____: The Irish language in Rathlin Island, Co. Antrim (1942). Laoide, Seosamh: "Even", An Claidheamh Soluis 12:43 (31/12/1910) 5 (uimhir 6). ____: "Arbhú", An Claidheamh Soluis 13:10 (13/5/1911) 5 (Reply to Paul Walsh CS 13:6 (15/4/1911) 5). ____: "Rachlainn", An Claidheamh Soluis 13:51 (24/2/1912) 4. ____: "Rachlainn", An Claidheamh Soluis 14:8 [7 sic] (27/4/1912) 6. ____: "Domhnall agus Móróg", An Cúigeadh Leabhar (Connradh na Gaedhilge, 1914), lgh 186–8. McKendry, Eugene: "The Gaelic of Rathlin. Phonetic listings based on Volume 1 of LASID", prepared for Glens of Antrim Historical Society, February 1987. Searcaigh, Séamus Ó: "Leitir as Reachrainn", An Claidheamh Soluis 13:49 (10/2/1912) 3. ____: "Reachrainn", An Claidheamh Soluis 14:2 (16/3/1912) 6. Stockman, Gearóid: "Gaeilge Reachlainn agus Gaeilge na hAlban: Comhchosúlacht Foclóra", Miscellanea Celtica in Memoriam Heinrich Wagner (1997), 297–302. ____: Cruinneas Gramadaí agus Corrfhocal Eile (Alt 19. Foillsigheadh roimhe ar An tUltach 1991–3.). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pt. 67. Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pp. 283–4. * Watson, Seosamh: "An appellation of the Virgin Mary in Rathlin Gaelic", Éigse 31 (1999) 131–2. Young, Rose M. (I); MacErlean, J.C. (II): "Irish in Rathlin I-II and notes", Irisleabhar na Gaedhilge 6: () 139–41 (In atheagar le Ciarán Dunbar in "Dhá Scéal Reachlann", Aguisín I, §§2–3). IV. Recordings. Na Glinn Anon: (Mac Reachtain, An tUltach 25:8 (8/1948) 8, implies that Delargy recorded Brian Mac Amhlaidh, but this may be no more than a mistaken reference to the Doegen records. ). ____: (A tape of Séamus Mac Amhlaidh is thought to have been made by Alex McMullan of Glenariffe (died c1990).). ____: Doegen Records (Ulster) (Brian Mac Amhlaidh, Micheál Mac Thiarnáin). ____: UFTM sound archive (Contains some tapes made by Gregg in the Glens of Antrim in 1963–65 (R63.3, R63.4, R65.11A&B), but it is doubtful if there is anything linguistic.). Reachrainn Anon: (Videotape made by Seán Mac Seáin of Liam Mac Carráin speaking in Irish and English to Bella McCurdy (Mrs McKenna) of Rathlin Island. It is disappointing linguistically. Copy in UFTM sound archive.). ____: (Éamonn Ó Tuathail's ediphone cylinders, if extant, may contain Rathlin material.). ____: (Mac Giolla Domhnaigh (Conradh Gaeilge Chúige Uladh, 1995, p.201): "Ag tús an chéid seo chruinnigh Mícheál [Mac Uiginn] seanchas agus cora cainte i Reachlainn a thaifead sé i leabhair agus ar chéirníní ach níl rian den saothar sin ar fáil anois."). ____: RTÉ Archives (0000555: Aibreán, 1960: Proinsias Ó Conluain (Robert McCormick, Ouig, c80; Mrs Mary Ann McFaul, Glaic an Toigh Mhóir; Frank Craig; Mick Anderson, Ouig, c70); ?1958: Ciarán Mac Mathúna (Dan and John McCurdy, mainland). Athúsáid in GG agus PÓC3; rud eighinteacht in PÓC1.). ____: School of Scottish Studies (Tapes T1080 and T1081 made by David Clement speaking in English to Alec Morrison and Patrick Black of Rathlin Island.). ____: UFTM sound archive (Contains a tape (R77.38) made in Rathlin in 1960 by Proinsias Ó Conluain. Among many taped conversations in English with islanders by Linda Ballard, the following at least mention Gaelic language: R80.29 (transcriptions, vol 8 pp 111, 117–8, 123–4); R80.31 (vol 23 p 44); R81.57 (vol 7 p 164); R81.62 (vol 9 pp 64–5); R84.118 (vol 23 p 124).). ____: Radio programme (Aodh de Blacam, in his oration at Feis na nGleann 1938, referred to "Rathlin Island where a regional programme on the radio began and ended in Irish the previous year." Quoted in Clarke, "Feis na nGleann", 1995 p 34. Also "The Black North" (1938) p 172: "A regional broadcast from the island, given by Radio Belfast, began with a Gaelic greeting and ended with a Gaelic blessing, in a child's sweet voice." Roddy the Rover, Irish Press (05/09/1941) 2 — "a broadcast from the island a few years ago began and ended with Gaelic greetings , spoken by an island boy"; and again A de B, Irish Press (23/02/1945) 2. BBC Genome Project cites: "Rathlin, regional programme, 10 August 1936, 21.00. A programme from the lonely island off the coast of Northern Ireland. Listeners are to hear a broadcast from Rathlin, nine miles off the Antrim coast and traditionally the site of the story of Bruce and the spider. The population of the island is about 250. They have no gas, electric light, or central water supply ; the roads are primitive. When the BBC engineers arrived with amplifiers, microphones, and so forth, they found that the only available transport was a donkey-cart. Tonight some of the natives themselves, mostly farmers and fishermen, are to describe their life and work."). AN DÚN. I. Anecdotes and statistics. Anon: "Caora Caorthainn", Sgiath Chon g-Culainn 1 (15/7/1899) 15–6 ('The Irish is still spoken in and about Kilkeel.'). * ____: "The Irish revival in East Down", Irish News 13/04/1903 lch 8. ____: "Connrad na Gaedilge", Irish News (02/02/1905) 8 (man's grandparents spoke Irish, south Down). ____: "The Gaelic League in South Down", Irish News (05/01/1906) 6 (Fr O'Reilly (b.1863) recalls death of old woman, last native speaker in Leitrim parish). ____: The Aghaderg Story 1903–1984 (c1984) at pp. 6, 8–9. ____: Kilcoo, a Gaelic and Social Heritage (1986), esp. p. 466. ____: Leitrim Fontenoys 1888–1988 (1988). * ____: "An Ghaeilge ar an Ghlasdromainn", Pobal Ruairí 1:1 (Márta 1988) 3. ____ [Ps. Beann Madigan]: "Colamhan le h-aghaidh na n-Gaodhal", Irish News 09/09/1903 lch 3. ____ [Ps. Chronicler (?=Brian Mac Thréinfhir)]: "County Down Irish", Score (Official Magazine of Down GAA) No 6 (1978) 10. ____ [Ps. Chronicler (?=Brian Mac Thréinfhir)]: "The Irish Language in Co Down", Score No 8 (Oct 1978) 9. ____ [Ps. Colmán]: "The Irish Language", Irish News 21/09/1911 lch 7 (lack of native speakers; Connradh teachers and dialects). Adams, G. Brendan: "The last language census in Northern Ireland", Ulster Dialects (Holywood 1964) 138–140. ____: "Aspects of monoglottism in Ulster", Ulster Folklife 22 (1976) 76–87, esp page 83 (Reprinted (slightly abridged) in Barry and Tilling (eds.), 'The English Dialects of Ulster' (Holywood 1986) 113–124 esp 119–120.). Aonghusa, Dónall Mac: "An Ghaeilge i gCondae an Dúin", Lá 25/3/1993 lch 20. Bhriain, Eibhlín Ní [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times, 25/7/1977, p. 9. ____ [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times, 13/3/1978, p. 9. ____ [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times, 24/3/1980, p. 9. * Blacam, Aodh de: "The other hidden Ireland", Studies 23:91 (September 1934) 451–???. Blaghad, Earnán de: Briseadh na Teorann (1955), at p. 100. ____: Slán le hUltaibh (1970), at p. 68. * Boyd, H.: "Notes and queries 220", Irisleabhar na Gaedhilge 8 (1897) 124. Brady and Pottle: Boswell in Search of a Wife 1766–1769 (1957), at pp.219–220. Buachalla, Breandán Ó: I mBéal Feirste Chois Cuain (1968) inc. pp. 58 (note 13), 103. Casaide, Séamus Ó: Patrick Lynch of County Down, Irish Scholar (1927). ____: "", 'Annals of the Irish Harpers' by Charlotte Milligan Fox, (1911), foreword, p. x. ____: "Memoir of Patrick Lynch", Journal of the Irish Folksong Society 22–23 (1927) xvii-xxv. ____: "Patrick Lynch of Castlebar", Irish Book Lover 16 (1928) 70. ____: "The Irish language in Belfast and County Down 1601–1850", Down and Connor Historical Society Journal 2 (1929) 4–63 (also published in book form with slight additions (1930)). ____: "The Two Patrick Lynches", Irish Book Lover 22 (1934) 118. Catháin, Proinsias Ó: "Essay on the present state of the Irish language and literature in Ulster", RIA ms. 12.Q.13 pp. 1–91 [128–218], at p. 3 [130] (dated 1 March 1876). Charleton, Joe: "Na cainteoirí dúchais ó thuaidh", Sunday Press (18/5/1986) 23. Ciaráin, Pádraig Ó [Ps. Patrick Kearns]: Down's Angelic Genius - Aodh Mac Aingil (Éigse Oirialla 1985). * ____ [Ps. Patrick Kearns]: "James Pulleine, an 18th century Dean of Dromore", Seanchas Ard Mhacha : (1984) 70–79. Choirbhín, Aedín Ní: "Coláiste Bhríde, Ros Glas", An tUltach 57:7 (1980) 3–4. Cléirigh, Tomás Ó: Aodh Mac Aingil agus an Scoil Nua-Ghaeilge i Lobháin (An Gúm 1935). Concheanainn, Tomás Ó: "Mr Concannon in Down", An Claidheamh Soluis 3:40 (14/12/1901), duilleachán p. 2. Crawford, Michael G: Legendary Stories of the Carlingford Lough District (1913). Cuív, Brian Ó: Irish Dialects and Irish-speaking areas (1951) at pp. 23, 83. D[igenan], H[ugh]: "Gaelic in Drumgath", Irish News (07/12/1906) 7 (A Fr [Thomas] Digenan [PP 1745–85] had preached there in Irish). Devlin, Dermot: Toruidheachd na bhFireun (unpublished Ph.D. thesis, University of Ulster at Coleraine, 1989). Dubourdieu: Statistical Survey of County Down (1802). Duibhín, Ciarán Ó: Irish in Co Down since 1750 (Downpatrick 1991). ____: "The Irish language in County Down", Down, History and Society (ed. Proudfoot, 1997). Faulkner, Anslem: "Tóruidheacht na bhFíreun air Lorg Chríosda (1762): the translator", Éigse 15 (1973–4) 303–311. Fhionnlaoich, Peadar T. Mag [Ps. Cú Uladh]: "Among the Gaels", Irish News 04/09/1911 lch 7 (lack of native speakers). Giolla Fhinnéin, Brian Mac: "Pádraig Ó Loingsigh: saol agus saothar", Seanchas Ard Mhacha 15:2 (1993) 98–124 (lack of native speakers). Gréacháin, Aodh Mac: "Coláiste Bhrighde", Irish News 08/08/1912 lch 7. H[anna], J.W.: "The Anglo-Norman Families of Lecale", Ulster Journal of Archaeology 1 (1853) 92–100, at p. 95. * Harris, W.: The Antient and Present State of the County of Down (1744). * Knox, A: A History of the County of Down (1875), at p. 48. Laoide, Seosamh: "Irish in Monaghan County I", Irisleabhar na Gaedhilge 6:10 (1–2/1896) 145–52 at 145, 151. ____: "Úr-Chill an Chreagáin", An Claidheamh Soluis 10:34 (31/10/1908) 7. McDermott, James O.: Transcribing and editing the Tóraidheacht (unpublished M.A. thesis, QUB, 1979). McPolin, Francis: "An Old Irish catechism from Oriel", Irish Ecclesiastical Record 69 (1947) 509–517. Mordha, Séamus P. Ó [Ps. Séamus P Moore]: "A County Down transcript of Egerton 127", Éigse 7 (1953–5) 205–9 (Aodh Ó Néill, fl. 1785–1803). * ____: "Udar Toruidheacht na Bhfireun air Lorg Chriosda", Studia Hibernica 3 (1963) 155–172. Murphy, Michael J.: Ulster Folk of Field and Fireside (1983), p. 17. Néill, Séamus Ó: "Co Down and the Native Tongue", Irish News 03/01/1936 lch 4. ____: "James McKnight an Preisbitéarach", Inniu, 22/01/1960, p. 3. ____: "Muintir Mhic Artáin - cine is mór cáil", Inniu, 01/05/1964, p. 5. ____: "An dá 'náisiún' i gCo an Dúin", Inniu, 25/09/1964, p. 5. ____: "O'Donovan in Down", Irish Press (29/5/1968) 9. ____: "James McKnight", Irish Times, 7/5/1976, p. 10. ____: "Gaelic Tradition in County Down", Irish Times, 15/4/1977, p. 8. O'Byrne, Cathal: As I roved out (1946) (Patrick Lynch of Loughinisland, at pp. 385–389). O'Donovan, John: Letters containing information relative to the history and antiquities of the county of Down (published as a supplement to 'An Leabharlann' (c.1906)). Park, G.: Drumaroad and Clanvaraghan (c.1984), pp. 16, 123. * Patterson, W.H.: Glossary, (1880). Piatt, Donn S: "Re the last Irish-speakers of Leinster", Irish Book Lover 20 (1932) 122–124. ____: "Gaeilge Óméith", An tUltach 44:8 (8/1967) 10–11. Praeger, Robert L.: A Populous Solitude (1941), at p. 63. Reachtain, Liam Mac: "Flúirse Gaeilge in Ultaibh Thoir", An tUltach 25:8 (1948) 8. Saothraí, Séamas Ó: "William Neilson DD MRIA 1774–1821", Meascra Uladh (1974) 80–88. ____: "Cúlra Gaelach William Neilson", An tUltach 56:9 (1979) 9–12. ____: "John Francis Small: an fear a scríobh stair an Iúir", An tUltach 54:1 6–8 and 54:2 10–12 (1977). ____: An Ministir Gaelach Uilliam Mac Néill (1774–1821) (1992). * Snodaigh, Pádraig Ó: The Hidden Ulster (1973) pp. ???. Stevenson, John: Two Centuries of Life in Down 1600–1800 (1920, reprinted 1990), p. 218. Thréinfhir, Brian Mac: "Cnoc Uibh Eachach", An tUltach 36:12 (1959) 3–4. ____: "An tAthair Pulleine", An tUltach 40:7 (7/1963) 6&18 and 40:8 (8/1963) 7. * hUid, Tarlach Ó (?) [Ps. Peannaire]: "Gaeilge fos fa na Beanna Boirche!", Inniu, 09/09/1955, p. 5. Ultaigh, Síghle Nic an: An Dún - ó shíol go bláth - the GAA story (1990), pp. 18, 46. II. Material. Anon: "Mion-phunann na nGaedheal: Brian Gabha", Irish News (08/07/1907) lch 6; (13/07/1907) lch 7; (03/08/1907) lch 2 (from Neilson's Introduction to the Irish language). ____: "Mion-phunann na nGaedheal: Teach oidheachta tuaidhthe", Irish News (24/08/1907) lch 7; (02/09/1907) lch 2; (14/09/1907) lch 6; (16/10/1907) lch 7; (25/10/1907) lch 6; (06/11/1907) lch 7; (11/11/1907) lch 7; (05/12/1907) lch 3; (16/12/1907) lch 7 (from Neilson's Introduction to the Irish language). Fhaircheallaigh, Úna Ní: "Dánta a Condae na Midhe", Féil-sgríbhinn Eóin Mhic Néill (1940), 97–100. Hyde, Douglas: "An Irish funeral oration over Owen O'Neill, of the House of Clanaboy", Ulster Journal of Archaeology 3 (1896) 258–271; 4 (1898) 50–55. Laoide, Seosamh: "A song from Iveagh, Co Down", Irisleabhar na Gaedhilge 12:145 (10/1902) 152–4. McAleenan, James B.: Teagasc Críostaí Uí Ghripín (unpublished M.A. thesis, University of Ulster, Coleraine, 1990). Muireadhaigh, Lorcán Ó: Ceoltaí Óméith (1920) p. 15. Muirgheasa, Énrí Ó: Céad de Cheoltaí Uladh (1915) pp. 23–24, 99, 198–200, 256–7, 337; new edition (1983) pp. 22–23, 197–8, 98, 239–40, 292. * Piatt, Donn S: "Gadaí an tSléibh' Ruaidh", Fáinne an Lae : (29/8/1925) 7 (Cuid de alt "Eire Óg"; Ned Gréasaí). Tuathail, Domhnall Ó (ed.): Tóruidheacht na bhFíreun ar lorg Chríosda (1915). Tuathail, Domhnall Ó (?): "Tóruigheachd na bhFíreun air lorg Chríosda", Irisleabhar Mhuighe Nuadhat (1912) 119–21. Uiginn, Micheal Mag [Ps. Michael D McGuiggan]: "Gaelic words in County Down", The Native (1909/12/18) lch 20 (Words in use in Engish). III. Analysis. * Anon: "A relic of Ulster Gaelic", Irisleabhar na Gaedhilge 4 210–1. Con Midhe, Pádraig Mac: "An Ghaeilge i gCo. an Dúin", An tUltach 45:11 (11/1968) 15 agus 45:12 (12/1968) 3&7. Dunbar, Ciarán: "Cnuasach Focal as Contae an Dúin, Cuid I: a–d", An tUltach 90:6 (6/2013) 16–7. ____: "Cnuasach Focal as Contae an Dúin, Cuid II: e–t", An tUltach 90:7 (7/2013) 16–7. ____: "Nótaí ar Ghaeilge Chontae an Dúin", An tUltach 90:8 (8/2013) 12. ____: Cnuasach Focal as an Dún agus nótaí eile (Coiscéim 2017). Giolla Chomhaill, Anraí Mac: Bráithrín Bocht ó Dhún: Aodh Mac Aingil (Clóchomhar 1985). McCaughey, Terence P.: "Muiris Ó Gormáin's English-Irish phrasebook", Éigse 12 (1968) 203–227. Neilson, William: An Introduction to the Irish Language (1808, second edition 1843) (facsimile reproduction of first edition published by Iontaobhas Ultach/ Ultach Trust, Belfast, 1990). O'Rahilly, T. F.: Irish Dialects Past and Present (Dublin 1932, reprinted 1972), pp. 22, 37 (note 2). Porter, Tom and Cunningham, Charles: "Mourne Dialect", Twelve Miles of Mourne 1 (1987) 26–9; 2 (1988) 73 (Local words in English). Tracey, John: Canúint Ghaeilge Chontae an Dúin (unpublished MA thesis, QUB, 2009). ____: The Irish dialect of County Down: a textual and toponymic study (unpublished PhD thesis, QUB, 2015). Thréinfhir, Brian Mac: "Gaeilge Chontae an Dúin Theas", An tUltach 40:3 (1963) 6 (Reprinted in An tUltach 80:5 (2003) 15). Tuathail, Éamonn Ó: "Miscellanea", Éigse 1 (1939–40) 29–39, at 34–35. OIRGHIALLA. I. Anecdotes and statistics. Coitcheannta Anon: (Photographs taken by Peadar Ó Dubhda: there may be a collection in Dundalk Library. Others may be in the possession of Terry McCrea, Pádraigín Ní Uallacháin, CBÉ, etc. Some have been published in An Claidheamh Soluis, Catholic Bulletin, Tempest's Annual, Lorcán Ó Muireadhaigh publications, Cuisle na nGael, A Hidden Ulster.). Cuinn, Cosslett Ó: "Irish is for all the people of Ireland", Cuisle na nGael 10 (1994) 109. Droighneáin, Muiris Ó: "Uch, uch! Amen, a Rí na bhFeart", An tUltach 48:7 (7/1971) 7&11. Dubhda, Peadar Ó: Stair na Craoibhe Dhún Dealgan (1940). ____: "Tomás Mac Cuilleanáin", An tUltach 40:11 (11/1963) 7. ____: "Ceol Oirghialla", An tUltach 45:9 (9/1968) 8&22 (litir; Aindrias Ó Marcaigh). Duibhín, Ciarán Ó: "Cainteoirí Dúchais Oirghialla", Cuisle na nGael 8 (1992) 8–16 (dearc fosta Cuisle na nGael 9 (1993) 22). Fiaich, Tomás Ó: "Peadar Ó Dubhda, cuimhní pearsanta", An tUltach 48:7 (7/1971) 8–9&11. Gabhann, Peadar Mac [Ps. Peter Smith]: Oidhreacht Oirghiall (Béal Feirste 1995). Muireadhaigh, Lorcán Ó [Ps. Muireadhach Méith]: "(Eagarfhocal)", An tUltach 3:2 (3/1926) 4–5 (50 cainnteoir fágtha in Oirghialla). Néill, Pádraig Ó: "Peadar Ó Dubhda RIP", An tUltach 48:7 (7/1971) 4. Trimble, Gearóid: The Dundalk Democrat agus oidhreacht na Gaeilge in Oirdheisceart Uladh ag casadh an 20ú haois (Coiscéim 2008). ____: "The Frontier Sentinel — nuachtán a sheas leis an Athbheochan", Seanchas Ard Mhacha 22:2 (2009) 138–158. hUallacháin, Pádraig Ó: "Peadar Ó Dubhda RIP", An tUltach 48:7 (7/1971) 5–6. Árd Mhacha Anon: "", Irish Press (Death of Paddy Murphy, ?Culloville, late Irish speaker). ____: "Newry Branch [Notes]", Fáinne an Lae 1:18 (7/5/1898) 9. ____: "Newry Gaelic League Visit to Meigh and Killeavy", Fáinne an Lae 1:21 (28/5/1898) 7–8 (Michael Cassidy, Paddy Larkin (Killeavy)). ____: "An Maolgháire Úd", Fáinne an Lae 1:24 (18/6/1898) 6. ____: "Enthusiastic meeting at Camlough", Fáinne an Lae 2:38 (24/9/1898) 93. ____: "The Executive Committee", An Claidheamh Soluis 1:18 (15/7/1899) 279 (Francis Nugent describes state of Irish in South Armagh). ____: "Schools in Newry and Omeath districts visited by the organiser", An Claidheamh Soluis 3:26 (7/9/1901) 406–7 (A reduced version in Irish News 01/09/1901 lch 3). ____: "The awards of the Omeath Feis", An Claidheamh Soluis 3:28 (21/9/1901) 1–2. ____: "The Gaelic League in Newry district", Irish News 01/09/1903 lch 6. ____: "The Dromintee schools", An Claidheamh Soluis 3:33 (25/10/1901) 522. ____: "Connradh na Gaedhilge: East Ulster Coisde Ceanntair formed", Irish News 06/05/1909 lch 7 (In Dromintee; many native speakers present, story-telling session). ____: "Gaedhealtacht Chille Sléibhe agus Dhomhnaigh Maighin", An Claidheamh Soluis 13:42 (23/12/1911) 9. ____: "Ulaidh Thoir", An Claidheamh Soluis 14:17 [16 sic] (29/6/1912) 14. * ____: "A good example", Fáinne an Lae 1077 (14/12/1918) 8 (Aindreas Ó Marcaigh). ____: "", Irish Independent (25/06/1924) 4 (Foot of column 5. Aindreas Ó Marcaigh, cunntas beag le pioctúir; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Fríd na Sceachóirí", An tUltach 25:11 (11/1948) 7 (Tomás 'ac Cuileannáin). ____: "", Irish News 12/06/1976 lch 4 (Obit of Frank 'Wings' Campbell). ____ [Ps. Guaire]: "Maguaird", An tUltach 40:6 (6/1963) 10 (Tarlach an chroí mhóir). Árdghail, Tomás Mac: "Liosta na gCainnteoirí Duthchais Gaedhilge: Máire Ní h-Airbheasaigh", Ard Macha (June 1943) 11. ____: "Gura suaimhneach do shuan, a Mháire de Barra", Cuisle na nGael 1 (1985) 6. Baoighill, Pádraig Ó: "Sracfhéachaint ar chainteoirí dúchais Ard Mhacha", Seanchas Ard Mhacha 23:2 (2011) 156–178. Bhriain, Eibhlín Ní [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 7/7/1975 p. 9 (Crossmaglen; Harvassy). ____ [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 5/9/1977 p. 9 (Crossmaglen). ____ [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 30/7/1979 p. 9; 6/8/1979 p. 9; 13/8/1979 p. 9 (Mullaghbawn). ____ [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 24/3/1980 p. 9 (Carrickasticken and Forkhill). Cearra, Aodh Ó; Céitinn, Séamas: Peadar Ó Dubhda, a shaol agus a shaothar (1981). Céitinn, Séamas: Art Bennett and his Poetry (Éigse Oirialla 1979). ____: Craobh [Dhún Dealgan] den Chonradh (1980). Comiskey, M.: "A look at Crossmaglen in the 1930s", Creggan (Journal of the Creggan Local History Society) 6 (1992) 24–30 (John and Frank Hannon mentioned). Corduff, Leo and Murphy, Michael J (collectors): "Native Irish speakers (informant Mickey Rafferty)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100235/6251997 (Tape T0260.9) (Máire Ruadh ?Hagan, ?Ballinamada; also Grimley). Con Midhe, Pádraig Mac: "Bás na Gaeilge i nDeisceart Cho Ard Mhacha", Irish Press (10/3/1966 agus 11/3/1966). Cuileannáin, Tomás 'ac: "Cuimhní Thomáis Mhic Chuileanáin", An tUltach 31:9 (9/1954) 1–2. Dubhda, Peadar Ó: "Téacsleabhair", An tUltach 36:12 (12/1959) 5 (Aindí Ó Marcuigh). ____: "An Chéad Mhúinteoir Taisdil Gaeilge", An tUltach 44:11 (11/1967) 5–6 (Proinsias Mac Uinseannáin, Aindí Ó Marcaigh). Duibhín, Ciarán Ó: "Native Irish speakers of South Armagh", Seanchas Ard Mhacha 23:2 (2011) 179–183. Fiaich, Tomás Ó: Ón Chreagán go Ceann Dubhrann (eag. D Ó Doibhlin, 1992), lch 8. ____ [Ps. T Ó F]: "Ms material for diocesan and parochial history: IFC collection", Seanchas Ard Mhacha 1 (1954–55) 223–6. Fhionnlaoich, Peadar T Mag [Ps. Cú Uladh]: "The Oisins in Tír na hÓige", Irish News 05/08/1909 lch 8 (Croabh Oisín Belfast visits Killeavy). Murphy, Jem: "Memories", Creggan (Journal of the Creggan Local History Society) 4 (1990) 68–84 (Fardy McAllister mentioned). Murphy, Kevin: "Carricknagavna, a history of a mountain townland", Creggan (Journal of the Creggan Local History Society) 7 (1994–95) 44–62 (Murphys (Ned Gromos), Quinns (Neds, Michils)). O'Reilly, Tommy: "Translation of some townland names", Keady (Journal of Keady & District Historical Society) (1992) 126–7 (Keady, Derrynoose). Searcaigh, Séamus Ó: "Ó Méith Mara", An Claidheamh Soluis 11:27 (11/9/1909) 4. Trimble, Gearóid: "Seán Ó hAnnáin — Bailitheoir amhrán agus Gaeilge Oirialla", An tUltach 94:5 (5/2017) 16–17 (cuid 1); 94:6 (6/2017) 16–17 (cuid 2); 94:7 (2017) 16–17 (cuid 3). Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) p. 300. Muineachán Anon: "", Tempest's Annual 1898 pp 12, 14 (Énrí Ó Muirgheasa). ____: "Gaedhealtacht Chille Sléibhe agus Dhomhnaigh Maighin", An Claidheamh Soluis 13:42 (23/12/1911) 9. ____: "Ulaidh Thoir", An Claidheamh Soluis 14:17 [16 sic] (29/6/1912) 14. * ____: "", An Claidheamh Soluis 31/05/1913 p. 11. ____: "An saoghal Gaedhealach", Ulster Herald 09/08/1930 p. 8; Derry People 09/08/1930 p. 3 (Just over twenty years ago there was a strong Breac-Ghaedhealtacht near Ballybay, where, by the way, Eamonn O Tuathail suggested that an Irish college should be started. Enri O Muirgheasa collected his well-known "Greann na Gaedhilge" in that district, and there were a great many native Irish speakers all over the county.). ____: "Peadar Ó Casaide nach maireann", An tUltach 78:1 (1/2001) 23. Casaide, Peadar Ó (eag.): Énrí Ó Muirgheasa (Éigse Fhearnmhái 1974). Cearra, Aodh Ó; Céitinn, Séamas: Peadar Ó Dubhda, a shaol agus a shaothar (1981), at p. 76 (Inis Caoin). Corduff, Leo and Murphy, Michael J (collectors): "Local Irish speakers (informant Harry Smith)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100246/6252150 (Tape T0271.7) (McArdle man and wife in Coolkil, Scotstown). ____: "The Irish language (informants James Reilly and Harry Smith)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100253/6252236 (Tape T0278.9) (Knockatallon area: McElroy woman, dead c38yrs in 1965; brothers Felimy and Patrick Moyna of Drumcoo). Corduff, Leo and Murphy, Michael J (collectors);: "Scéalta Uladh (informant Paddy Corrigan)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100248/6252177 (Tape T0273.4) (Lisdoonan; Thomas Corrigan of Cashlan (informant's father), --- Martin, Duffys inc Pat Eoghainidh Thomáis, Luke Morris, Callinan, McMahons of Lisnamacka). Corragáin, Peadar Ó: "Muineachán agus an Teanga Gaeilge", Énrí Ó Muirgheasa 1874–1945 (1974). ____: "Farney - a last Gaelic Stronghold in Monaghan", Irisleabhar Mhuineacháin 1 (1976) 2–7. Dubhthaigh, Bearnárd Ó: "Bás an Ghaeilgeora Dheireanaigh i bhFearnmhuighe", An tUltach 34:12 (12/1957) 12 (Domhnall Tuite). ____: "An Gaeilgeoir deireannach i bhFearnmhaigh", Macalla 1:4 (Geimhreadh 1976) 15–18 agus frontispiece (pic). * Finegan, A.: "A peep into the past", Macalla 3:1 (Earrach 1978) 24–27. Livingstone, Peadar: The Monaghan Story (1980), at pp. 358–360 and 626. Mórdha, Séamus P. Ó: "Saothar Énrí Uí Mhuirgheasa", Clogher Record Album (Cumann Seanchais Chlochair, 1975) 227–253: at pp. 229, 231, 233–238, 242–244; and refs therein. Muirgheasa, Énrí Ó: Céad de Cheoltaí Uladh (1915), 286–7 (Sliabh Beatha?). ____: "The Irish language in Monaghan", Macalla 2:2 (Samhradh 1977) 20–22; 2:3 (Fómhar 1977) 27–28 (athchló ón Dundalk Democrat 21.12.1895). ____: "A great Irish speaker gone", Fáinne an Lae 2:31 (6/8/1898) 35 (Tomás Ó Corragáin). ____: "Léirmheas ar 'Sgéalaidhe Óirghiall'", Irisleabhar na Gaedhilge 16:188 (5/1906) 129–30. ____: "The fern seed", Béaloideas 3:3 (1932) 331–2; and 7:2 (1937) 247. ____: "Features common to Irish, Welsh and Manx folklore", Béaloideas 7:2 (1937) 168–79 (Partly reprinted in 'Some Farney beliefs of former days', Macalla 4:4 (Geimhreadh 1979) 6–7). ____: "Miscellanea", Béaloideas 8:1 (1938) 111–2. Muirgheasa, Proinsias Ó; Casaide, Peadar Ó: A Man of Farney (Éigse Fhearnmhaí 1974). * Murray, Patrick: "An extract from the memoirs of the late Patrick Murray N.T.", Macalla 3:1 (Earrach 1978) 37–38. Rice, Hannah: Staidéar Comparáideach ar Líon na gCainteoirí Gaeilge i dTrí Thoghroinn faoi leith i gContae Mhuineacháin sa Tréimhse 1900–1926 (Mion-tráchtas MA sa Nua-Ghaeilge, Ollscoil na hÉireann i Má Nuat, 2016). Tuathail, Éamonn Ó: "I ríoghacht Eoghain Mhic Dúrthachta", An Claidheamh Soluis 812 (18/10/1913) 2. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) p. xiv; (1981) p. xix. Oirthear an Chabháin Anon: "Ráflaí", Irisleabhar na Gaedhilge 12:139 (4/1902) 49–50 @ 50 (Feis Laighean agus Midhe; Lough Ramor). ____ [Ps. Editor]: "Dr Philip O'Connell", Breifne 3:12 (1969) 415–6 @ 415 (Native of Lurgan parish; his father, died 1910, a native speaker.). Brún, Pádraig de: "Some Irish mss with Breifne connections", Breifne 3:12 (1969) 552–61. ____: "Two Breifne manuscripts", Breifne 4:15 (1972) 426–37 esp. 427–8. Cuinneagáin, Pádraig Ó: "An Ghaeilge i gContae an Chabháin", An tUltach 79:3 (3/2002) 10–1. * Fhaircheallaigh, Úna Ní [Ps. Agnes O'Farrelly]: "Our céilidh", An Claidheamh Soluis *:* (1/3/1902) 855–7. Maonaigh, Coinneach Ó [Ps. Canice Mooney OFM]: "An Irish ms from Mountnugent", Breifne 1:2 (1959) 113–7 @ 113. Mánasa, Seosamh Mac: "Litir", An tUltach 79:5 (5/2002) 24 (Paróiste an Leamhaí; tag don "Anglo-Celt", 22/02/1990). Mórdha, Brian G. Ó: "The decay of Irish in Tullaghgarvey barony in the 19th century", Heart of Breifne 1:2 (1979) 58–67. Mórdha, Séamus P. Ó [Ps. Séamus P. Moore]: "Two manuscripts from south Cavan", Éigse 7 (1953–5) 275–7 (Sgéal Shéamuis a' Réisidhe). ____: "Some aspects of the literary tradition of the Breifne-Fermanagh area", Breifne 6:21 (1982) 18–56 @ 39–40 and 54–6. Muirgheasa, Énrí Ó [Ps. Énrí Ua Muirgheasa]: "Manuscripts belonging to Jas Coyle, Dungimmon, Mountnugent, Co Cavan", Irisleabhar na Gaedhilge 14:177 (6/1905) 808–9; 14:178 (7/1905) 835–7. * O'Connell, Philip: The schools and scholars of Breiffne (Dublin 1942). ____: "A Crosserlough poet and essayist", Breifne 1:3 (1960) 209–14 @ 213–4. Tuaisceart na Midhe Anon: (Wm Shaw Mason 1814–1818, refs in ANM pp. 8–9). ____: "Úna Ní Fhaircheallaigh", An tUltach 29:1 (1/1952) 6. Beckett, Colm: Aodh Mac Domhnaill, Poet and Philosopher (Dundalk 1987). Brádaigh, Tomás Ua: "Peadar Dubh Ó Dálaigh: fear léinn agus scríobhaí", Ríocht na Midhe 2:2 (1960) 47–53. ____: "Litríocht na Gaeilge san Mhí agus i nDeisceart Uladh san 18ú agus san 19ú aois", Ríocht na Midhe 3:1 (1963) 64–66. ____: "Aodh Mac Domhnaill", Ríocht na Midhe 4:2 (1968) 8–10. * Brady, John: A short history of the parishes of the diocese of Meath 1867–1944 (Navan 1941–5) (At pages 264–5; ref in BFCC p. 126). Brangan, P: "Kilskyre and district", Ríocht na Midhe 4:4 (1970) 62–74 @ 70–1. Cíosóig, Mícheál Ó: (Agallamh le Rónán Mac Aoda Bhuidhe, Bárrscéalta, Radio na Gaeltachta). * Cuív, Brian Ó: Irish dialects and Irish-speaking districts (Dublin 1951) (At page 79; ref in BFCC p. 126). * Fréine, Seán de: The Great Silence, lch. 133. Gabhann, Séamus Mac: "Salvaging cultural identity: two poems by Peter Galligan (1792–1860)", Ríocht na Midhe 9:1 (1994–5) 71–87. ____: "Forging identity: Michael Clarke and the hidden Ireland", Ríocht na Midhe 9:2 (1996) 73–95. Laoide, Seosamh: Duanaire na Midhe (1914), pp. 116–7. ____: "[Untitled note on death of Brian Mac Seathfraidh]", Irisleabhar na Gaedhilge 7: (1896) 32. ____: "Poll Tighe Liabáin", Irisleabhar na Gaedhilge 12:140 (5/1902) 66–71 (Shaffery). Muirí, Damien Ó: "O'Growney - one hundred years on", Ríocht na Midhe 9:1 (1994–5) 104–34 @ 118–20. Mulrany, Peter: "Some notices of the baronies of Kells", Ríocht na Midhe 5:1 (1971) 14–27 @ 20–2. * O'Higgins, Brian: "My songs and myself", Wolfe Tone Annual (1949) 144–6. Tuathail, Éamonn Ó [Ps. Éamonn Ua Tuathail]: "Gaedhilg na Midhe", An Claidheamh Soluis 873 (19/12/1914) 12 (Ref BFCC p. 131; léirmheas ar 'Dhuanaire na Midhe'). Lughbhadh Anon: (Exhibition of photographs at college commemoration in Omeath, 1995–96). ____: "Belfast Gaelic League Minutes, 1896", Cartlann Náisiúnta (M4920) (Report by Mr Hussey to meeting 02/09/1896 states "Visited Omeath on 3rd August and found the people generally in favour of the Irish language, though it was noticeable that the younger people are growing up in ignorance of it." Referenced by Ó Dúghaill, An tUltach 11/1971; Mac Giolla Domhnaigh, "Conradh Gaeilge Chúige Uladh" (1995) p 18.). ____: "Nuaidheacht [as Óméith]", Fáinne na Lae 1:12 (26/3/1898) 3. ____: "Notes", Fáinne an Lae 3:69 (29/4/1899) 132. ____: "The meeting at Omeath", Fáinne an Lae 4:84 (12/8/1899) 45. ____: "Great meeting at Omeath", Fáinne an Lae 4:84 (12/8/1899) 46–7. ____: "Omeath organizing", Fáinne an Lae 4:88 (9/9/1899) 79. ____: "Excursion to Omeath", Fáinne an Lae 5:132 (14/7/1900) 223. ____: "Schools in Newry and Omeath districts visited by the organiser", An Claidheamh Soluis 3:26 (7/9/1901) 406–7. ____: "The awards of the Omeath Feis", An Claidheamh Soluis 3:28 (21/9/1901) 1–2. ____: "Notes", An Claidheamh Soluis 4:23 (16/8/1902) 391. ____: "Omeath Aeridheacht", Irish News 24/08/1909 lch 6 (No details). ____: "I nDeas-Lughmhaighe", An Claidheamh Soluis 14:3 (23/3/1912) 10. ____: "Ulaidh Thoir", An Claidheamh Soluis 14:17 [16 sic] (29/6/1912) 14. * ____: "", Irish News 20/08/1912 (Óráid an Chairdinéil Uí Luadhóg ag searmannas foscailte Choláiste Bhrighde. Around 1886, while walking from the church to the priest's house, he had heard nothing but Irish spoken. Now in 1912 nobody spoke it though the old people all could. During Eóin Mac Néill's speech, the national schools got the blame for the change. Cardinal Logue recalled two visits to Omeath feiseanna and an excellent speaker (now dead), Mrs(?) O'Hanlon.). ____: "Omeath Aeridheacht", Irish News 18/09/1912 lch 7 (Mrs Dobbin, Mrs Larkin, Mrs Morgan sang). * ____: "", An Claidheamh Soluis : (28/02/1913) 6. ____: "Louth's oldest Gael dead", Irish Independent (18/12/1913) 3 (Mrs Kitty Campbell, RIP, aged 105, with photo; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "[Óméith, pioctúireacha]", An Claidheamh Soluis 850 (11/7/1914) 12. ____: "[Óméith, pioctúir]", An Claidheamh Soluis 854 (8/8/1914) 12. ____: "Oireachtas excursion to Omeath", Irish News 06/08/1915 lch 3 (Not only old speakers; literary remains). ____: "", Irish Independent (20/08/1920) 3 (Death at the age of 81 of Michael McArdle, Omeath seanchaí, le grianghraf. Ref Nollaig Mac Congáil.). ____: "Gaeltacht Óméith 40 bliain ó shoin", Inniu, 06/02/1953, p. 5. ____ [Ps. Giolla an Phinn]: "Scoil Cheann an Chlochair", Fáinne an Lae 1109 (26/7/1919) 1 ('tá a bheag nó a mhór de Ghaedhilg ag seandaoinibh an Chlochair, agus tá cuid aca a bhfuil teanga líomhtha Gaedhilge aca go fóill'). ____ [Ps. Student of History]: "Coláiste Ó Méith Mara", An Claidheamh Soluis 14:30 (28/9/1912) 6 (Pat O'Hagan). ____ [Ps. Tomás]: "Omeith Feis", Irish Peasant (07/07/1906) 2 (Speakers mentioned but not named; ref Nollaig Mac Congáil). Bhriain, Eibhlín Ní [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 30/7/1979 p. 9 (Omeath). ____ [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 16/3/1981 p. 9 (Mullach na Craoibhe, Baile Lughbhaidhe). Ceallaigh, Séamus Ó [Ps. Cú Chadhain]: "Omeath, a two days' experience and some reflections", An Claidheamh Soluis 4:19 (19/7/1902) 327; 4:20 (26/7/1902) 343–4. ____ [Ps. Cú Chadhain]: "Feis Omeath", An Claidheamh Soluis 4:24 (23/8/1902) 406–7. Cearra, Aodh Ó; Céitinn, Séamas: Peadar Ó Dubhda, a shaol agus a shaothar (1981), at pp. 77–78, 79–81. Con Midhe, Pádraig Mac: "Thall agus Abhus", An tUltach 45:9 (9/1968) 17 (Peadar Ó Sluaghain, Proinsias Mhag Uinseannáin). ____: "Éigse Oirialla", An tUltach 48:5 (5/1971) 18–19 (Bríd Ní Chaslaigh, Peadar Ó Sluain). Corduff, Leo and Murphy, Michael J (collectors): "Irish speakers (informant James Loughran, born c1887)", https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100148/6251267 (Tape T0160.2) (Anaverna, Caraban: Ownie the gun McAteer, Dan Henry, Mosey McGill). Crawford, Seán: "A Centre of Gaelic culture", Irish Press (28/08/1937) 8 (Ref Nollaig Mac Congáil. Concerned with Omeath college, no local people named.). ____: "The Gaeltacht at my door", Mourne Rambles - supplement to Cuisle na nGael 10 (1994) 52–54 (Originally in Irish News 16/12/1948 lch 2). Dubhda, Peadar Ó: "Ó Méith Mara", Catholic Bulletin 2 (1912) 820–824. ____: "Ó Méith Mara", An Chraobh Ruadh (Béal Feirste, Bealtaine 1913) 17–21. ____ [Ps. Cú Chulainn]: "Fa Chonaill Mhuirthéimhne", An Chraobh Ruadh (Béal Feirste, Bealtaine 1913) 82 (Mrs Kitty Campbell, Louth village, aged 104). ____ [Ps. Cú Chulainn]: "Sean Ghaedhil Mhuirtheimhne", Tempest's Annual (1913) 63–65. ____ [Ps. Cú Chulainn]: "Imeasg na nGaedheal", Tempest's Annual (1914) 7–9. * ____: "Caití Mhic Cathmhaoil", An Claidheamh Soluis *:* (31/1/1914) 9&11. ____: "Gaelic Place-names in Omeath", Co Louth Archaeological Journal 3 (1912–15) 232–236. ____: "Ar Fhionn Mhic Chumhaill", Fáinne an Lae 1111 (9/8/1919) 1 (Micheál Mhac Árdgail). ____ [Ps. Cu Chulainn]: "An t-Sean-bhean Aonraic: Seanchaidhe Oirghiall", Irish Independent (25/01/1926) lch 5 (Anna Lorcáin). * ____ [Ps. Cú Chulainn]: "Soisgéalaidhe Dílis", Dundalk Examiner (15/03/1930) lch ? (Ref to Gadaidhe Dubh Ó Dubháin from Neillí Ní Annluain by Pádraig Mac a' Bháird, publ Dundalk Examiner 30 years before). ____: "Radharc na h-Áilne Móire", Irish Press (05/11/1934) lch 4 (Caití Sheáin (pic), Neillí Ní Annluain). ____: "Triúr Gaedheal a fuair bás ar an mallaibh: seanchaidhe breagh", Irish Independent (02/03/1937) 12 (Brighid Ní Chaslaigh, le pioctúir. S.a. Muircheartach, "Tá siad ag imtheacht", Irish Independent (12/03/1937) 4; refs Nollaig Mac Congáil). ____: "Dúithche Cháirlinne", Sunday Independent (01/05/1938) 7 (First in series of 13 weekly articles entitled "Thall's i bhFus thríd Éirinn", 01/05/1938 – 24/07/1938; no mention of individual speakers, but has picture captioned "Sean-Ghaedhil Oméith", same as AHU 411; refs Nollaig Mac Congáil.). ____: "Muireadhach Méith", An tUltach 18:7 (9/1941) 7. ____: "Dún geal Dealgan 's Críoch Chuailgne", Inniu, 06/02/1953, p. 3. Duffy, Seán: Nicholas O'Kearney, the last of the bards of Louth (Éigse Oirialla 1989). Giolla Chomhaill, Anraí Mac: Lorcán Ó Muireadhaigh, sagart agus scoláire (Clóchomhar 1983). Laoide, Seosamh [Ps. Mac Tíre]: "Cnoc Chéin Mhic Cáinte", Irisleabhar na Gaedhilge 10:111 (11/1899) 42–48 esp 45 (Killin Hill, Brian Lamb). ____: "Eibhlín Ní Anluain", An Claidheamh Soluis 10:47 (30/1/1909) 6. MacCartan, Hugh A: "A Native Speaker", Sunday Independent 21/09/1919 4&6 (Micheal Mac Ardghail). Maoláin, Seán Mac: Gleann Airimh go Glas Naíon (1969), at 47–59. ____: "Brionglóid iongantach i n-Óméith", Fáinne an Lae 1067 (5/10/1918) 9 (Mícheál Mac Árdghail, Brighid Ní Chasghile). ____: "Uaigneach Sin!", An tUltach 17:11 (12/1940) 3&7. ____ [Ps. Brighid]: "Cuimhní", An tUltach 18:7 (9/1941) 9. Muireadhaigh, Lorcán Ó [Ps. Laurence P Murray]: "Omeath Mara", The [Dundalk] Democrat and People's Journal (24/08/1912) 9. ____: "Omeath", Co Louth Archaeological Journal 3 (1912–15) 213–231. ____: Oméith, its history - ancient and modern (?1922), lgh 4–5, 17 + pioctúirí. ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "An Cáirdinéal Gaodhalach", An tUltach 1:11–12 (12/1924) 11. Muirgheasa, Énrí Ó: Dhá Chéad de Cheoltaí Uladh, lch. 368. McCabe, Desmond and Anita Gallagher: "Paradacsa pobail agus coláiste", Oidhreacht Oirialla: Coláiste Bhríde, Comóradh an Chéid (2012) pp 70–94. Murphy, Cathal: Mapping language death in Omeath, Co. Louth (Dissertation, Department of Geography, TCD, 2014?). Néill, Eoin Mac: "Letter re St Brigid's Irish College, Omeath", Irish News (25/08/1913) 6. Néill, Pádraig Ó: Peadar Ó Dubhda, the forgotten man (Éigse Oirialla 1981). O'Sullivan, Harold: "The Catholic parishes in the barony of Cooley. Part III — In the early nineteenth century", Seanchas Ard Mhacha 22:2 (2009) 88–126 (Esp pp 95,105,111,117,120. Buidheachas do Chiarán Mac Murchaidh (Droichead na Banna) as an tagairt seo.). Piatt, Donn S: "Re the last Irish-speakers of Leinster", Irish Book Lover 20 (1932) 122–124 at p. 122. ____: "Gaeltacht Bhlea Cliath fa 1860", Inniu (08/01/1960) 3 (Bean Mhic Con Deacair, muinntir Again, muinntir Mhuireagain, c1940). tSagairt, Liam Mac an: Father Larry Murray (Éigse Oirialla 1983). Searcaigh, Séamus Ó: "Ó Méith Mara", An Claidheamh Soluis 11:27 (11/9/1909) 4 (níos lugha ná 10 faoi aois 50). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) p. xiv; (1981) p. xix. II. Material. Coitcheannta Anon: "Abhráin Chúige Uladh", An tUltach 17:11 (12/1940) 6–7 (Trí habhráin ó Oirghialla gléasta le hÉamonn Ó Gallchobhair do chór). hAnnáin, Seaghán Ó [Ps. hAnnabháin, Seaghán Ó]: "Irish Personal Names (Oirghialla)", Irisleabhar na Gaedhilge 10:119 (8/1900) 565–7. Cuileannáin, Tomás 'ac: "Caoineadh", An tUltach 6:5 (11/1929) 3 (Oirghialla, ach ní luaidhtear áit). Laoide, Seosamh [Ps. Fear Folamh Fuirceála]: "Abhrán Oirghiallach mar aon le n-a chuid nótaidhe", Irisleabhar na Gaedhilge 6:63 (6/1895) 43–4 (Coillte Glasa an Triúcha; Máire Nic Mhurchaidh; v. CCU 291; fosta UH 05/11/1910 3). * ____: "Dan an Cheili", Clogher Record 007 1969 117. Laoide, Seosamh(?): "Tionntodh Phádraic", Irisleabhar na Gaedhilge 11:130 (7/1901) 118 (Fosta: Irish News (17/06/1907) lch 6; v. SF XVI). ____: "Énrí Bradach Mag Fhinn", Irisleabhar na Gaedhilge 11:131 (8/1901) 136–7. Muireadhaigh, Lorcán Ó: "Devotion to St Brigid in south-east Ulster", Catholic Bulletin 11:5 (5/1921) 295–300. ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Mo Róisín Dubh", An tUltach 5:8 (9–10/1928) 1–2 (cf ACU no 31). Muirgheasa, Énrí Ó: "An Pisín Breac", Irisleabhar na Gaedhilge 11:134 (11/1901) 180–2. Tuathail, Éamonn Ó: Rainn agus Amhráin (RA, 1923). Uallacháin, Pádraigín Ní: A Hidden Ulster. Árd Mhacha * Anon: "", An Gaodhal 9:1 (1/1892) 145–6 (Armagh song; ref Nollaig Mac Congáil). * ____: "", Irisleabhar na Gaedhilge 6: 185. ____: "Nach aoibhinn do na héiníníbh, déanamh eile ó na hOirthearaibh", An Claidheamh Soluis 3:49 (15/2/1902) 819. * ____: "", Irisleabhar na Gaedhilge 12:145 (10/1902) 153 (Mrs Larkin, Carraig na gCailleach). * ____: "", An Claidheamh Soluis 8:18 (14/7/1906) 5–6 (Lislea). ____: "Sliabh Guilfhinn", An Claidheamh Soluis 11:28 (18/9/1909) 5 (dearc fosta An tUltach 31:11 (11/1954) 11). ____: "Ceoltaí ó Cho Árdmhacha", An tUltach 10:3 (5/1933) 3. ____: "Cill Shléibhe", An tUltach 17:5 (5/1940) 2. ____: "Sean-rann as Conndae Árd Mhacha", An tUltach 31:11 (11/1954) 11 (dearc fosta An Claidheamh Soluis 11:28 (18/9/1909) 5). ____ [Ps. Feargus]: "Cuartughadh Shéamuis", An Claidheamh Soluis 5:44 (09/1/1904) 2 (Canamhaint Árd Mhacha, ref Nollaig Mac Congáil). hAnnáin, Seaghán Ó [Ps. Seaghán Óg Ó hAnnáin]: "Nach fada an lá", Irisleabhar na Gaedhilge 10:109 (9/1899) 12–13 (Fews; v. Éigse 5, 1945–47, 164–8). ____ [Ps. Séághán Ó hAnnabhain]: "Dán Deireannach Chatháil Bhuidhe", Irisleabhar na Gaedhilge 14:177 (6/1905) 809–10 (seanbhean, Árd Mhacha nó Muineachán). ____ [Ps. Séan Ó h-Annainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 1–43", An tUltach 5:2 (3/1928) 3. ____ [Ps. Seán Ua h-Annainn]: "Casadh an tSúgáin", An tUltach 5:2 (3/1928) 7 (Bríd Nic Eoghain (Bean Uí Aghartaigh, Cláiríneach); cf An tUltach 6:6 (12/1929) 11; cf ACU no 40). ____ [Ps. Séan Ó hAnnainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 44–100", An tUltach 5:4 (5/1928) 6–7. ____ [Ps. Séan Ó hAnnainn]: "Bainfheis na Tuama", An tUltach 5:5 (6/1928) 3 (Brighid Nic Eoghain, Tomás Mac Eoghain). ____ [Ps. Seán Ó hAnnainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 101–145", An tUltach 5:5 (6/1928) 6–7. ____ [Ps. Seán Ó hAnnainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 146–148", An tUltach 5:6 (7/1928) 7 (agus: Mo Londubh Buidhe; An Seanduine Dóighte; Dualamán Gaedhileach). ____ [Ps. Seán Ó hAnnainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 149–198", An tUltach 5:8 (9–10/1928) 3 (agus: Mo Ghearrán Bán). ____ [Ps. Seán Ó hAnnainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 199–229", An tUltach 5:10–11 (12/1928) 12. ____ [Ps. Seán Ó hAnnainn]: "Coileach na Séad", An tUltach 5:10–11 (12/1928) 16. ____ [Ps. S Ó h-A]: "Ráidhteachas an Fheadha 230–249", An tUltach 6:1 (1–3?/1929) 3 (agus: Cúirt Thulaigh Álainn (Muineachán; B. Nic Eoghain, 1899)). ____ [Ps. S Ó hA]: "Bolg na mBreug", An tUltach 6:1 (1–3?/1929) 4. ____ [Ps. Séan Ó hAnnainn]: "Ó Coinneacháin sgrios", An tUltach 6:2 (4/1929) 4 (B Nic Eoghain; Farney). ____ [Ps. S Ó h-Annainn]: "Ráidhteachas an Fheadha: An Phléideáil", An tUltach 6:4 (8/1929) 5 (B Nic Eoghain; text repeated without notes at An tUltach 16:9 (10/1939) 6). ____ [Ps. Seán Ó h-Annainn]: "Meudhbha Bheag agus Mághnus Buidhe", An tUltach 6:6 (12/1929) 3 (B Nic Eoghain). ____ [Ps. Seán Ó hAnnainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 250–266", An tUltach 6:6 (12/1929) 15. ____ [Ps. Seán Ó h-Annainn]: "Ráidhteachas an Fheadha 272–289", An tUltach 7:1 (2/1930) 7–8 (agus: Bean an Fhir Ruaidh (B Nic Eoghain, Márta 1898)). hAnnáin, Seán Ó (Baile na gCléireach): "Oíche na Gaoithe Móire", An tUltach 36:3 (3/1959) 5 (Micheál [sic] Mac Eoghain). Bradley, Joe: "A glossary of words from South Armagh and North Louth", Ulster Folklife 32 (1986) 91–94. Beirn, Brian Ó: "Giolla 'n Chraicinn Ghabhair", Ulster Herald (17/12/1904) 13 (written in Orier Irish; fosta Frontier Sentinel, dáta céanna). Beirn, Seaghan Ua: "Caoineadh Pátrúin Cille Sléibhe", Ulster Herald (20/05/1905) 7 (fosta “Gathering in the Old Rhymes”, Fermanagh Herald 1905/05/20 7 (tag: Nollaig Mac Congáil)). Caoindealbháin, Tomás Ó: "Úir-Chill an Chreagáin", An tUltach 3:9 (10?/1926) 5 (Ó Marcaigh; cf ACU no 16 (lch 120)). Casaide, Peadar Ó: "Some examples of Farney Irish", Macalla 2:4 (Geimhreadh 1977) 17–19 (Aindrias Ó Marcaigh). ____: "Roinnt samplaí de Ghaeilge Fhearnmhaí agus Ard Mhacha", Macalla 3:1 (Earrach 1978) 16–17 (Aindrias Ó Marcaigh). Con Midhe, Pádraig Mac: "Gaedhilg Cho Árdmhacha", An tUltach 10:2 (3/1933) 2–3 (Máire Uí Choltair, Maighréad Uí Cheallaigh, Tomás Mac Oirealla). ____: "Gaeilge Cho Ard Mhacha", An tUltach 42:5 (5/1965) 5; 42:8 (8/1965) 6. Cuileannáin, Tomás 'ac: "Foghmhar na bliana", An tUltach 6:5 (11/1929) 3. Cuileannáin, Tomás 'ac (?) [Ps. An tUltach Beadaidhe]: "Oidhche na Gaoithe Móire", An tUltach 6:5 (11/1929) 3 (Tomás Mac Eoin, marbh; cf SCDD lch 21, An tUltach 36:3 () 5). Cuileannáin, Tomás 'ac [Ps. T Mac C]: "An ámaid shúgach", An tUltach 6:6 (12/1929) 13 (Tomás Mhac Eoin). Cuinn, Cosslett Ó: "", CBÉ MS 89 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9001217/7049480 ); pp 190a–193b (Bean Mhic Dhómhnaill, Carraig na Gamhna). Dubhda, Peadar Ó [Ps. Cú Chulainn]: "Beirt Dheagh-Ghaedheal ar Lár", An tUltach 1:7 (7/1924) 3 (Andaí Ó Marcaigh). Ghirr, Con 'ac a': "Phrases and words in Irish still in use in the parishes of Creggan in 1987", Creggan (Journal of the Creggan Local History Society) 1:2 (1987) 71–72. Gréacháin, Aodh Mac [Ps. Aodh an Áigh]: "Caoineadh Pátrúin Cille Sléibhe", Ulster Herald (29/04/1905) 6 (Fosta Frontier Sentinel, dáta céanna). Laoide, Seosamh: "Cailín deas crúidhte na mbó", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 123. ____: "Allaidh Beirneach", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 184 (Lios Liath). ____: "Sgaball Mhuire etc.", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 204–5 (Maitiú Mag Laeid, Lios Liath). ____: "Dall Mhac Cuarta", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 229–232 (Lios Liath). ____: "Proverbs sent by Mr Lloyd", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 248–9. ____: "Oidhche na seacht síon (1ú leagan)", Irisleabhar na Gaedhilge 7:81 (1/1897) 140–1 (Máire Ní Cheallaigh). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Abhrán ó Oirghiallaibh", Irisleabhar na Gaedhilge 9:104 (2/1899) 317–9 (Eibhlín Ní Fhéaráin, Cill Shléibhe). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Aisling Airt Mhic Cobhthaigh", Irisleabhar na Gaedhilge 10:110 (10/1899) 25–7 (Mrs Murphy, Lislea). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Notes and queries 399", Irisleabhar na Gaedhilge 10:110 (10/1899) 31 (woman named Connolly, Meigh; also number 398, Newry area). Maolagáin, Séamas Ó [Ps. Seumas Ó Maolagáin]: "Coinnle Feaghdha", An tUltach 5:3 (4/1928) 8 (Sorcha Nic Amhlaidh). ____: "Gaedhilig Chonndae Árdmhacha", An tUltach 7:2 (3/1930) 2–3 (Sorcha Nic Amhlaidh, 20 bl roimhe sin). Muireadhaigh, Lorcán Ó [Ps. Muireadhach Méith]: "Moninne an tSléibhe", An tUltach 1:7 (7/1924) 5&8. ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Naomh Pádraig agus an Buachaill", An tUltach 1:8 (9/1924) 8 (Andaí Ó Marcaigh). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Pátrún Chillshléibhe", An tUltach 1:8 (9/1924) 8 (Belleek). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Caithtí na gCiabh", An tUltach 1:10 (11/1924) 8 (Uí Airmheadhaigh; cf ACU no 4). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Aige Bruach Dhún-Réimhe", An tUltach 2:4 (6/1925) 4 (Bean Uí Airmheadhaigh; cf ACU no 9). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Cuan Bhinn' Éadair", An tUltach 2:5 (8/1925) 3 (Bean Uí Airmheadhaigh; cf ACU no 8). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Dúlamán", An tUltach 3:8 (9?/1926) 5 (Uí Arbhasaigh; cf ACU no 15). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Séamas a' Mhurfaidh", An tUltach 4:1 (2/1927) 1–4&8 (Neillidh Ní Ágáin (Uí Annluain); Uí Arbhasaigh; cf ACU no 20). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Seán Ó Daoighre", An tUltach 4:5 (6/1927) 1 (Bean Uí Arbhasaigh; cf ACU no 2). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Iomarbhaidh na mBárd", An tUltach 4:11–12 (12/1927) 15 (Andaí Ó Marcaigh; cf An tUltach 9:9 (11/1932) 4, 16:2 (2/1939) 3). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Casadh Cam na Feadarnaighe", An tUltach 5:2 (3/1928) 6 (Fonn: Uí Arbhasaigh; téacs & nótaí: Ó hAnnáin; cf ACU no 33). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Na Gamhna Geala", An tUltach 5:3 (4/1928) 1–2 (Sorcha Nic Amhlaidh, fríd Sheumas Ó Maolagáin; Neillidh Ní (Bean Uí) Annluain, Éadan Fuar; cf ACU no 27). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Mo Chaorán Ann", An tUltach 5:4 (5/1928) 5 (Seumas Ó Maolagáin OS, Clochfhuaráin; cf ACU no 28). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Air Mhullaigh Dhrom-Bhídh", An tUltach 5:5 (6/1928) 8 (Uí Arbhasaigh; cf ACU no 29). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Sailim a 108", An tUltach 7:2 (3/1930) 5 (Ó ls de chuid 1752 a fuarthas i Loch gCál). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Hó! Ró! Do bhuig, a Shéaghain!", An tUltach 7:3 (4/1930) 3 (Ó hAnnáin; Ó Catháin; cf ACU no 37). ____ [Ps. M M]: "An gabha, an saor-adhmaid agus an cúl-chuingire", An tUltach 9:9 (11/1932) 4 (Aindrias Ó Marcaigh; cf An tUltach 4:11–12 (12/1927) 15; 16:2 (2/1939) 3). ____ [Ps. (gan ainm)]: "Píosaí Ceoil le h-aghaidh Fheis Mhuirtheimhne", An tUltach 14:3 (3/1937) 4 (cf An tUltach 1:9 (10/1924) 8; 1:10 (11/1924) 8; 2:4 (6/1925) 4). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Iomarbhaidh na mBárd", An tUltach 16:2 (2/1939) 3 (Aindrias Ó Marcaigh; cf An tUltach 4:11–12 (12/1927) 15; 9:9 (11/1932) 4). ____ [Ps. M Méith]: "Dornán Sean-Phaidreacha as Conndae Árdmhacha", An tUltach 17:9 (10/1940) 3–4. Muireadhaigh, Pádraig Ua: "Paidreacha gan carthanacht", Ulster Herald (29/07/1905) 2 agus (30/09/1905) 6 (Sgoil Naisiúntach, Lios Liath. Fosta Frontier Sentinel, dátaí céanna agus 02/09/1905). ____ [Ps. P Murray, Buachaill an Leasa]: "Seumas Mhac Mhurchaidh", Ulster Herald (11/08/1906) 6 (Sgoil Naisiúntach Cham-loch. Ó Mhichael Fegan, Lislea.). ____: "Pátrún Cill' Shléibhe", Ulster Herald (13/06/1908) 2 (From Master Michael Fegan, Carricknagavna.). ____: "Brídeóg Óg na Bealtaine", Ulster Herald (07/11/1908) 2 (From Mr Michael Fegan, Carricknagavna.). ____: "Bró Sheághain Uí Cheallaigh", Weekly Freeman’s Journal (19/12/1908) 15 (Ath na gCloch Muilinn, Béal Átha Leice, Árd Mhacha. Christmas prize for best story in Gaelic. Curious mixture of East Ulster and Munster forms. Ref Nollaig Mac Congáil.). Muirgheasa, Énrí Ó: Amhráin Airt Mhic Chubhthaigh (1916). ____: "Brighid, Blinne, is Brónach; Ortha Thug Muire do Naomh Cholmcille", Béaloideas 2:1 (1929) 57. Nógla, An Bráthair de: "", CBÉ MS 1126 388–411 (Máire Ní Arbhasaigh, Gaedhilg agus Béarla). Ógáin, Úna Ní: Dánta Dé (Aoine an Chéasta, lgh 47–8). Seagháin, Aodh Mac: "Dornán Sean-Rannta", An Claidheamh Soluis 10:47 (30/1/1909) 5; 10:49 (13/2/1909) 12; 10:51 (27/2/1909) 5; 10:52 (6/3/1909) 5; 11:1 (13/3/1909) 5 (Séamus Ó Fágáin). Tuathail, Éamonn Ó: "Cill-Shléibhe", An tUltach 2:2 (3/1925) 5 (Art Mac Beineid, ls.). Tuathail, Éamonn Ó; hAnnáin, Seaghán Ó; Laoide, Seosamh: "A Fews song", Éigse 5 (1945–47) 164–168. Uinnseanáin, Proinnsias Mac [Ps. Prainnsias Mag Uinnseacháin]: "Duan", An Claidheamh Soluis 1:35 (11/11/1899) 549. Muineachán Anon: "A Dhia Láidir", An tUltach 3:8 (9?/1926) 3 (Fearnmhuigh). ____ [Ps. Sliabh Fuaid]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 12:137 (2/1902) 25–9 (Words from English of Farney). hAnnáin, Seaghán Ó: "A charaid dhílis", Irisleabhar na Gaedhilge 10:110 (10/1899) 27–8 (Farney; v. DCCU 197). ____ [Ps. Seaghán Ó hAnnabháin]: "Caoineadh an Athar Éamonn Mhic Mhathghamhna", Irisleabhar na Gaedhilge 10:112 (12/1899) 59–60 (Farney; v. DCCU 193). Broin, Seán Ó: "Gaotha a dTuaidh", An tUltach 5:7 (8/1928) 7 (Neansaidh Nic Uillín, Tulach na hInneóire, Caisleán Mathghamhna, bás c80; Máire Ní Mháirtín, Aghnafarcan, bás "tamall beag ó shoin in aois 76"; Pádraig Ó Dubhthaigh, Tuscar, Caisleán Mathghamhna). Casaide, Peadar Ó: "Ag glaoch ar ainmhithe agus éanlaith feirme", Macalla 2:2 (Samhradh 1977) 14–15. ____: "The lady Gobóg", Macalla 2:4 (Geimhreadh 1977) 7–8. ____: "Some examples of Farney Irish", Macalla 2:4 (Geimhreadh 1977) 17–19. ____: "Some local words", Macalla 2:3 (Fómhar 1977) 23–24. ____: "Some local words", Macalla 2:4 (Geimhreadh 1977) 30–31. ____: "Some local words", Macalla 3:1 (Earrach 1978) 13–15. ____: "Some local words", Macalla 3:2 (Samhradh 1978) 9–10. ____: "Some local words", Macalla 3:3 (Fómhar 1978) 3. ____: "Some local words", Macalla 3:4 (Geimhreadh 1978) 3–4. ____: "Some local words", Macalla 4:2 (Samhradh 1979) 9. ____: "Some local words", Macalla 4:3 (Fómhar 1979) 4–5. ____: "Some local cures", Macalla 3:1 (Earrach 1978) 7-12. ____: "Roinnt samplaí de Ghaeilge Fhearnmhaí agus Ard Mhacha", Macalla 3:1 (Earrach 1978) 16–17. ____: "An tAmadán agus an Giorria", Macalla 3:3 (Fómhar 1978) 7 (ó Henry Morris). ____: "Some comical sayings", Macalla 3:3 (Fómhar 1978) 21–22 (cuid acu ó Scéalaí Óirghiall). ____: "Knee garters", Macalla 3:3 (Fómhar 1978) 23. ____: "The seven sleepers", Macalla 3:4 (Geimhreadh 1978) 21. ____: "Some local words and idioms", Macalla 4:1 (Earrach 1979) 4–5. ____: "Mellin' lumps and howldin' the rod", Macalla 4:2 (Samhradh 1979) 10. ____: "Cattle cures", Macalla 4:2 (Samhradh 1979) 28–29. ____: "Some local words and phrases", Macalla 4:4 (Geimhreadh 1979) 17. ____: "Roinnt Logainmneacha i bhFearnmhaigh", An tUltach 59:7-8 (1982) 11–12,22. ____: "Roinnt de Shloinnte Fhearnmhaí", An tUltach 60:4 (4/1983) 14–16 (Peadar Livingstone a chum, P Ó Casaide a d'aistrigh). Casaide, Peadar Ó(?): "Roinnt seanfhocal ó Fhearnmhaigh", Macalla 3:4 (Geimhreadh 1978) 15–16 (ó Énrí Ó Muirgheasa agus Seosamh Laoide); 4:1 (Earrach 1979) 16–17; 4:3 (Fómhar 1979) 34. ____: "Fionn Mac Cumhail agus Mórabhán", Macalla 4:2 (Samhradh 1979) 26. ____: "Tá an cnapán ag 'ul thart", Macalla 4:4 (Geimhreadh 1979) 22. ____: "A few local expressions", Macalla 4:4 (Geimhreadh 1979) 35. Cuileannáin, Tomás 'ac [Ps. T Mac C]: "An Connachtach", An tUltach 7:2 (3/1930) 8 (Tomás Ua Míodhcháin, Inis Chaoin). Cuileannáin, Tomás 'ac (?) [Ps. T Mac C]: "Faoi Mhalaidh Shliabh Chrúb", Dundalk Democrat, some years before 1923 (from Tomás Ó Miodhcháin; referred to by RA (Rainn agus Amhráin) p. 74; An tUltach 4:7 (8/1927) 7; Seosamh Mag Uidhir p. 81). Dubhda, Peadar Ó: "Cuan Bhinn Éadain", An tUltach 2:6 (9/1925) 4 (Bean Mhic Cába). * Dufaigh, Seosamh Ó: "Gluaiseanna ó Mhuineachán le Foclóir Uí Raghallaigh", Clogher Record 007 1969 108. ____: "Dán Diaga ó Mhuineacháin", Irisleabhar Mhuineacháin 3 (1983) 6. Dufaigh, Seosamh Ó; Rainey, Brian E.: Comhairle Mhic Clamha ó Achadh na Muileann (1981). Laoide, Seosamh: "Parrach Mha'l Bhrighde 's a Mhac", Zeitschrift für Celtische Philologie 2 (1899) 156–9 (Tomás Ó Corragáin). ____: "Oidhche na seacht síon (2ú leagan);Leac na lighe", Irisleabhar na Gaedhilge 7: () 140–1 (Tomás Ó Corragáin). ____: "Sáith agus fuighleach", Irisleabhar na Gaedhilge 8–9: () 8 (cf. SO XXV.2). ____ [Ps. Mac Tíre]: "Abhrán ó Oirghiallaibh", Irisleabhar na Gaedhilge 8–9:* (2/1899) 317-9 (Eoghan Mac a' Bháird). ____ [Ps. Mac Tíre]: "A dhéid-dheas chailín", Irisleabhar na Gaedhilge 10:110 (10/1899) 29–30 (Owen Ward; v. CCU 218). ____: "Tiomna Eoghain Uí Mhearáin", Irisleabhar na Gaedhilge 10:113 (1/1900) 468–9 (Owen Ward, Luke Morris). ____: "Labhraidh Lorc", Irisleabhar na Gaedhilge 10:114 (3/1900) 478–9 (Thomas McGroder; v. SF II, SO II). ____: "Aodh Beag Ó Leórtha", Irisleabhar na Gaedhilge 10:114 (3/1900) 479–83 (Thomas Corrigan; v. SF I, SO I). ____: "An dearbhráthair bocht agus an dearbhráthair saidhbhir", Irisleabhar na Gaedhilge 10:115 (4/1900) 493–5 (Thomas Corrigan; v. SF III, SO III). ____: "An fear a chuir cluain ar an mbás", Irisleabhar na Gaedhilge 10:116 (5/1900) 511–2 (Thomas McGroder; v. SF IV, SO IV). ____: "Cailleach gan déirc", Irisleabhar na Gaedhilge 10:116 (5/1900) 521 (Thomas Corrigan; v. SO XXV.5). ____: "An Bacach Mór", Irisleabhar na Gaedhilge 10:118 (7/1900) 542–5 (Thomas Corrigan; v. SF V, SO V). ____: "Fathach Mór an Reibhleáin", Irisleabhar na Gaedhilge 10:119 (8/1900) 561–4 (Thomas Corrigan; v. SF VI, SO VI). ____: "Parrach Mhac Ghiolla Riabhaigh", Irisleabhar na Gaedhilge 10:120 (9/1900) 577-8 (Thomas Corrigan; v. SF VII, SO VII). ____: "Toirdhealbhach", Irisleabhar na Gaedhilge 10:121 (10/1900) 593–8 (Thomas Corrigan; SF VIII but not SO). ____: "Fionn Mhac Cumhaill agus a mháthair", Irisleabhar na Gaedhilge 10:122 (11/1900) 608–9 (Thomas Corrigan; v. SF IX, SO VIII). ____: "Tigh na gann-choda", Irisleabhar na Gaedhilge 11:123 (12/1900) 9–10 (Thomas Corrigan; v. SF X, SO IX). ____: "Gabha an tsoic", Irisleabhar na Gaedhilge 11:124 (1/1901) 19–22 (Thomas Corrigan; v. SF XI, SO X). ____: "Mannabhár Mór Mac Ríogh Lochlann", Irisleabhar na Gaedhilge 11:125 (2/1901) 36–8 (Thomas Corrigan; v. SF XII, SO XI). ____: "Bréagóir Éireann", Irisleabhar na Gaedhilge 11:126 (3/1901) 52–4 (Thomas Corrigan; v. SF XIII, SO XII). ____: "Athbhaisteadh Chaoilte", Irisleabhar na Gaedhilge 11:127 (4/1901) 67-8 (Thomas Corrigan; v. SF XIV, SO XIII; also Irish News (19/01/1906) 8). ____: "An tIarla Ruadh Mhac Mhathghamhna", Irisleabhar na Gaedhilge 11:128 (5/1901) 86–7 (Thomas Corrigan; v. SF XV, SO XIV). ____: "Ceól an Phíobaire", An Claidheamh Soluis 3:44 (11/1/1902) 723 (Corrigan). ____: "Cathal Buidhe", Irisleabhar na Gaedhilge 15:3|182 (11/1905) 38–40 (Máire Ní Mhathghamhna bhean an Dálaigh; Bean Pháidí Pheadair Uí Mhearáin). Laoide, Seosamh(?): "Ceataidh Ní hEadhra", Irisleabhar na Gaedhilge 12:136 (1/1902) 13–4 (Eoghan Mac an Bháird - tag. DCCU 199). ____: "An úsáid do baineadh as an ngabhar", Irisleabhar na Gaedhilge 12:145 (10/1902) 160 (Corrigan). * Mee, M.: "The custom of the Maybush", Macalla 4:2 (Samhradh 1979) 4. Mórdha, Séamas P. Ó: "Dornán Dánta agus Amhráin de chuid Chontae Mhuineacháin", Irisleabhar Mhuineacháin 3 (1983) 2–5. Muireadhaigh, Lorcán Ó [Ps. M M]: "An tSean-Bhó Malluighthe; Huis í huis ó", An tUltach 16:8 (9/1939) 5 ("Huis í huis ó" ó sheanbhean eadar Dún Dealgán agus Caisleán Mhathghamhna). Muirgheasa, Énrí Ó: Greann na Gaedhilge, parts I-VII (1901–1907); second edition, parts 1–2 (1923–1925). ____: "Sgéilín ó Fhearnmhuigh", Fáinne an Lae 1:15 (16/4/1898) 2. ____: "Sgéilíní ó Cho. Mhuineacháin", Fáinne an Lae 1:18 (7/5/1898) 4. * ____ [Ps. Eanraoi Ua Muirgheasa]: "Farney (Co Monaghan) proverbs and sayings", Irisleabhar na Gaedhilge 8–9 (1898) 177-80. ____: "Fear na mbróg nua, An gabha a léigheasadh an déideadh", Irisleabhar na Gaedhilge 10:111 (11/1899) 40–1. ____: "Sean-scéilín", Irisleabhar na Gaedhilge 10:119 (8/1900) 564–5 (Máire Ní Fhearnáin, Corliath; also, Guidhe an Ghréasaidhe, Cailín Luaithreadh - ní luaidhtear áit). ____: "Farney (Co Monaghan) proverbs, sayings and riddles", Irisleabhar na Gaedhilge 12:143 (8/1902) 116–22 (some from Corrigan). ____: "Sean-Sgéalta ó Chúig Uladh: Sgéal Shólaimh", Béaloideas 1:2 (1927) 123–33 at 127 (Ó Corragáin). ____: "An fear caoch", Macalla 4:2 (Samhradh 1979) 25 (as Greann na Gaeilge). ____: "Béarla briste", Macalla 4:3 (Fómhar 1979) 12 (as Greann na Gaeilge). Tuathail, Éamonn Ó [Ps. E Ua T]: "Irish proverbs: sayings and anecdotes from Farney", Ulster Herald (11/08/1906) 6. ____: "An bacach bocht", An tUltach 2:2 (3/1925) 5 (Parrdha Ó Dálaigh; athchló, Macalla 3:2 (Samhradh 1978) 29–30). ____: "Casadh Cam na Feadarnaighe", An tUltach 5:4 (5/1927) 7 (Séamus Ó Cruadhlaoich). ____: "Measgradh ó Fhearnmhuigh", Béaloideas 3:2 (1931) 121–34 (Also as "Béaloideas ó Fhearnmhaigh" in Joseph Duffy (ed), Clogher Record Album (Cumann Seanchais Chlochair, 1975) 254–268). ____: "A northern medley", Béaloideas 4:2 (1933) 204–13 (ix/a, x) (Mrs M McMahon, Dyan). ____: "Iomáin Eanas Caoin", Éigse 2 (1940) 84–87 (Bean Mhic Mhathghamhna). Oirthear an Chabháin Anon: "Aois mhór!", An tUltach 31:11 (11/1954) 10. Baoighill, D. Ó(?): "Cailín Caoin Bhéal-an-Átha", An Chraobh Ruadh (Béal Feirste, Bealtaine 1913) 7&50 (Micheál Mac Giolla Shíomuin, Bornea, Baile Loch Ramhar). Fhaircheallaigh, Úna Ní: "An Bóithrín Buidhe", Irisleabhar na Gaedhilge 11:125 (2/1901) 45–7 (seanbhean as Co an Chabháin; fosta Laoide ar ibid lch 47). ____: "Seaghán i n-Oileán an Óir", Irisleabhar na Gaedhilge 11:128 (5/1901) 83–6 (Ní Shúileabháin, Mullach). Laoide, Seosamh(?): "Áluinn Dún Mhac Mhuire", Irisleabhar na Gaedhilge 11:128 (5/1901) 88–90 (MS; fosta Irisleabhar na Gaedhilge 12:143 (8/1902) 124, Notes and queries 480). ____: "Beannacht Bóinne", Irisleabhar na Gaedhilge 11:134 (11/1901) 186–7 (An O'Farrelly ms, Raffenny). ____: "Beagáinín Seanfhocal", Irisleabhar na Gaedhilge 12:145 (10/1902) 154 (Mrs Morgan, Virginia, living at Cursis' Stream, Co. Dublin). Mórdha, Séamus P. Ó: "A lament for Father Patrick O'Reilly", Heart of Breifne 2:4 (1985) 95–102. O'Farrelly, Lily(?) [Ps. Plúirín Sneachta]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 11:135 (12/1901) 205–7 (Words in English of Castlerahan and Crossrea baronies, Co. Cavan; Meath & Dub.). ____ [Ps. Plúirín Sneachta]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 12:136 (1/1902) 14–5 (Words from English of Castlerahan, Crossrea - also Meath, Dublin). Tuathail, Éamonn Ó: "Gleanings from Loch Ramor", Béaloideas 7:2 (1937) 191–6. Tuaisceart na Midhe Anon: "", ACL 001 151 (O'Growney, Eugene, Words from the Spoken Gaelic of Aran and Meath (1885)). ____: "", Gadelica 1 (1912–13) 19–29: Mid-Eighteenth Century Conversation, J H Lloyd - Meath/Oriel or Leitrim ?. ____: "[rann]", Catholic Bulletin 11:10 (10/1921) 649. ____: "A Meath Phrase-List in Hugh McDonnell's Handwriting, É Ó Tuathail", Éigse 5 (1945–47) 36–44. ____: "Aois mhór!", An tUltach 31:11 (11/1954) 10. ____ [Ps. Fionnghalach]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 12:143 (8/1902) 126–8, 12:144 (9/1902) 141–3 (Meath and other words in English). ____ [Ps. Gláisín Léana]: "Le haghaidh Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 11:132 (9/1901) 153–5; 11:133 (10/1901) 174–5; 11:134 (11/1901) 187-90 (Words from English of Tlachtgha, near Athboy). ____ [Ps. Lios Garbh]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 12:145 (10/1902) 149–52 (Louth and South Meath words in English). Dubhthaigh, Pádraig Ua: Mionchaint na Midhe agus Uladh (Connradh na Gaedhilge 1905). Fhaircheallaigh, Úna Ní: "Dánta a Condae na Midhe", Féil-sgríbhinn Eóin Mhic Néill (1940) 97-100. Gramhnaigh, Eoghan Ó: "", Leabhar an Athar Eoghain, ed. Agnes O'Farrelly, 1904, pp. 372–8 at 372, 374 (Words from the Spoken Gaelic of Aran and Meath). * Laoide, Seosamh: "An Connachtach agus an muileann gaoithe", Irisleabhar na Gaedhilge 7: () 140 (Brian Mhac Seathfra). ____: "An Poitín", Irisleabhar na Gaedhilge 10:117 (6/1900) 540 (McDonagh; v. SO XXV.33). Muirthile, Déaglán Ó: "Two poems by Peter Galligan ", Ríocht na Midhe 8:2 (1988–9) 94–101. Muirgheasa, Énrí Ó: Amhráin na Midhe, Cuid I (1933). O'Farrelly, Lily(?) [Ps. Plúirín Sneachta]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 11:135 (12/1901) 205–7 (Words in English of Castlerahan and Crossrea baronies, Co. Cavan; Meath & Dub.). ____ [Ps. Plúirín Sneachta]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 12:136 (1/1902) 14–5 (Words from English of Cavan - also Meath, Dublin). Piatt, Donn S: "An 'Ghaoluinn' i dTuaisceart Átha Cliath", An tUltach 10:4 (6/1933) 2–3. ____: "Gaedhilg na Midhe", An tUltach 14:7 (8/1937) 5 (Tomás Mac Eochagáin, aois 79 in 4/1937). ____: "Giotaí de Ghaeilg dhúchasach na Midhe", An tUltach 29:6 (6/1952) 11–12. Tuathail, Éamonn Ó: "Dubh-fhocla na Midhe", An Claidheamh Soluis (27/12/1913) 8; (03/01/1914) 5 (Peadar Ó Gealacháin). ____: "Sgéal Chrófair na Cruite Uí Chear'láin", Béaloideas 1:1 (1927) 64–5 (MS, probably Meath). ____: "Meath anecdotes", Éigse 4 (1943–44) 9–14 (ms., c.1840). Lughbhadh Anon: "", An Claidheamh Soluis : (22/12/1900) 643 (Cúchulainn). ____: "[Altú Bídh] ó Óméith", Béaloideas 2:2 (1929) 198. ____: "Ceoltaí Óméith: An Tobac", An tUltach 9:8 (10/1932) 5. ____: "An Luachramán", An tUltach 14:8 (10/1937) 7-8 (Paidí Ó hAnnluain (Paidí Bhrianaigh), Lios Liath). ____ [Ps. Lios Garbh]: "Feis Laighean agus Midhe", Irisleabhar na Gaedhilge 12:145 (10/1902) 149–52 (Louth and South Meath words from English). Bradley, Joe: "A glossary of words from South Armagh and North Louth", Ulster Folklife 32 (1986) 91–94. Ceallaigh, Séamus Ó: "Leinster football songs", Irisleabhar na Gaedhilge 10:116 (5/1900) 521–4 (Nelly O'Hanlon; v. DCCU 368; also in GAA Annual, ref Irish News 06/06/1911 lch 7). ____ [Ps. Cinéal Eochadh]: "Seanchas Ó Méith Mara", Irisleabhar na Gaedhilge 10:122 (11/1900) 612–3 (Nelly & Sarah O'Hanlon; for corrections, v. 'Notes and Queries 452', Irisleabhar na Gaedhilge 11:135 (12/1901) 207). ____ [Ps. Cú Chadhain]: "Caití na gCiabh", Irisleabhar na Gaedhilge 11:134 (11/1901) 185–6 (Nelly O'Hanlon). ____: "Irish Christian Names: Omeath and Derry", Irisleabhar na Gaedhilge 11:135 (12/1901) 197-205. ____ [Ps. Cinéal Eochadh]: "Notes and queries 452", Irisleabhar na Gaedhilge 11:135 (12/1901) 207 (corrections to 'Seanchas Ó Méith Mara', Irisleabhar na Gaedhilge 10:122 (11/1900) 612–3). ____: "Notes and queries 477", Irisleabhar na Gaedhilge 12:142 (7/1902) 111 (Nelly O'Hanlon). ____ [Ps. Glaisne Geal an Ghleanna]: "Beirt fhear sáile", United Irishman (22/11/1902) 2 (Nelly O'Hanlon; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Úir-chill an Chreagáin", An Claidheamh Soluis 10:33 (24/10/1908) 5–6 (nighean Pheadair Duibh). Cuileannáin, Tomás Mac: "Caití na gCiabh", Irish Independent (23/08/1912) 4; Irish Independent (24/08/1912) 4 (Neilidh Pheadair Duibh). Cuinn, Cosslett Ó: "", CBÉ MS 89 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9001217/7049457 ); pp 178a–191b (Brian Mac Cuarta, Bean Mhic Cuarta, Bríd Ní Chaslaigh, Micheál Mac Árdghail, Citi Nig Uibhrín). Dubhda, Peadar Ó [Ps. Cú Chulainn]: "An Tobac", An Claidheamh Soluis 15:11 (17/05/1913) 9 (Caithtí Shéain). Gréacháin, Aodh Mac [Ps. Aodh an Áigh]: "Adhlacadh an Chorpáin", Ulster Herald (17/12/1904) 6; (24/12/1904) 3; (28/01/1905) 3 (suidhte in Óméith; fosta Frontier Sentinel, dátaí céanna). hÍde, Dubhglas de [Ps. An Craoibhín]: "Sgéal Ghearlain", Béaloideas 1:3 (1928) 258–63 at 262–3 (MS, probably Louth). Laoide, Seosamh: "Proverbs sent by Mr Lloyd", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 248–9. ____ [Ps. Mac Tíre]: "Marbhadh an Chait", Irisleabhar na Gaedhilge 10:110 (10/1899) 21–2 (Nelly O'Hanlon). ____: "An cailín ruadh", Irisleabhar na Gaedhilge 10:119 (8/1900) 565 (Brighid Ní Annluain bean Chonghalaigh, Druimmhullach). ____: "Sgéilín fá Phádraig na bhfeart", Irisleabhar na Gaedhilge 11:128 (5/1901) 87 (Nelly O'Hanlon). ____: "Micheál Ó Ceallaigh agus an corp", Irisleabhar na Gaedhilge 11:133 (10/1901) 168–70 (Nelly & Sarah O'Hanlon; v. SO XXIV). Laoide, Seosamh(?): "Notes and queries 405", Irisleabhar na Gaedhilge 10:113 (1/1900) 473 (Omeath; also Donegal). ____: "Some Omeath words and idioms", Irisleabhar na Gaedhilge 11:132 (9/1901) 155–6 (Sorcha O'Hanlon). ____: "Dinnseanchas", Irisleabhar na Gaedhilge 11:132 (9/1901) 156–7. ____: "Notes and queries 446, 447", Irisleabhar na Gaedhilge 11:133 (10/1901) 174. ____: "Na Trí Saighdiúirí", Irisleabhar na Gaedhilge 11:134 (11/1901) 182–3 (Nelly O'Hanlon). ____: "Targaire Choluim Chille", Irisleabhar na Gaedhilge 12:136 (1/1902) 13 (Nelly O'Hanlon). ____: "Géaga geinealaigh ar nós nua", Irisleabhar na Gaedhilge 12:142 (7/1902) 108–9 (Nelly O'Hanlon). ____: "An Chorr Éisg", Irisleabhar na Gaedhilge 12:145 (10/1902) 152 (Nelly O'Hanlon). Muireadhaigh, Lorcán Ó: Ceoltaí Ó Méith (1920). ____: "Paidir an scabail", An Síoladóir II.3[7] (9/1921) 164–5 (Óméith). ____: Pota Cnuasaigh - cuid 1 (1923); *cuid 2 (1924). ____: Amhráin Sheumais Mhic Chuarta - cuid 1 (1925). * ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Bean an Fhir Ruaidh", newspaper c1923; ÓM papers, Armagh, 2nd file of press cuttings (Áine Ní Lorcáin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 1:3 (3/1924) 6; 1:4 (4/1924) 7; 1:5 (5/1924) 6&8. ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 1:6 (6/1924) 7 (An sagart agus na beacha; An bheirt dh'réar (sean-Mhicheál Mhac Árdghail).). ____ [Ps. -]: "I dTír na hÓige", An tUltach 1:7 (7/1924) 7–8 (An tarbhán breac (Oirghialla)). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "An Bum-Bhacach", An tUltach 1:8 (9/1924) 1 (Ní Chaslaigh inc. pioctúir). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Neillidh Bhán", An tUltach 1:9 (10/1924) 8 (Mhic Uibhrín, Uí Bhinibigh). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Caithtí na gCiabh", An tUltach 1:10 (11/1924) 8 (S Ní Annluain, Uí Bhinibigh, Ní Cheamhna, Uí Dhubhthaigh). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 1:11–12 (12/1924) 7 (An luachramán; An luchóg agus an dreoilín (Áine Ní Lorcáin). Atheagar ar an dara scéal acu le Ciarán Dunbar in An tUltach 85:8 (8/2008) 12). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "An cailín ruadh", An tUltach 2:1 (1–2/1925) 4 (Mhic Uibhrín, Uí Dhubhthaigh). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Bríghid Nic Dhómhnaill", An tUltach 2:1 (1–2/1925) 7 (Nannsaidh Ní Cheamhna). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 2:2 (3/1925) 3 (Paidí agus Séan (Peadar Mhac Eoin)). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Siubhán Ní Dhuibhir", An tUltach 2:4 (6/1925) 3. ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 2:7 (10–11/1925) 3 (Scéal ar Oidhche Shamhna (Bríghid Ní Chaslaigh); Séamus Ó Ceallaigh agus an corp (Sorcha Pheadair Duibh Ní Annluain); Tobar na Glaise-Ghaibhlinn (Bean Uí Ágáin); Scéal eile ar Oidhche Shamhna (Bríghid Ní Chaslaigh)). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Séamas a' Mhurfaidh, Feochaill", An tUltach 2:7 (10–11/1925) 5 (Uí Dhubhthaigh, Mhic Ghiolla Chaoil, Ní Lorcáin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "An Bhean Chaointe", An tUltach 2:8 (12/1925) 10 (Éamonn Ó hAnnluain, Uí Bhinibigh, Ní Cheamhna, Mhic Cuarta, Mhic Uibhrín). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Chan fheil agam ach scadán amháin", An tUltach 3:1 (1–2/1926) 3 (Séamus Ó Catháin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Rí-chat na mbróg", An tUltach 3:3 (4/1926) 6–7 (Ní Chaslaigh; a gaid mór sean-Phroinnsias Mhac Eachmharcaigh). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Cuacha lán de Bhuidhe", An tUltach 3:3 (4/1926) 7 (I. Cuacha lán de bhuidhe (Anna Ní Lorcáin, Éamonn Ó hAnnluain); IV. Ag an phátrún). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 3:6 (6–7?/1926) 7 (Brian Mhac Cuarta, Ó Catháin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Úir-Chill an Chreagáin", An tUltach 3:7 (8/1926) 3 (Mhic Giolla Chaoil). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 3:7 (8/1926) 6 (Cúiteamh! (Ní Chaslaigh)). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "A Ógánaigh Óig", An tUltach 3:8 (9?/1926) 8 (Uí Bhinibigh, Uí Bhrannagáin, Ní Cheamhna). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Fá dtear mo mhúirnín fháinnigh", An tUltach 3:10 (11/1926) 3 (Ó Catháin). ____ [Ps. M M]: "Dómhnall na Gréine", An tUltach 3:10 (11/1926) 8 (Uí Bhinibigh, Uí Bhrannagáin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Seán Mhac Chaoí", An tUltach 3:12 (12/1926) 5 (Mhic Uaid). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Séamas a' Mhurfaidh", An tUltach 4:1 (2/1927) 1–4&8 (Uí Chaoilte, Uí Bhinibigh, S Ní Annluain (lch 1); Uí Bhinibigh, S Ní Annluain, Uí Chaoil, Uí Chaoilte, Uí Cheamhna, Uí Chonghaile, Ní'l Chraoibhe, Uí Lorcáin, Mhic Uaid (lch 3)). ____ [Ps. M M]: "Iarsmaí, ó Óméith", An tUltach 4:2 (3/1927) 8 (Tagairt do "Paidreacha na nDaonnaí", An tUltach 1:2 (2/1924) 3, ar dóiche gur in Óméith a fuarthas iad fosta mar sin.). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Seán Ó Daoighre", An tUltach 4:5 (6/1927) 1 (Áine Ní Lorcáin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 4:6 (7/1927) 6–7 (An Luachramán; Paidí Ó hAnnluain, bás c 1/1927). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 4:7 (8/1927) 6 (Fear an Airgead Toite agus an Diabhal; Éamonn Ó hAnnluain; atheagar le Ciarán Dunbar in An tUltach 83:12 (12/2006) 20–1). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Moll Dubh a' Ghleanna", An tUltach 4:8 (9/1927) 7-8 (Uí Bhinibigh, Ní Lorcáin). ____ [Ps. M M]: "Is spealadóir bocht singil mé", An tUltach 4:9 (10?/1927) 5 (Uí Bhrannagáin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 4:10 (11?/1927) 6 (Aodhaidh Mhac Eachmharcaigh=Scéal air oidhche Shamhna (Ní Chaslaigh); An gréasaidhe bróg; Scéal eile air Oidhche Shamhna (Ní Chaslaigh)). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Tá muc air a mhargadh", An tUltach 4:10 (11?/1927) 8 (Seamas Ó Catháin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "An Bunán Buidhe", An tUltach 4:11–12 (12/1927) 12 (Neillí Ní Annluain-Corr a' Chait, Ní Lorcáin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 4:11–12 (12/1927) 15 (Paidí agus Seán; Peadar Mhac Eoin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 5:2 (3/1928) 7 (Gadaidhe a' Shluaghanach; Ní Chaslaigh). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Na Gamhna Geala", An tUltach 5:3 (4/1928) 1–2 (Neillí Ní Annluain-Corr a' Chait). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Mo chaoran ann", An tUltach 5:4 (5/1928) 5 (Uí Bhinibigh; Mac Uí Mhaolagáin OS). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Ag Suirghidh le Nighin a' Ríogh", An tUltach 5:7 (8/1928) 3 (Ní'l Chraoibhe). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Ioncholnughadh agus beatha Chríosta", An tUltach 5:7 (8/1928) 8; 5:8 (9/1928) 7–8; 5:10–11 (12/1928) 14 (Neansaidh Ní Cheamhna). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Mo Róisín Dubh", An tUltach 5:8 (9/1928) 1–2 (Ní Lorcáin). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "I dTír na hÓige", An tUltach 5:8 (9/1928) 6 (An Dá Mháirt (Ní Chaslaigh), Ag marcaigheacht air ghamhain (Brian Mhac Cuarta. cf An tUltach 3:6:7)). ____: "Nighean an Fhathaigh Mhóir", Béaloideas 1:3 (1928) 270–3 (Brighid Ní Chassalaigh). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Peiggidh Drumgoole", An tUltach 7:1 (2/1930) 3 (Éamonn Ó hAnnluain, Ní'l Chraoibhe (Ní Raghallaigh)). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Hó! Ró! Do bhuig, a Shéaghain!", An tUltach 7:3 (4/1930) 3 (Ó hAnnáin; Séamas Ó Catháin; cf ACU no 37). ____ [Ps. M M]: "An t-amadán óg", An tUltach 8:1 (2/1931) 7 (Ní'l Chraoibhe (Ní'l Choilleadh), bás c 1919–20). ____ [Ps. M M]: "Figheadóir na Tulcha", An tUltach 8:2 (3/1931) 7 (Roibeart Mhac Ceamhna, Tulach). ____ [Ps. M M]: "Ri-chat na mbróg", An tUltach 8:3 (4/1931) 6–7 (Ní Chaslaigh). ____: "An dá mhairt", An tUltach 8:5 (6/1931) 7-8 (Ní Chaslaigh). ____ [Ps. M M]: "Scéaltaí fá Oidhche Shamhna", An tUltach 8:9 (11/1931) 3 ("An Luachramán" ó Áine Ní Lorcáin (atheagar le Ciarán Dunbar, An tUltach 83:11 (11/2006) 17); "An Bhean Tostach" (=Scéal eile air oidhche Shamhna) ó Bhrighid Ní Chaslaigh (atheagar le Ciarán Dunbar, An tUltach 84:3 (3/2007) 13); "Aodhaidh Mhac Eachmharcaigh agus an tórramh" (=Scéal air oidhche Shamhna) ó Bhrighid Ní Chaslaigh (atheagar le Ciarán Dunbar, An tUltach 84:7 (7/2007) 20). ). ____ [Ps. M M]: "An bhliadhain úr", An tUltach 9:10 (12/1932) 8 (Uí Dhubhthaigh, Tulach, bás 1913). ____ [Ps. M M]: "Amhráin Shéamais Mhic Chuarta", An tUltach 11:9 (12/1934) 8 (Uí Bhinibigh). ____ [Ps. M M]: "Sláinteacha", An tUltach 12:9 (9/1935) 3 (Óméith). ____ [Ps. (gan ainm)]: "Píosaí Ceoil le h-aghaidh Fheis Mhuirtheimhne", An tUltach 14:3 (3/1937) 4 (cf An tUltach 1:9 (10/1924) 8; 1:10 (11/1924) 8; 2:4 (6/1925) 4). ____ [Ps. M M]: "Fear na Coise Tinne", An tUltach 15:8 (9/1938) 8 (Ní'l Chraoibhe). ____ [Ps. Muireadhach Méith]: "Paidí agus Séan", An tUltach 16:2 (2/1939) 8 (Peadar Mhag Eoin). ____ [Ps. M M]: "An tSean-Bhó Malluighthe; Huis í huis ó", An tUltach 16:8 (9/1939) 5 (Peigí Ní Chuarta, Óméith, a chum "An tSean-bhó Malluighthe" fá 1840). ____ [Ps. M M]: "An chailleach phisreógach", An tUltach 16:11 (12/1939) 4–7 (Cill Chomhairle, ls). ____: "Ceist, freagra, Eólas, Aighneas (19)", Éigse 2 (1940) 149. * Piatt, Donn S: "Gadaí an tSléibh' Ruaidh", Fáinne an Lae : (29/8/1925) 7 (Cuid de alt "Eire Óg"; Ned Gréasaí). ____: "Roinnt Ghaedhilge de chanamhaint Chonndae an Longphuirt", Éigse 3 (1941–2) 32–35, at 35 (Ned Gréasaí). ____: "Ceist, freagra, eólas agus aighneas, uimhir 48", Éigse 3 (1941–2) 309 (Séamus Ó Catháin). Piatt, Donn S (?): "A' fear éadmhar", CBÉ MS 102 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9002864 ), p 214 (Éamonn Ó hAnnluain (Ned Gréasaí)). Thréinfhir, Brian Mac: "Cainteoir Dúchais Deireannach Óméith", An tUltach 39:11 (11/1962) 10–11 (Anna Uí Annluain). Tuathail, Éamonn Ó: "Faoi Mhalaigh Sliabh Crúb", An tUltach 4:7 (8/1927) 6–7. ____: "Admuighim ós áird", An tUltach 4:9 (10?/1927) 6 (Bn Uí Conghaile, Tulach). Williams, N.J.A.: "Short Texts from Omeath", Éigse 13 (1969–70) 320–3. III. Analysis. Coitcheannta hAnnáin, Seaghán Ó [Ps. Séan Ó h-Annainn]: "'Cha' and 'chan' in Oirghialla and Meath", An tUltach 6:3 (6/1929) 7. Buachalla, Breandán Ó: Peadar Ó Doirnín, Amhráin (Clóchomhar 1969). Cathmhaoil, Nioclás Mac: Muiris Ó Gormáin, Beatha agus Saothar Fileata (2013). Cionaoith, Maeleachlainn Mac [Ps. Malachy McKenna]: "Gutaí fada neamhaiceanta in oirdheisceart Uladh", Éigse 19 (1982–3) 145–9. * ____ [Ps. Malachy McKenna]: "Historically-long stressed vowels in a south-east Ulster text", Celtica 21 (1990) 265–72. ____ [Ps. Malachy McKenna]: "A textual history of The spiritual rose", Clogher Record 14 (1991) 52–73. ____ [Ps. Malachy McKenna]: The spiritual rose (DIAS 2001). ____ [Ps. Malachy McKenna]: "Grammatical gender in a nineteenth-century Ulster text", Celtica 24. Dubhda, Peadar Ó [Ps. Cú Chulainn]: "Blas na n-Ultach", An tUltach 3:7 (8/1926) 2–3 ('fiadhain', 'tul', srl.). ____: "Blas na Gaeilge", An tUltach 34:8 (8/1957) 9. Duibhginn, Seosamh Ó: Séamas Mac Giolla Choille (Clóchomhar 1972). Dunbar, Ciarán: Cnuasach Focal as Oirialla (Coiscéim 2012). Fiaich, Tomás Ó: Art Mac Cumhaigh, Dánta (Clóchomhar 1973). Gallchóir, Seán Ó: Séamas Dall Mac Cuarta, Dánta (Clóchomhar 1971). Labhraí, Seán Mac: "Pádraig Ó Pronntaigh: Scríobhaí agus File", Seanchas Ard Mhacha 24:2 (2013) 251–90. Laoide, Seosamh: Sgéalaidhe Óirghiall (1905) (Sgéalaidhe Fearnmhuighe (1901) agus tuilleadh leis). * ____: "Irish in Rathlin III", Irisleabhar na Gaedhilge 6:* () 139–41 (notes on Irisleabhar na Gaedhilge 6 106–10, comparison of Antrim Glens with Oirghialla). ____: "Arbhú", An Claidheamh Soluis 13:10 (13/5/1911) 5 (Reply to Paul Walsh CS 13:6 (15/4/1911) 5). ____: "Úr-Chill an Chreagáin", An Cúigeadh Leabhar (Connradh na Gaedhilge, 1914), lgh 130–2 (See also: An Claidheamh Soluis 10:34 (31/10/1908) 7). McGahan, Conor P: Language obsolescence and language death in south-east Ulster (unpublished PhD thesis, QUB, 2009) ('ac Cuarta, Ní Chaslaigh, Nig Uibhrín, Ní Arbhasaigh, Ní Annluain, Tuite, Dobbin, Sloan 103–9, 317–371, 421). Muireadhaigh, Lorcán Ó: Amhráin Sheumais Mhic Chuarta I (Dundalk 1925). Muirgheasa, Énrí Ó: Amhráin Airt Mhic Chubhthaigh agus Amhráin Eile (Dundalk 1916) (an dara heagrán ina dhá chuid, 1926). Piatt, Donn S: Gaelic Dialects of Leinster (1933) (inc. South Meath, Omeath). Murchaidh, Ciarán Mac: Concordance of refs to Irish of Oriel in Dinneen. Rís, Seán de: Peadar Ó Doirnín, a bheatha agus a shaothar (An Gúm 1969). Searcaigh, Séamus Ó: Foghraidheacht Ghaedhilge an Tuaiscirt (1925). * Trimble, Gearóid: Amhráin ó Oirialla sa tradisiún béil ag casadh an fhichiú aois (Tráchtas PhD, Ollscoil Uladh, Cúil Rathain). ____: Glór Gaeilge Oirdheisceart Uladh (Coiscéim 2009). Uidhir, Seosamh Mag: Pádraig Mac a Liondain, Dánta (Clóchomhar 1977). Williams, N.J.A.: "Eachtra Áodh Mhic Goireachtaidh", Éigse 13 (1969–70) 111–42, esp 134–40. ____: "Eachtra Ghruagaigh na Creige agus na Cruite agus an Tiompáin", Éigse 14 (1971–2) 319–337, esp. 335–336. Árd Mhacha hAnnáin, Seaghán Ó: John Hannon papers. ____ [Ps. Seán Ó hAnnáin]: Gaedhlig an Fheadha (Manuscript, with O'Growney phonetics; together with a brief biographical note on John Hannon by Mary Cassidy, Crossmaglen.). Conghaile, Tomaí Ó: "Gaeilge Ard Mhacha, an stair agus an chanúint", miontráchtas, an ceathrú bliain de scrúdú na modhnóireachta, TCD. Con Midhe, Pádraig Mac: "Gaeilge Ard Mhacha", An tUltach 44:7 (7/1967) 9–10. Fiaich, Tomás Ó; Caithnia, Liam Ó: Art Mac Bionaid, Dánta (Clóchomhar 1979). * Laoide, Seosamh: "Note on negative chán (chá)", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 186. Muirí, Réamonn Ó: Lámhscríbhinn Staire an Bhionadaigh (Éigse Oirialla 1994). ____: "Gnéithe de chanúint an Bhionadaigh", Meascra Uladh 3 (2004) 121–143. Sommerfelt, Alf: "South Armagh Irish", Norsk Tidsskrift for Sprogvidenskap 2 (1929) 107-191 (for corrigenda, see NTS 4 (1930)). Tuathail, Éamonn Ó: "The surnames of the parish of Upper Creggan (South Armagh)", Béaloideas 3:4 (1932) 401–8 (Ls. de chuid Sheagháin Uí Annáin, le foghraidheacht). ____: "Miscellanea", Éigse 1 (1939–40) 29–39, at 32–33,34,35. Muineachán Casaide, Peadar Ó: "Iarsma de Fhuaimeanna Gaeilge Fhearnmhaí", Macalla 2:1 (Earrach 1977) 9–11. ____: "Cainteoirí Dúchais Fhearnmhaí agus a gCanúint", Irisleabhar Mhuineacháin 3 (1983) 7-9 (Fosta: An tUltach 68:9 (9/1991) 22–24). Ceallaigh, Séamus Ó [Ps. Séamus Ua Ceallaigh]: "Review of P.T. McGinley 'An Pléidhseam'", Irish News 02/05/1904 lch 6 (Farney 'baicleán'). Laoide, Seosamh: "Irish in Monaghan County I", Irisleabhar na Gaedhilge 6:10 (1–2/1896) 145–52 (online at https://oirialla.blogspot.com/p/blog-page.html). * ____: "On the Irish of County Monaghan II", Irisleabhar na Gaedhilge 6: () 166–167 (online at https://oirialla.blogspot.com/p/blog-page.html). * ____: "Irish in County Monaghan III, 1–58", Irisleabhar na Gaedhilge 6: () 184–188 (online at https://oirialla.blogspot.com/p/blog-page.html). * ____: "Gaedhealg Chondae Mhuineacháin III, 59–92", Irisleabhar na Gaedhilge 7: () 88–89. * ____ [Ps. Mac Tíre]: "Notes and queries 370, 371, 373.3", Irisleabhar na Gaedhilge 8–9:107 (?6/1899) 379–80. Muirgheasa, Énrí Ó [Ps. É Ua M]: "Ceist agus freagra 25 - bhuaim, bhuait", An Claidheamh Soluis 5:41 (19/12/1903) 3 (reply re Donegal by J P Craig - An Claidheamh Soluis 5:43 (2/1/1904) 3). O'Boyle, J.P.: The Irish Dialect of Co Monaghan (unpublished M.A. thesis, QUB, 1957) (based mainly on 'The Spiritual Rose'). Rushe, D.C.: "Two Old Monaghan Journals", Irish Book Lover 11:3–4 (Oct-Nov 1919) 29–30 (Ballywollen). Tuathail, Éamonn Ó: "Miscellanea", Éigse 1 (1939–40) 29–39, at 29,30,31,33,36,37. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pt. 65(M). Oirthear an Chabháin Mórdha, Séamus P. Ó: "Tuireamh ó Chondae an Chabháin", Celtica 4 (1958) 273–8. Tuathail, Éamonn Ó: "Seanchas Ghleann Ghaibhle", Béaloideas 4 (1934) - appendix (At page xiii). Tuaisceart na Midhe Beckett, Colm: Fealsamhnacht Aodha Mhic Dhomhnaill (1967), esp 22–88. ____: Aodh Mac Domhnaill, Dánta (Clóchomhar 1987), esp 172–191. Bushe, C.P.; Laoide, Seosamh: "Cómhrádh idir an bás agus an cláiríneach", Irisleabhar na Gaedhilge 4: () 73–6; 4: () 108–9 (Bryan Shaffery, Moynalty). Chonmhidhe, Maighréad Uí: "Gaeilg na Midhe", Ríocht na Midhe 2:1 (1959) 61–2. ____ [Ps. Mrs Margaret Conway]: "The study of our local vernacular", County Louth Archaeological Society Journal 14:3 (1957–60) 170–8 (Louth and some Meath; ref from Dónall Mac Dónaill). * ____ [Ps. Margaret Conway]: "A South Meath glossary", Ríocht na Midhe 2:2 (1960) 69–72; 2:3 (1961) 57-9; 3:3 (1965) 255 (Ballivor). Chonmhidhe-Piskorski, Méadhbh Ní: "Focail Ghaeilge as Cill Sgíre, Co. na Mí, ó bhéal Jack Weldon, 1954", Ríocht na Midhe 9:3 (1997) 187-96 (Kilskeer). Dawson, Ciarán: Peadar Ó Gealacáin, Scríobhaí (Clóchomhar 1992). Fhailigh, Éamonn Mac an: "Ceist, Freagra, Eólas, Aighneas (10)", Éigse 2 (1940) 71 (Meath or Cavan?). * Gramhnaigh, Eoghan Ó [Ps. E Ó G]: "Jottings", Irisleabhar na Gaedhilge 4 (1893?) 69 (two remarks on Meath Irish). Hughes, A.J.: "Old Irish Cnogba, modern townland Crewbane: conclusive evidence for a sound-change in Meath Irish?", Ainm 4 (1989–90) 224–226. Laoide, Seosamh: Duanaire na Midhe (1914), esp 123–132. ____: "Note on negative chán (chá)", Irisleabhar na Gaedhilge 4:* () 186 (Meath or Cavan?). ____: "Extra notes to Morris' 'Farney Proverbs'", Irisleabhar na Gaedhilge 12:143 (8/1902) 122. Piatt, Donn S: "An 'Ghaoluinn' i dTuaisceart Átha Cliath", An tUltach 10:4 (6/1933) 2–3 (Co na Midhe). ____: "Gaeilge na Mí", An tUltach 44:9 (9/1967) 9–10. Tuathail, Éamonn Ó: "Miscellanea", Éigse 1 (1939–40) 29–39, at 29–30,31–32,33–34 (Meath or Cavan?). Lughbhadh Anon: "Notes", An Claidheamh Soluis 4:41 (20/12/1902) 693 ('nádúrtha'). ____: "Gaeilgeoirí Óméith; Gaeilge Óméith", Cuisle na nGael 4 (1988) clúdach&8–14&47. Cionaoith, Maeleachlainn Mac [Ps. Malachy McKenna]: "A note on a feature of Omeath Irish", Celtica 15 (1983) 65–66. Chonmhidhe, Maighréad Uí [Ps. Margaret Conway]: "The study of our local vernacular", County Louth Archaeological Society Journal 14:3 (1957–60) 170–8 (Louth and some Meath). Doibhlin, Diarmaid Ó: "A word-list from Omeath, Co. Louth", Miscellanea Celtica in Memoriam Heinrich Wagner (1997), 281–95. Dufaigh, Seán Ó; Doibhlin, Diarmaid Ó: Nioclás Ó Cearnaigh, Beatha agus Saothar (Clóchomhar 1989). Hogan, Ryan: Gaeilge Óméith: Tras-scríobh Ortagrafaíochta agus Anailís Canúna ar Phointe 65 sa LASID (Tráchtas M.Res. in Ollscoil na Ríona, 2021). Laoide, Seosamh(?): "Áluinn Dún Mhac Mhuire", Irisleabhar na Gaedhilge 11:128 (5/1901) 88–90 (ref to Omeath on 90). Muirgheasa, Énrí Ó [Ps. É Ua M]: "Ceist agus freagra 25 - bhuaim, bhuait", An Claidheamh Soluis 5:41 (19/12/1903) 3 (reply re Donegal by J P Craig - An Claidheamh Soluis 5:43 (2/1/1904) 3). Piatt, Donn S: "Ceist, Freagra, Eólas, Aighneas (48)", Éigse 3 (1941–42) 309. ____: "Gaeilge Óméith", An tUltach 44:8 (8/1967) 10–11. ____: "Cuimhní ar Ghaeilgeoirí Ó Méith", An tUltach 46:6 (6/1969) 7 (Máire Ní Charthaigh agus Oiney Bant, Corr a' Chait, fl. 1924; Paidí Bhraighní, Ned Gréasaí agus a bhean (ó Árd Mhacha), fl. 1925, Lios Liath; Mac 'on Deacair). ____: "Amhráin agus amhránaithe Óméith 1925", An tUltach 47:8 (8/1970) 23–24 (Bean Uí Chaoil, Séamas Ó Catháin, Neillí Ní Annluain). Uibhrín, Gearóid Mac: "A list of some of the words and idioms peculiar to Omeath", Cuisle na nGael 12 (2/1998) 32–44 (Liosta a chuir Lorcán Ó Muireadhaigh chuig an Duinníneach). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pt. 65. Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pp. 295–300. Williams, N.J.A.: "A specimen of Drogheda Irish", Éigse 13 (1969–70) 313–9. IV. Recordings. Coitcheannta Anon: UFTM Sound Archive (Recordings in English include many by Joe Bradley, particularly R85.224 (re John Hannan), R85.244 (with Dan O'Hanlon), R86.20 (Omeath). Also of interest may be R85.44, R84.81 and R91.24.). Árd Mhacha Anon: Doegen Records (Ulster) (Mary Harvassey). ____: UFTM Sound Archive (Armagh recordings by Joe Bradley are said to include Annie Ned Quinn, Carricknagavna, speaking Irish. See also R85.224 (re John Hannan).). ____: Fr Luke Donnellan Recordings (150 ceirnín, de amhráin (amháin?). Bocsaí I-III: Ard Mhacha Theas (singers include McCrink brothers), Bocsa IV: Connamara. Ag Roinn an Bhéaloidis, UCD - condition unknown. Transcript den cheol agus de na focla deánta le Séamus Ennis. See Tomás Ó Fiaich: Ms Material for Diocesan and Parochial History; Seanchas Ardmhacha 1 223–226 (1954–55) at p. 226.). ____: RTÉ Archives (Seán Mac Réamonn, 1949: Tomás Mac Cuilleanáin, reciting "oidhche na gaoithe móire"; Proinsias Ó Conluain: Tomás Mac Cuilleanáin ag aithris dáin (GG)). Muineachán Anon: Ó Tuathail Recordings (If extant, should include material from Máire Nic Mhathúna - dearc Béaloideas 3:2 (1931) 130). Lughbhadh Anon: Doegen Records (Ulster) (Brian Mhac Cuarta, Cáit Nic Uibhirín, Bríd Ní Chaslaigh; includes the record referred to in An tUltach 48,5,18 (pers comm from T K Whitaker 15/2/1993)). ____: RTÉ Archives (included in ref AA363) (1949: Anna Ní Annluain ag cainnt le Tomás 'ac Cuileannáin agus Peadar Ó Dubhda (2m 59s)). ____: RTÉ Archives (included in ref 000553) (1961: Anna Ní Annluain ag cainnt le Proinsias Ó Conluain (7m 13s) (GG, giota de; http://www.rte.ie/archives/exhibitions/1981-proinsias-o-conluain/615547-gaeilgeoir-deireannacha-mith/, giota de)). ____: RTÉ Archives (included in ref 000553) (1961: Peadar Ó Sluagháin ag cainnt le Proinsias Ó Conluain (7m 20s)). ____: RTÉ Archives (ref 84/68) (1949: Seán Mac Réamonn in Óméith; possibly something with Anna Ní Annluain; not heard). ____: RTÉ Archives (Ian Lee, Radio Travels (English, RTÉ) thought to contain something with Anna Ní Annluain (1949?)). ____: Roinn Bhéaloidis Éireann 1 (Anna Ní Annluain with Heinrich Wagner, Caoimhín Ó Danachair agus Pádraig Ó Beirne (1950/09/15): Tape M0923–M0924 (DIF CT0188), Tape M0925–M0928 (DIF CT0189), Tape 1015–1016 (DIF CT0363). This is basically the LASID questionnaire. Transcribed at McGahan 317–362.). ____: Roinn Bhéaloidis Éireann 2 (Anna Ní Annluain with Máirtín Ó Cadhain (1955–65): Tape MÓC XI1 [27] (DIF T1563). Transcribed at McGahan 363–371.). ____: Roinn Bhéaloidis Éireann 3 (Anna Ní Annluain with Leo Corduff and Michael J Murphy (1962/06/--): Tape T0163–T0164 (DIF T0163–T0164). https://www.duchas.ie/ga/cbef/6100151/6251301 (T0163 only) Transcribed at McGahan 372–379.). ____: Roinn Bhéaloidis Éireann 4 (Peter Sloan with Leo Corduff and Michael J Murphy (?1962/06/--): Tape T0162 (DIF T0162).). ____: UFTM Sound Archive (Many Omeath tapes in English, of which R85.244 and R86.20 seem the most promising. The RTÉ material above with Anna Ní Annluain is held at R77.16 and R77.39.). ____: Paddy Cooper (A teacher in Christian Brothers Bunscoil Dundalk in early 1970s, who recorded Omeath Irish speakers, probably on open-reel tape. Content and whereabouts unknown to me.). Stockman, Gearóid: (Anna Ní Annluain with Gearóid Stockman, 1967 at Acmhainn Dhigiteach Gaeilge Uladh, Ollscoil Uladh, https://cid.ulster.ac.uk/uic/records/34). ____: (Peter Sloan with Gearóid Stockman, 1967 at Acmhainn Dhigiteach Gaeilge Uladh, Ollscoil Uladh, https://cid.ulster.ac.uk/uic/records/35). BREIFNE. I. Anecdotes and statistics. Coitcheannta * Anon: "Seachtmhain na Gaedhilge", An Claidheamh Soluis : (05/04/1913) 8 (Cavan, Fermanagh, Leitrim). Brún, Pádraig de: "Some Irish mss with Breifne connections", Breifne 3:12 (1969) 552–61. Craith, Proinsias Mac: "Irish in Fermanagh [litir]", Ulster Herald (28/02/1903) 4 (From Manchester exile, touches state of Irish in Fermanagh, Leitrim, West Cavan). Dhuibhín, Síle Ní: "Léann Bhreifne", An tUltach 55:8 (8/1978) 3–6. Mórdha, Séamus P. Ó: "Some aspects of the literary tradition of the Bréifne-Fermanagh area", Breifne 6:21 (1982) 18–56 @ 39–40 and 54–6. Nógla, Mícheál de: "Cá háit a rugadh í?", An tUltach 34:4 (4/1959) 9 (Liathdruim, Gleann Gaibhleann, Gaoth Dobhair). * O'Connell, Philip: The schools and scholars of Breiffne (Dublin 1942). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) p. xiv; (1981) p. xix. Iarthar an Chabháin Anon: "Co Cavan Gaedhealtacht", Irish Independent (25–26/03/1932) 10, col 6 (Glangevlin, no names). ____ [Ps. CÓG]: "Triúr Gaedheal a fuair bás ar an mallaibh", Irish Independent (02/03/1937) 12 (Tomás Mag Shamhráin. S.a. Muircheartach, "Tá siad ag imtheacht", Irish Independent (12/03/1937) 4; refs Nollaig Mac Congáil). ____: "Bas na Gaeilge i nGleann Gaibhle", Inniu, 04/05/1956, p. 1 (tuairisc ar chainnt a thug Donncha Ó Céileachair). ____: "Belturbet", Anglo-Celt, 04/11/2004 lch 35 (cuairt ar Ghleann Ghaibhleann). Baoighill, Pádraig Ó: "Gleann Ghaibhle, Gaeltacht Dheiridh an Chabháin", An tUltach 76,9 (9/1999) 16–8. Blacam, Aodh de [Ps. Roddy the Rover]: "Seen, heard and noted: Is Cavan in Connacht?", Irish Press 18/06/1935 6 (Review of Seanchas Ghleann Ghaibhle; reproduced in Derry People, Donegal News, etc.). Cryan, Michael: "Glangevlin to celebrate its Gaelic heritage", Anglo-Celt 26/10/2000 8 (John Neddy Maguire). Cuinneagáin, Pádraig Ó: "An Ghaeilge i gContae an Chabháin", An tUltach 79:3 (3/2002) 10–1. Fhionnlaoich, Peadar T. Mag [Ps. Cú Uladh]: "South Ulster Gaeltacht: the language in Glangevlin", Donegal News 16/10/1920 lch 5 (Apparently taken from Dublin "Leader"). * Monacháin, Ailbhe Ó: "An Ghaedhilge i gCabhán agus i Muineachán", An Sguab * (11/1925) c.477. Monck Mason, H.J.: (history of a proselytising movement, in Linenhall Library (relevant to Co Cavan?), and annual reports of the movement). * Mórdha, Séamus P. Ó: "An Ghaeilge i gContae an Chabháin, i gCo Longphuirt agus i gCo na hIarmhí 1823", Breifne 2:5 (1962) 80–3. ____: "Glangevlin's Irish college: Ardscoil Bhréifne", Breifne 8:1 (1989–90) 80–117 esp 90–2, 95, 97, 106; 8:2 (1991) 207-71 esp 246, 252, 267 (Earlier version in Souvenir of the dedication of St Patrick's Church, Glangevlin (1975) 29–45). * Sheehan, K.: "Life in Glangevlin 1900–1920", Ulster Folklife 31 (1985) 53–58 (no mention of language). Fearmanach Anon: "Irish in Fermanagh", Irish News 23/01/1903 lch 4 (rather negative). ____ [Ps. Northern Camán]: "The Gaelic League in Fermanagh", Ulster Herald 04/07/1903 lch 7 (Reply UH 11/07/1903 lch 7). Cába, Anton Mac: "An nasc deiridh le Gaeltacht Fhear Manach", An tUltach 91,1 (1/2014) 14 (Paddy Flanagan, rugadh Scriobach 2/1913, bás An Garastún 11/2014). Craith, P. Mac: "Fermanagh [litir]", An Claidheamh Soluis 5:12 (30/5/1903) 5 (Cleenish and Garrison). Irvine, Barry: Place-names of the parish of Aghalurcher, County Fermanagh (unpublished Ph.D. thesis, QUB) (Naan Island West, usually only called Naan Island, is the site of a rath and the ruins of a castle. A local informant, himself one of Lough Erne's few remaining islanders, commented that this was the last place in Fermanagh in which Irish was spoken as a native language. Although the island is today uninhabited, the same informant could remember a time when three or four families lived on it.). Livingstone, Peadar: The Fermanagh Story (Cumann Seanchais Chlochair 1969) at pp 250–1 and 492. * Mórdha, Séamus P. Ó: "Miscellanea: V, Irish in County Fermanagh in the 19th Century", Clogher Record 2 () 268–71. ____: "Simon Macken - Fermanagh scribe and schoolmaster", Clogher Record 2:3 (1959) 432–44. Tuaisceart Liatroma Anon: "", Irish Independent 02/09/1947, also Sunday Tribune 06/09/2007 (Report of tour by group from BBC and IFC... "the party interviewed Pat Healy, who, now almost a hundred years old, is the last surviving speaker of the Leitrim dialect of Irish, and made a record of his talk for the Folklore Commission". Ref. Ciarán Dunbar.). Buachalla, Breandán Ó: I mBéal Feirste Chois Cuain, lch. 173 (Glenade, 1846). Clancy, Eileen; Forde, Patrick J.: Ballinaglera Parish, Co. Leitrim (Dublin 1980) (Amharc lgh 36–8, 200–1). * Clancy, Peadar S. [Ps. Peter S. Clancy]: Historical notices of the parish of Innismagrath (Privately published at Ballinaglera, Co Leitrim; ed Bro J C Forde). ____: "Theophilus O'Flynn: seanchaí and poet", Breifne 1:1 (1958) 30–3 (Compare 'Historical notices of Innismagrath' by same author). Oirthear Sligigh Ceallaigh, Tomás Ó: "Can we save the Irish language?", Catholic Bulletin 1 (1911) 186–190 (CorrShliabh). Conluain, Proinsias Ó: "Na clocha breaca: the speckled stones", Dúiche Néill 13 (2000) 125–193 @ 140–1 (Joe Neilan, Innishmurray and Grange). McGowan, Joe: Inishmurray Island Voices (Pages 6, 51, 154, 157). Sliabh Beatha Anon [Ps. Fear An Ultaigh]: "Ultaigh ag an Oireachtas", An tUltach 31:12 (12/1954) 7. Corragáin, Peadar Ó: "Muineachán agus an Teanga Gaeilge", Énrí Ó Muirgheasa (Éigse Fhearnmhaí 1974) at p. 40. Mórdha, Séamus P. Ó: "Miscellanea: IV, The Irish Language in Aghabog Parish, 1835", Clogher Record 2 () 266–268 (barony Dartry, Co Monaghan). ____: "Saothar Énrí Uí Mhuirgheasa", Clogher Record Album (Cumann Seanchais Chlochair, 1975) 227-253, at 229, 231; and refs therein. Muirgheasa, Énrí Ó: Céad de Cheoltaí Uladh, at 286–7 (Sliabh Beatha?). II. Material. Iarthar an Chabháin Anon: Early Ballads in Ireland, cassette and booklet, European Ethnic and Oral Traditions, CLCS, TCD; item no 17 (three lines of reconstructed Irish). ____ [Ps. T Ó B]: "Seanmóir na n-Aithreach Naomhtha", Irisleabhar Mhuighe Nuadhat (Cáisg 1908) 29–30 (Brian Ó Loinsgigh as Breifne (ca háit?)). Cathbhaid, Brian Mac: "Paidreacha ó Ghleann-Ghaibhlinn", An tUltach 6:5 (11/1929) 4 (cf CBÉ 55:298, Mac Cathbhaid, ó Máire Ní Dhólainn). Cionaoith, Tomás S. Mac: An Paidirín Páirteach agus Urnaighthe eile i gCanamhain Bhreifne (Cavan 1921) (Leabhairíní Bhreifne I (no more appeared)). Corbaidh, Pádraig Ó: "Irish words used in the English of Co Cavan", Heart of Breifne 2:2 (1983) 37-44 (Killeshandra; incorporating some material from Ireland's Own 7/3/1980 and 14/3/1980). ____: "Gaeilge Chontae an Chabháin", Lá 7/9/1995 lch 10–1 (Words from the English of Killeshandra). Monacháin, Ailbhe Ó [Ps. A Ó M]: "Iarsmaí, ó Ghleann Gaibhlinn", An tUltach 4:1 (2/1927) 8; 4:2 (3/1927) 8. Mórdha, Brian Ua: "Gaedhilg Ghleann Ghaibhle", An tUltach 19:10 (12/1942) 6. Nógla, Mícheál de: "Ca háit a rugadh í?", An tUltach 34:4 (4/1957) 9. hUallacháin, Pádraig Ó(?) [Ps. P Ó H]: "Gaedhilg an Chabháin", An tUltach 19:8 (10/1942) 2. Fearmanach Anon: O'Donovan's Fermanagh OS materials (They are supposed to contain information, but it seems doubtful from Ó Mórdha's article that there is any more than reproduced there; allegedly the west half goes with Connacht, the east with Ulster.). Tuaisceart Liatroma Máille, Tomás Ó: An Béal Beo (Footnote 3 on page 89, footnote 1 on page 5.). Mórdha, Séamus P. Ó: "Cumhaidh na Cléire, a '98 poem from north Leitrim", Breifne 1:1 (1958) 34–40. Oirthear Sligigh Anon [Ps. Íbh Máine]: "An Cailín Deas", An Claidheamh Soluis 11:11 (22/5/1909) 5 (Seaghán Mac Coistealbha, Gráinsigh). Sliabh Beatha Carvill, Michael Mac: "An Aghabog Glossary", Clogher Record 5 (1965) 361–370. III. Analysis. Coitcheannta Buachalla, Breandán Ó: Cathal Buí, Amhráin (Clóchomhar 1975). ____: "Murchadh Mac Briain agus an Díthreabhach", Éigse 13 (1969–70) 85–9. Ceilleachair, Stiofán Ó: "Canúint Mhuintir Chionnaith agus Chlann Fhearmaighe", Breifne 3:10 (1967) 266–295; 3:11 (1968) 299–319 (Liathdruim (10niúir), Sligeach (3iúr), Cabhán (1), Muigh Eo (3iúr)). Iarthar an Chabháin Catháin, Séamas Ó: "Gaeilge Ghleann Ghaibhle", An tUltach 45:5 (5/1968) 6–7. Tuathail, Éamonn Ó: "Seanchas Ghleann Ghaibhle", Béaloideas 4 (1934) - appendix. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pt. 64. Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pp. 300–3. Tuaisceart Liatroma Anon: "Iomachaí (Co Liathdroma)", Ar Aghaidh (7/1944) 6. * ____ [Ps. Mac Léighinn]: "Gaedhilg Chonndae Liathdruim", An Claidheamh Soluis : (28/4/1917) 5. * Gramhnaigh, Eoghan Ó [Ps. E Ó G]: "Jottings", Irisleabhar na Gaedhilge 4 (18--) 69. Máille, Tomás Ó: Urlabhraidheacht (At p 109, 178–9. Ref by S.G.Ghaibhle xxv twice, xxvii-xxviii). * ____: Amhráin Chearbhalláin (At p 331. Referenced by Mac Léighinn (thuas)). Tuathghaill, Pádraig Ó: "Gaedhilge Conndae Liathdroma", Ar Aghaidh (08/1940) 5. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, III (1958, 1969) pt. 63. Oirthear Sligigh Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, III (1958, 1969) pt. 87. IV. Recordings. Iarthar an Chabháin Anon: Doegen Records (Ulster) (Seán Éamoinn Ruairí Mhag Uidhir). ____: UFTM Sound Archive (R86.23, made by Joe Bradley, may be of some interest). Tuaisceart Liatroma Anon: Doegen Records (Connacht) (Mrs Feely, Glenade). Oirthear Sligigh Anon: Doegen Records (Connacht) (John Costelloe, Grange, formerly Innishmurray). ____: RTÉ Archives (Joe Neilan, Sligo — "na deich n-aitheantaí" (GG), "Túirne Mháire" (GG)). TUAISCEART LAIGHEAN. I. Anecdotes and statistics. Coitcheannta Casaide, Séamus Ó: "The last Irish speakers of Leinster", Irish Independent (9/1/1925), also Irish Book Lover 20 (1932) 41–42 (most parts of Leinster). * Mórdha, Séamus P. Ó: "An Ghaeilge i gContae an Chabháin, i gCo Longphuirt agus i gCo na hIarmhí 1823", Breifne 2:5 (1962) 80–3. * Piatt, Donn S: "Eastern Ireland is Gaelic Land", Irish Press (12/1931). ____: "Re the last Irish speakers of Leinster", Irish Book Lover 20 (1932) 122–124 (Omeath, Down, Wicklow, Isle of Mann). ____: "The last Irish speakers", Irish Book Lover 21 (1933) 111 (Offaly, Wicklow). ____: "The last Irish speakers", Irish Book Lover 22 (1934) 12 (Wicklow, Offaly, Westmeath, Longford). ____: "An Ghaeilg i gCo Chill Mhantain", Inniu 22/04/1960 3 (Also Cill Choinnigh (18/03), Ceatharlach (20/3), Loch Garman (01/04)). An Iarmhidhe Fágáin, Pádraig Ó [Ps. Patrick Fagan]: Éigse na hIarmhí (Branar, BÁC, 1985). ____: "The decline of the Irish language in Westmeath", Ríocht na Midhe 7:3 (1984) 94–101 (Cf Chapter 12 of Ó Fágáin 1985). Longphort Piatt, Donn S: (Longford Irish: quoted in Inniu 25/09/1959 lch 4 (A "long-lost dialect")). II. Material. Coitcheannta Conchubhair, Donnchadh Ó: "Focail Ghaedhilge ó Dharmhagh Ua nDuach", Éigse 5 (1945–47) 267-82 (Laois). Mordha, Séamas P Ó: "An Ghaeilge i gContae an Chabháin, i gContae Longphuirt agus i gContae na hIarmhí sa bhliain 1923", Breifne 2:5 (1962) 80–2. Scannláin, Riobárd Ó: "Cnuasach Focal ó Loch Garman", Éigse 5 (1945–47) 102–7 (Loch Garman). An Iarmhidhe Anon: "Gaedhilg na h-Iarmhidhe", An tUltach 4:5 (6/1927) 8. ____ [Ps. Druim Luamáin II]: "Sgéal Shéamuis a' Réisidhe", Irisleabhar na Gaedhilge 13:154 (7/1903) 357-9, 13:155 (8/1903) 374–5 (SW Cavan, semi-MS from Lough Sheelin district). ____ [Ps. Nemo]: "A relic of Irish in Westmeath", Irisleabhar na Gaedhilge 12:142 (7/1902) 101–2. Fhailigh, Éamonn Mac an: "A Westmeath Wordlist", Éigse 5 (1945–47) 256–66 (Irish words from English of Empor, 12m NW of Mullingar). ____: "Varia", Éigse 11 (1964–6) 242–6 (Corrigenda to 'A Westmeath word-list' at 245). ____ [Ps. E.V. Nally]: "Notes on a Westmeath dialect", Journal of the International Phonetic Association 1:1 (1971) 33–8 (English dialect of Empor). Fitzsimons, Hannah: Cnuasach ó Dhealbhna Mhór. Monacháin, Ailbhe Ó (?) [Ps. A Ó M]: "Iarsmaí, Baile Fatháin, Co na hIarmhidhe", An tUltach 4:2 (3/1927) 8. Piatt, Donn S: "Iarsmaí Gaedhilge ó'n Iar-Mhidhe", An tUltach 12:1 (1/1935) 7. Longphort Piatt, Donn S: "Gaedhilg Chonndae an Longphort", An tUltach 13:4 (4/1936) 7. ____: "Roinnt Ghaedhilge de chanamhaint Chonndae an Longphoirt", Éigse 3 (1941–42) 32–35. III. Analysis. Coitcheannta Laoide, Seosamh: "The Leinster dialect", An Claidheamh Soluis 12:40 (10/12/1910) 21; 12:43 (31/12/1910) 5–6; 12:48 (4/2/1911) 5–6. Piatt, Donn S: Gaelic Dialects of Leinster (1933) (inc. South Dublin, Wicklow, Kildare, Laois, Offaly, North and West Wexford, Kilkenny, Carlow; North Dublin, Westmeath). ____ [Ps. Laighneach]: "Áth Cliath is Cill Mhanntain", An tUltach 10:5 (8/1933) 6; 10:7 (11/1933) 4. ____: "Gaeilge na Mí", An tUltach 44:9 (9/1967) 9–10. Williams, N J A: "The Irish language in County Offaly", Offaly: history and society (c1999). SPEIRÍN. I. Anecdotes and statistics. Coitcheannta Ghoill, Pádraig Mac an [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (25/11/1961) 3 (language in Derry and Tyrone, no names, little value). Muintir Luinigh * Anon: "", An Claidheamh Soluis 3:39 (7/12/1901) duilleachán 2 (re Carrickmore). ____: "Imeachta na dtimthirí - in Tír-Eoghain", An Claidheamh Soluis 5:25 (29/8/1903) 6. ____: "An old-age record from Tyrone", Irish Independent (4/7/1908) 9 (Pictures of Dominick Tracy, Glenchiel, his wife, and son Father Tracy; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "Ancient and Modern", Irish Independent (20/2/1909) 9 (Picture of Dominick Tracy, Glenohoil, died aged 102; ref Nollaig Mac Congáil). ____: "The language cause in Culdaff", An Claidheamh Soluis 11:1 (13/3/1909) 8 (Fr McCullagh). ____: "Belfast Gaels", Irish News 30/09/1911 lch 5 (Quotes Eoin Mac Néill on extent of native Tyrone Irish). ____: "Tir Eoghain Gaedhealtacht", An Claidheamh Soluis 14:21 [19 sic] (27/7/1912) 8–9. ____: "A loss to the Gael (Bás Anna Ní Threasaigh)", Irish News (01/01/1913) 7 (Anne Treacy; Eamon Treacy). ____: "A singer of the Gaedhealtacht", An Claidheamh Soluis 14:45 (11/01/1913) 7 (Anna Ní Threasaigh). ____: "The record for Irish songs", An Claidheamh Soluis 14:46 (18/01/1913) 8 (recording of "Séarlus Óg"; Éamonn Ó Treasaigh ?; cf CS 1913/01/11 8). ____: "Aged Irish speaker", Ulster Herald (15/02/1913) 8 (Mrs Rose Sheerin, Carrickmore). * ____: "", An Claidheamh Soluis : (15/03/1913) 2 (Anna Ní Threasaigh). * ____: "Gaelic League Activities - Tír Eoghain", An Claidheamh Soluis : (30/12/1916) 6–7. ____: "Hosting of the Gaels, Feis at Carrickmore", Ulster Herald (07/07/1917) 3 (Native-speaker storytelling competition: Francis McGurk, Francis Keenan, John Bradley, Mary Haughey, Owen Keenan, Peter Haughey. From Greencastle, Creggan, Inishatrask.). ____: "Great Gaelic festival", Ulster Herald (06/07/1918) 3 (Native-speaker competitions. Story-telling: Owen O'Keenan, Creggan; P Haughey, do. Inter-townland: Greencastle (Eamonn Tracy, Brian Montague, D Deery, J O'Kennedy, M McAnena); Creggan (Owen O'Keenan, P Devlin, P Haughey, Katie Haughey, Peadar Haughey).). ____: "Feis Tireoghan", Ulster Herald (28/06/1919) 3 (Native-speaker competitions. Story-telling: Seaghan O'Broilchan, Greencastle; Seaghan O'Ceinneide, Greencastle; Eoghain O'Ceanain, Creggan. Inter-townland: 1. Seaghan O'Broilachain, Domhnall O'Doighre, Eamonn O'Treasaigh, Brian O'Tadhg; 2. Eoghain O'Ceanain, Michael McAnena, Greencastle, Seaghan O'Ceinneide, Pádraig O'Doibhleáin, Creggan.). ____: "Great Irish-Ireland day, Co Tyrone Feis", Ulster Herald (10/07/1920) 5 (Native-speaker competition. One competitor, Proinsias MacGuire, Carrickmore, full marks.). ____: "Pomeroy Notes", Ulster Herald (12/01/1929) 10 ([Pomeroy] cannot boast of having at least one fluent Irish speaker.). ____: "Tyrone Feis revived", Ulster Herald (20/05/1935) 7 (Eoin Ó Cianáin, Peadar Ó hEachaidh, Pádraig Ó Doibhlin present (tagairt ó Liam S Andrews); also Irish Press (20/05/1935) 7.). ____: "People who kept Irish alive in our county", Ulster Herald (10/02/1951) 3; Derry People (17/02/1951) 2 (Deaths of Brigid Treacey (pic), Peadar Haughey, Solomon Morris). ____: "Triúr cainteoir dúchais marbh i dTír Eoghain", Inniu, 16/02/1951, p. 1 (Ón Ulster Herald). ____: "Aonad RE i dTir Eoghain", Inniu, 30/03/1951, p. 1 (Pic de Sheán Ó Cairealláin, pic de Aonad Taistil RÉ.). ____: "Bas do "Ghaeltacht" Thir Eoghain", Inniu, 30/03/1951, p. 2 ("Is cuimhin leis na daoine fá Ghleann Thall na daoine ó Fhormaoil a chloinsint ag caint i nGaeilg eadarthu féin nuair a thigeadh siad aniar chun Aifrinn."). ____: "Tyrone Gaeltacht personality dies", Ulster Herald, 07/04/1951, p. 5 (Francis McBride). ____: "The Tyrone Gaeltacht", Ulster Herald, 07/04/1951, p. 5 (Visit of Proinsias Ó Conluain). ____: "Well-known Co. Tyrone folklorist", Belfast Telegraph (21/07/1958) 8 (Pádraig Feilimidh; similar in Tyrone Constitution (25/07/1958) 6). ____: "Death of Patrick McCullagh, Currainalt", Strabane Chronicle (26/07/1958) 3 (with photo; same piece in Ulster Herald (26/07/1958) 5). ____: "John Carolan of Glenelly and his grandmother", Ulster Herald (11/02/1961) 7. ____: "Plumbridge concert artiste commemorated the American Civil War", Ulster Herald (19/10/1963) 7 (Ellen Devlin (with photo) and Ellen Keaney). ____: "A grand old Gael of Glenlark", Ulster Herald (14/03/1964) 10 (Peter Pat Roe Bradley; with photo). ____: "It was a feast of Irish culture in Creggan", Ulster Herald (08/10/1994) 4 (Haughey family). * ____: "The Irish language in the Sperrins", Ulster Herald (04/10/2007) ? (Lecture by Pádraig Ó Baoighill). ____ [Ps. Coimhthíre na Cuaiche]: "Feis Chaisleáin Ghlais", An Claidheamh Soluis 5:19 (18/7/1903) 1–2. ____ [Ps. E.C.]: "Gaedhilg Thíre Eoghain", An Claidheamh Soluis 13:16 (24/6/1911) 7. ____ [Ps. Fear na Feirsde]: "Sgéala na Feirsde", An Claidheamh Soluis 14:41 (14/12/1912) 23 (Anna Ní Threasaigh). ____ [Ps. Fear na Feirsde]: "Sgéala na Feirsde", An Claidheamh Soluis 14:45 (11/01/1913) 2 (Anna Ní Threasaigh). ____ [Ps. Tuairisceoir]: "Tuairisc na Cathrach", An tUltach 29:9 (9/1952) 1–2 (Jane McGrory; re Peter Kennedy's work, see also his book; and Conall Ó Domhnaill, "Johnnie Doherty", An tUltach 57:4 (4/1980) 3–4). Adams, G. Brendan: Ulster Dialects, at p. 143 (Shaun McCarroll, Seskinore, fl c1890, aged c80). * Aindriú, S. Mac: "Craobh Cabhán a' Chaorthainn, Pomeroy", Tír Eoghain (1978) 27. Airt, Seán Mac: "Tyrone folk tales", Béaloideas 19 (1949) 29–72 (in English). Aodha, Breandán S. Mac: "Souming in the Sperrins", Ulster Folklife 2 (1956) 19–21. ____: "A booley place-name in County Tyrone", Ulster Folklife 2 (1956) 61–2. ____: "Na Speiríní", Studia Hibernica 1 (1961) 151–160. Bhaldra, Pilib de: "Seanchuidhthe Éireann do Bhuail Liom", An Lóchrann, Feabhra 1930, p. 8; Márta 1930, p. 7 (Tagairt ó Pheadar Mac Gabhann). Bradley, William John: Gallon (Guildhall Press, Derry, 2000) (See pp 66, 140.). Campbell, Patrick J: The Carrickmore Tradition (Carrickmore St Columkille's, 1982). Cana, Seaghan Mac: "Sgoil Gaedhilge Thíre Eóghain", Irisleabhar Mhuighe Nuadhat (1912) 85–6. Ceallaigh, Eoghan Ó: An Dá Thaobh (An Clóchomhar, 1968) (Trillick). Clarke, Sean: Broughderg, a place and its peoples (published by author, c2005). Concheanainn, Tomás Ó [Ps. An Timthire]: "The organisers in Derry and Tyrone", An Claidheamh Soluis 3:35 (9/11/1901) duilleachán 2–3. ____: "Mr Concannon in Tyrone", An Claidheamh Soluis 3:36 (16/11/1901) duilleachán 2–3; 3:37 (23/11/1901) duilleachán 2. Conluain, Proinsias Ó: "Cainteoirí Dúchais Thír Eoghain", Inniu, 20/04/1951, p. 3; Inniu, 27/4/1951, p. 3. ____: "Gaeltacht Mhuintir Luinigh", Meascra Uladh (1974) 61–65. Athchló giorraithe in Tír Eoghain (1978) 57-58. ____: "The last native Irish-speakers of Tyrone", Dúiche Néill 4 (1989) 101–118. ____: "A Tyrone woman and her songs, Mrs Eileen Kearney from Glenelly", Dúiche Néill 7 (1992) 67-79 (See also 'County Cameo', Ulster Herald (29/08/1964) 4; no mention of Irish). Con Midhe, Pádraig Mac: "Gluaiseacht na Gaedhilge i gConndae Thír Eoghain", An tUltach 28:5 (6/1951) 8. ____ [Ps. P M C]: "Thall a's i bhfus", An tUltach 34:2 (2/1957) 8 (Luaidhtear taifead fuaime de Phádraig Mac Con Uladh agus "Conallach" [sic] ag cainnt). Craith, An tAth Pádraig: Clan McCrory: MacRuadhrí, McRory, Rodgers, Rogers (1998). Cullinane, J.B.: Population change in Glenlark 1911–1976 (unpublished M.A. thesis, Queen's University Belfast, 1988). Downey, Gerard; Stockman, Gerard: "The Doctor and Death - a Gaelic folktale from Tyrone", Ulster Folklife 38 (1992) 54–59 (aistr. ar chuid de 'Athchló Uladh'). Dubhthaigh, Bearnárd Ó: "Pádraig Mac Culadh, seanchaí, ar lár", Feasta 11:8 (11/1958) 9–10. Earls, Brian: "Bulls, blunders and bloothers", Béaloideas 56 (1988) 1–92 at 48–51 (People with little English, from MJM's IFC manuscripts). Fhinn, Breandán Mag: "Páidí Fhéilimí Láidir Mac Cú Uladh", Irisleabhar Mhá Nuad (1996–97) 359–63. Fhionnlaoich, Peadar T. Mag [Ps. Cú Uladh]: "Among the Gaels", Irish News 13/06/1911 lch 6. Fox, Charlotte Milligan: "Folksong in Co Tyrone", Journal of the Irish Folksong Society 8 (1910) 23–28. ____: "Airs taken down in Co Tyrone", Journal of the Irish Folksong Society 8 (1910) 29. Fullerton, Robert (?) [Ps. Columcille]: "Practical Work", Irish News 01/06/1911 lch 4. Gabhann, Peadar Mac: "Macallaí Ghaeltacht na Spéiríní", Comhar (1/1989) 30–4. Gillespie, George: "Some place names in Omagh No 2 Dispensary District in the parish of Termon McGuirk, Co Tyrone", Journal of the Royal Society of Antiquaries of Ireland 66 (1936) 295–311. Ghoill, Pádraig Mac an [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (07/10/1961) 4 (Bealoideas expert was a favourite in Tyrone: Michael J Murphy, Heinrich Wagner, Louis Lynch visit Annie McCrea, Glenhull, with picture). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (27/10/1962) 4 (Ellen Keaney (with photo)). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo — The Traceys of Benefreighan", Ulster Herald (23/03/1963) 9 (mostly from the notes in CCU). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (04/01/1964) 4 & 10 (Ellen Keaney). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (29/08/1964) 4 (Ellen Keaney). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (20/01/1968) 10; agus (27/01/1968) 11 (John Conway, Carrickmore; and Bernard Connor, outside Carrickmore). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (19/01/1974) 13 (A folklorist in Glenhull and the Sperrins: Michael J Murphy; Heinrich Wagner; Louis Lynch; Frank Morris, Convoy; Larry Loughran, Cookstown. Annie McCrea, Glenhull; Francis McBride, Glenshiel [sic]; Francis McAleer, Muninameal; Padraig Philemy Laidir McCullagh, Curraghinalt; Michael Morris, Caranasney [sic]; Francis Frank Jack; Peter Pat Roe Bradley, Glenlark; John O'Carolan; Treacy sisters. Pic: Annie McCrea.). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (26/03/1977) 4 (James McKane, Thomas McBrearty, Cornavarra (borders of Drumquin and Dromore parishes) spoke little but Irish, died in their 90s). Giolla Uidhir, C Mac: "The Gaelic League and its influence in Termonmaguirk", An Tearmann (1978) 49–52 (Pictures). Ghiolla Uidhir, Síle Nic: "The Gaelic League in Carrickmore", Tír Eoghain (1978) 26. Ghiolla Uidhir, Síle Nic (?) [Ps. Finngheal]: "We went to Peter Joe's", Tír Eoghain (Easter 1943) 11 (Peter Joe Haughey). Giolla Uidhir, Síle agus Cormac Mac: "The Gaelic League in Carrickmore", Glimpses of Carrickmore (2000) 440–5. Ghoill, Pádraig Mac an: "Ní iarthar Thír Eoghain a sciar féin den obair", Tír Eoghain (1978) 30–31. Grianna, Séamus Ó [Ps. Máire]: Saoghal Corrach (1945) pp. 72–74, 77-81, 84–89 esp. 73. Hardebec, Carl G. [Ps. Carl G. Hardebeck]: "Ann Tracy, Irish Traditional Singer", An Chraobh Ruadh (Béal Feirste, Bealtaine 1913) 71–3 (Also: An Claidheamh Soluis (17/05/1913) 9: Old Hearts Made Young; Ulster Herald (24/05/1913) 7: A Tyrone traditional singer; in Irish News (19/05/1913) 5: Ann Tracy, Tyrone). Harris, K. M.: "Extracts from the committee's collection", Ulster Folklife 6 (1960) 18–31, at 22 (Pádraig Feilimidh, rush-work). * Haughey, Monica: Out of the Embers: A history of Creggan through its people (Creggan Community Association, 1988) (See pp 177-204, 248–9). Hughes, A.J.: "Four Tyrone folktales", Ulster Folklife 33 (1987) 32–43 (aistr. ar chuid de "Sgéalta Mhuintir Luinigh"). McCann, Brendan: "Lost - and found, The Gaeltacht of Tir-Eoghain", Irish Press (03/01/1951) 6 (Pics of Francis (Frank Jack) McAleer, Sarah Treacy, Peter and Patrick Keenan; mention of others). McCaughey, Michael: Around Trillick Way (pp 116 – Torry O'Neill, 290 – [Kilnock, Crocknafarbrague] the last gaelic speaking area of the parish). McCullagh, J J: "Among the Glens of Tyrone", Irish News (2/9/1935) 4 (No personal detail of native speakers). McEvoy, J: County of Tyrone: a statistical survey of the county (at p 201). McEvoy, Rev B: "The Gaelic people of Tyrone", Strabane Chronicle (7/12/1957) 5&8 (Report of lecture in Dungannon, no personal detail). McGuckin, Oliver: "An teanga Gaeilge i dTír Eoghain", Ulster Herald (19/04/1986) 8 (Pics: 1. Lizzie Clark, Tomás Ó Fiaich, Mrs McCluskey; 2. Brigid Treacey, sitting up in bed; 3. John McAleer, reading paper; 4. Sarah Treacey (not named) with 2 girls; 5. Wagner, Lynch and (not named) Annie McCrea; 6. Music session (inc John Carolan?)). McNamara, G M: "The great loss", Ulster Herald (04/09/1965) 8 (Irish in Tyrone, statistics and references, not much new). * Milligan, Alice L.: "With the Gaels of Tyrone", Freeman's Journal (Also: Ulster Herald (04/06/1910) 8: In the heart of Tyrone; and GA (25/06/1910): With the Gaels of Tyrone. Nancy and Eamon Treacy.). * ____: "The Glens of Tir-Owen", Freeman's Journal (06/06/1911) 3. ____: "A country singer", Irish News (23/01/1913) 4 (Anne Treacy, died Dec 1912; Eamon Treacy). ____: "A country singer", Ulster Herald (01/02/1913) 7 (Anne Treacy, died Dec 1912). ____: "A country singer", Sinn Féin (25/01/1913) 2 (Anne Treacy). Mórdha, Séamus P Ó: "Cainnteoirí Dúchais i dTír Eoghain", An tUltach 27:11 (11/1950) 4&7. Morton, Deirdre E.: "Quilting in Glenlark, Co Tyrone", Ulster Folklife 5 (1959) 62–64. Murphy, Michael J.: Tyrone Folk Quest (1973). ____: Now You're Talking (1975), lgh. 114,135,150,152–3 (inc pictures). ____: "Gaelic lingers in the glens of Tyrone", Irish News 26/10/1950 lch 2 (Peadar Haughey (82), Paddy Devlin (marbh)). ____: "Gaedhilg Dhúthchais Thír Eoghain", An tUltach 28:5 (6/1951) 1–3 (A translation of part of Murphy's survey of Irish in Tyrone. It can be found in full in CBÉ MS 1219, esp pp 3–, 22–34, 35–36, 37–, 46–47 (monoglots), 62–, 103–, 229–, 427–.). ____: "Old Lord Erin's Son", Ulster Folklife 4 (1958) 50–5, at 55 (sources for Francis Daniel McAleer). ____: "The late Patrick McCullagh of Curraghinalt, Co Tyrone", Ulster Folklife 7 (1961) 33–36. Néill, Eoin Mac: "Irish Tyrone", An Claidheamh Soluis 2:28 (22/9/1900) 437-8 (tagairt Sgéalta Mhuintir Luinigh xii n.2). ____: "Two quiet corners I", An Claidheamh Soluis 5:29 (26/9/1903) 5–6. ____: "A quiet corner in Tyrone", Ulster Herald (1903/10/03) 2 (From An Claidheamh Soluis). ____ [Ps. Eóin Mac Néill]: "The mythology of Loch Neagh", Béaloideas 2:2 (1929) 117–21. Nualláin, Ciarán Ó: "Cainteoirí Dúchais i dTír Eoghain", Inniu, 25/08/1950, p. 1 (amharc fosta lch 3) (John Carolan; Gleann Aichle 3, Gleann Láirc 5, Caisleán Glas 20). Pronntaigh, Ciarán Ó: "Cuimhní cinn ar an Ghaeilge i dTír Eoghain", Lá 11/01/2001 lch 11 (Síle Mhic Giolla Uidhir). Raifeartaigh, Tarlach Ó [Ps. TÓR]: "Gaedhilg Thír Eoghain", Irish Press 24/04/1933 p 4 (Ref Nollaig Mac Congáil. Historical, no speakers named.). Roulston, William: "The parish of Upper Badoney, County Tyrone in 1814", Familia 26 (2010) 139–52 @ p 148 ("English and Irish are spoken in common, by Protestants and Catholics." Wm McGhee in Shaw-Mason's survey, 1814, PRONI T/808/15128.). Uiginn, Caoimhín Mac: "An Cainteoir Deireannach Gaeilge ó Dúchas i dTír Eoghain?", An tUltach 77:2 (2/2000) 25 (Margaret Judge née McGoldrick, An Druim Mór; pioctúir). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) p. xiv; (1981) p. xix. Doire Anon: "Belfast Gaelic League Minutes, 1896", Cartlann Náisiúnta (M4920) (Report by Mr Hussey to meeting 02/09/1896 states "On the 15th August, 4 members went to Draperstown to inquire into the state of the language in that district and found it was spoken pretty generally." Referenced by Ó Dúghaill, An tUltach 11/1971; Mac Giolla Domhnaigh, "Conradh Gaeilge Chúige Uladh" (1995) p 18.). ____: "", Irisleabhar na Gaedhilge 7 (7/1896) 48 (The attention of the Gaelic League has been directed to the state of Irish in Co Derry...). * ____: "Irish in Derry County", Irisleabhar na Gaedhilge 7 () 94. ____: "Gaelic in Co Derry", Derry Journal (19/08/1896) 3 (Visit of Belfast Gaelic League to Ballinascreen). ____: "Schools in Parish of Ballinascreen", An Claidheamh Soluis 3:33 (26/10/1901) duilleachán 1. ____: "Progress in South Derry", An Claidheamh Soluis 3:34 (2/11/1901) 539 (Paddy McCreanor). ____: "[untitled notes]", An Claidheamh Soluis 3:44 (11/1/1902) 728 (Fallagloon, Moneyneena). ____: "The Gaelic League in South Derry", Irish News 07/09/1904 lch 8 ('the (thank God!) still numerous old native speakers in the parish' (Maghera)). ____: "Fuagra", An Claidheamh Soluis 13:9 (6/5/1911) 5 (Peadar Mac Conmidhe). ____: "Death of Mrs John Donnelly", Irish News 1/10/1935 lch 2. ____ [Ps. Daithi]: "The Gaelic circle", Irish News 18/3/1936 lch 3 ("About 20 years ago Gaelic was freely spoken in this district [Ballinascreen]; in fact it was the centre of a small Gaeltacht; Peadar Mac Con Midhe still speaks the local Irish."). ____: "Seán Mac Diarmada agus a chlann, pioctúir", An tUltach 28:3 (3/1951) 5. ____: "", Ulster Herald (30/06/1956) 5,7 (Feis oration by Rev Patrick Heron; quotes Peter McNamee as saying that the native speakers of Ballinascreen had a vocabulary of 6,000 words). ____: "South Derry Feis", Ulster Herald (06/07/1957) 11 (Brian Mac Giolla Phádraig recalls Ballinascreen Gaeltacht). ____ [Ps. Conallach]: "Cuimhní ar Fheis Chruithneacháin", An tUltach 34:6 (6/1957) 5. ____ [Ps. Conallach]: "Nóra Ní Chatháin", An tUltach 35:4 (4/1958) 9. Adams, G. Brendan: Ulster Dialects, at p. 130 (Mrs Joe Gaynor. Also Stockman, pers comm.). Bhriain, Eibhlín Ní [Ps. Candida]: "An Irishwoman's Diary", Irish Times 12/12/1977 p. 9 (Eddie McAteer re Warbleshinny; may refer to Donegal hired servants during WWII (In the Shadow of the Tail of the Fox, 2002, p 138). However "funeral cries were formerly practised among the Warbleshinny Catholics" (OS Memoir, Clondermot, p 29).). Breathnach, Lughaidh [Ps. Louis J Walsh]: "The recent Feis at Park", Irish News (24/08/1906) 8. Brolchain, Seaghán, seip.: "Ballinascreen, Co Derry, as an Irish-speaking district", Irish News (09/11/1908) 6. Ceallaigh, Séamus Ó: Gleanings from Ulster History (1951), réamhrádh. ____: "Oidhche Aerach i gConndae Dhoire", An Claidheamh Soluis 4:1 (15/3/1902) 3–5; 4:3 (29/3/1902) 44–45; 4:4 (5/4/1902) 64–66; 4:6 (19/4/1902) 102–103; 4:8 (3/5/1902) 142–144. Ceallaigh, Séamus Ó(?) [Ps. Corca Eochaidh]: "Gleanna-Lamharc", Sgiath Chon g-Culainn 1 (15/7/1899) 4–6 (Seaghán Mac Suígin). Chatháin, Nóra Ní: "Seán Mac Diarmada", An tUltach 33:5 (5/1956) 7. Concheanainn, Tomás Ó: "Mr Concannon in South Derry", An Claidheamh Soluis 3:38 (30/11/1901) duilleachán 1. Con Midhe, Pádraig Mac [Ps. P M C]: "Thall a's i bhFus", An tUltach 35:2 (2/1958) 5 (Nóra Ní Chatháin). Diarmada, Seán Mac [Ps. Seán as Albain]: "Anna Ní Mhuireadhaigh", An tUltach 29:6 (6/1952) 10. Doibhlín, Diarmaid Ó: "Varia Derriana", Journal of the South Derry Historical Society 1:4 (1983–84) 357-363, at 360–3. hEachthighearn, Pádraig Ó: "Gaedhilg Chonndae Dhoire", Irisleabhar Mhuighe Nuadhat (1924) 77-81. Hasson, Seamus: "Twofold Loss to Tradition", Benbradagh 9 (1979) 28. ____: "Funeral of a Language?", Benbradagh 10 (1980) 21–24. Hughes, John: Where the lark still sings (Mossside Books, Belfast) (At p 138: Rev Daniel Mooney (1812–1876), CC Lavey 1853, born Granaghan "equally at home speaking Irish or English"). Loughrey (ed.): "Ordnance Survey memoir for Ballinascreen", Shaw-Mason's Statistical Survey of Ireland (At p 27.). McGinn, Brendan: "Dungiven Gleanings 1834", Benbradagh 6 (1976) 7-9. ____: "Rosellen Remembers", Benbradagh 19 (1989) 1–3,11; 20 (1990) 25. Mawhinney, Graham (ed.): John O'Donovan's Letters from County Londonderry (At pp 96 (Ballinascreen), 117 (Lissan, Derryloran), 129 (Moneymore).). Ross, Rev Alexander: "Statistical Account of the Parish of Dungiven", Shaw-Mason's Statistical Survey of Ireland (quoted in Benbradagh 24 (1994) p 22). Walsh, John R: A History of the Parish of Maghera (At p 53: native speakers in Maghera until the 1930s.). II. Material. Coitcheannta * Rogers, T.: "St Brigid - Irish rush crosses", Catholic Bulletin 2 (1912) 155–156. Muintir Luinigh * Anon: "", An Gaodhal 7:9 (4/1890) 936 (Maggie Gorden, Donaghmoyne [sic], Co Tyrone; three prayers; ref Nollaig Mac Congáil). * ____: "Waifs and strays - Oro! A Lionn-dubh buidhe!", Irisleabhar na Gaedhilge 4: () 152–3 (Maggie Gordon, Donamanagh agus Philadelphia). * ____: "Oideachas XV - An bheirt amadán", An Claidheamh Soluis 5:9 (9/6/1903). ____ [Ps. Ceann a Mhullaigh]: "Nótaí Ó'n Chaisleán Ghlas", Ulster Herald (02/09/1911) 8 (looks like Tyrone Irish). ____ [Ps. Tír Eoghain]: "An still a bhí ar coigcrích", Irisleabhar na Gaedhilge 10:110 (10/1899) 24–5 (Termonmaguirk). Airt, Seán Mac: "Sgéaltaí ó Thír Eoghain", Béaloideas 20 (1950) 3–48. ____ [Ps. John B Arthurs]: "A Tyrone Miscellany", Ulster Folklife 3 (1957) 42–6. Aodha, Breandán S. Mac: "Aspects of the toponymy of the Crannagh district, Glenelly, Co Tyrone", Ainm 1 (1986) 83–91. Bhaldara, Pilib Ó [Ps. Pilib Ó Bhaldrain]: "Ceól na n-Gleann: Amhráin agus Dhántaí Gaedhealtachta Thíre Eóghain", Ulster Herald (24/06/1911) 2; (01/07/1911) 7; (08/07/1911) 3; (15/07/1911) 3; (22/07/1911) 7; (29/07/1911) 2; (12/08/1911) 7; (19/08/1911) 6; (26/08/1911 6); (02/09/1911) 7. (Éamonn Ó Treasaigh agus Nancaí, Proinsias Ó Treasaigh, Bean Mhic Con Uladh (Ceapach), Mac Uí Chullanain; Biddí Ní Dhálaigh; Biddí Ní Néill. See also UH 24/06/1911 4 (column 5). UH (28/10/1911) 6 and UH (04/11/1911) 6 appears non-native. Cf also UH (25/10/1919) 6.). * ____: "Sean-Amhráin do bailigheadh i dTír Eoghain", An Claidheamh Soluis 13:21 (29/07/1911) 11 (Éamonn Ó Treasaigh, Proinsias Ó Treasaigh). ____ [Ps. Pilib Ó Bhaldrain]: "Breugaidhe Éireann", Ulster Herald (25/01/1913) 6, (01/02/1913) 6 (tagairt Sgéalta Mhuintir Luinigh 183; Seaghan Ó Brollachain, Muine na Míol; cf Eoin Mac Néill 1974; Ó Catháin & Watson, Béaloideas 85 (2017) 143–194). * ____: "An Crann as Éirinn", An Claidheamh Soluis 14:46 (18/01/1913) 10–1; 14:47 (25/01/1913) 11; 14:48 (01/02/1913) 10–1; 14:49 (08/02/1913) 10; 14:50 (15/02/1913) 10–1; 14:52 (22/02/1913) 11; 14:52 (01/03/1913) 11; 15:1 (08/03/1913) 11; 15:2 (15/03/1913) *; 15:3 (22/03/1913) 10–1 (Proinsias Ó Cianáin; cf. Béaloideas 2:2 (1929) 148–55, Sgéalta Mhuintir Luinigh 225; Ó Catháin & Watson, Béaloideas 85 (2017) 143–194). ____: "An Dochtúir agus an Bás", An Claidheamh Soluis 15:28 (13/09/1913) 4–5 (Proinsias Ó Cianáin; cf Eoin Mac Néill 1991). ____: "Mal Bhán Ní Chuilleanáin", An Claidheamh Soluis 820 (13/12/1913) 3 (Áine Ní Threasaigh; nótaí le Torna). Baoighill, Pádraig Ó: "Súil Siar ar Ghaeltacht Thír Eoghain", Deirdre 9/1978 lgh 12–13,28; 12/1978 lgh 24–25; 3/1979 lgh 22–23,28–29. ____: "Cainnteoirí Dúchaise Thír Eoghain", Irisleabhar Mhuineacháin 3 (1983)41–4. ____: "Scothscéalaí Thír Eoghain 1–6", Irish News 23/11/1987 lch 7; 24/11/1987 lch 7; 25/11/1987 lch 6; 26/11/1987 lch 6; 30/11/1987 lch 6; 01/12/1987 lch 7. ____: "Memories of Muintir Luinnigh", Meetings and Memories in Badoney Lower 2 (2000) 94–6. ____: "An cainteoir dúchais deireannach Gaeilge i dTír Eoghain?", An tUltach 77:5 (5/2000) 17-8 (Johnny Bán Mac Giolla Uidhir; pioctúir). ____: "The Irish language in Tyrone", Tyrone: history and society (2000) 665–96. Baoighill, Seán Ó: "An Sagart Deas", An tUltach 43:2 (2/1966) 8&13 (Jane McCrory). Buaidhe, Seaghán Ó(?) [Ps. Seaghán Mhichíl]: "An SeanGhearrán Bán", Irisleabhar na Gaedhilge 13:158 (11/1903) 436–7 (more likely Fánaid). Ceallaigh, Séamus Ó(?) [Ps. S Ó C]: "Gaedhilg Chonndae Thír Eoghain 1: Sgeul as Creagan", An tUltach 8:10 (12/1931) 2 (Eoghan Ó Cianáin; athchló ar An tUltach 16:4 (4/1939) 8, agus arís ar An tUltach 46/5 (5/1969) 16–17). ____ [Ps. S M Ó C]: "Gaedhilg Chonndae Thír Eoghain 2: Ag iarraidh mná", An tUltach 9:2 (3/1932) 3 (Eoghan Ó Cianáin; ath-chló ar An tUltach 46/5 (5/1969) 16–17). ____ [Ps. S Ó C]: "Gaedhilg Chonndae Thír Eoghain 3: Brian Bréagach; agus, Sceul fá Chormac Mhac Áirt", An tUltach 9:8 (10/1932) 6–7 (Eoghan Ó Cianáin). Cearnaigh, Pádraig Mac : "Scéalta as/ó Thír Eoghain", Ar Aghaidh (9/1942) 7; (4/1944) 3; (5/1944) 7; (6/1944) 1; (7/1944) 6; (8/1944) 6; (9/1944) 6; (10/1944) 7; (1/1945) 8; (2/1945) 7; (3/1945) 5; (4/1945) 7; (9/1945) 8 (Ref Nollaig Mac Congáil. Not Tyrone Irish, but still of some lexical interest. Stories told in English by contributor's mother and grandmother (6/1944 1; 9/1945 8); contributor later learned Irish and translated them; his grandmother was however a native Gaelic speaker. For contributor, who lived in Bangor (Wales) and died 21 Dec 1975, see Ulster Herald 05/08/1972 11; 26/08/1972 11; 23/09/1972 11; (particularly) 04/11/1972 11; 17/02/1973 12; 24/02/1973 11; 06/07/1974 4; 13/07/1974 9; (particularly) 20/07/1974 9; 24/08/1974 12; 11/10/1975 4; 27/12/1975&03/01/1976 9; 24/01/1976 12.). Culadh, Peadar Mac [Ps. Peter McCullagh]: "Reult na Mine", Ulster Herald (16/12/1905) 9 (Sgéalta Mhuintir Luinigh LVI. Fosta Frontier Sentinel, dáta céanna.). ____ [Ps. (gan ainm)]: "Cuchullain", Ulster Herald (27/01/1906) 3 (Sgéalta Mhuintir Luinigh XXXI, tagairt 183. Fosta Frontier Sentinel, dáta céanna.). Culadh, Peadar Mac (et al): "Díleagra don tSagart Proinsias Mac Culladh (agus freagar uaidh)", Ulster Herald (24/03/1906) supplement lch 2. Culadh, Peadar Mac (?) [Ps. Speirin]: "An Cailín Craidhte", Ulster Herald (20/10/1906) 3. Culadh, Peadar Mac [Ps. Peadar na n-Oicreach]: "Carraig Dhonn", Ulster Herald (13/04/1907) 2 (Fosta, Frontier Sentinel, dáta céanna). ____ [Ps. Peadar na nEochrach]: "Gleannaille", Ulster Herald (21/09/1907) 3. ____ [Ps. Peadar na nEochrach]: "Aodh Mac Suibhne agus a Bhean", Ulster Herald (21/12/1907) 9. ____ [Ps. Peadar na nEochrach]: "Sean Radhthaidhe Gleannaille", Ulster Herald (15/02/1908) 6 agus (14/03/1908) 2 (Sgéalta Mhuintir Luinigh LVIII, tagairt 189). ____ [Ps. Peter McCullagh]: "Ainm an Leinbh", Ulster Herald (17/12/1910) 3 agus (24/12/1910) 3. ____ [Ps. Peadar Mac Culladh]: "Turas Thomais Uí Neill", Ulster Herald (25/03/1911) 2. Doibhlin, Diarmaid Ó: "Tyrone's Gaelic literary legacy", Tyrone: history and society (2000) 403–32. Donnchadha, Tadhg Ó [Ps. Torna]: "Cín Lae Ó Mealláin", Analecta Hibernica 3 (1931) (Trans. Charles Dillon, Tyrone: history and society (2000) 327-401; other refs therein). Donnghaile, L. Ó: "Murtach Mór agus Murtach Beag", An tUltach 20:2 (2/1943) 4 (Seosamh Ó Cómhaltáin a d'aithris). Ghirr, Con 'ac a' [Ps. An Sgéaluidhe]: "An Gabhar Beag Cóir Corcrach", Ulster Herald (17/11/1917) 3; (01/12/1917) 3 (Cf Sgéalta Mhuintir Luinigh 25–29, tagairt 180; cf An tUltach 2:3 (4–5/1925) 7). ____ [Ps. An Scéaluidhe]: "Liam an tSolais", Ulster Herald (05/01/1918) 4; (26/01/1918) 3; (02/03/1918) 3; (06/04/1918) 4 (Cf Sgéalta Mhuintir Luinigh 10–19, tagairt 179; cf An tUltach 2:5 (7-8/1925) 7; 2:6 (9/1925) 7). ____: "Naomh Pádraig agus an Fathach", An tUltach 2:4 (6/1924) 8. ____: "Sean-Ráidhte", An tUltach 2:8 (12/1925) 12. ____: "Cuacha lán de Bhuidhe", An tUltach 3:3 (4/1926) 7 (II. Leagan ón Charraig Mhór). ____: "Brian Bréagach", An tUltach 3:5 (6/1926) 6–7. ____: "A Ógánaigh Óig", An tUltach 3:8 (9?/1926) 8 (Máire Nic Eachaidh, Tornóg, Creagán). ____: "Ag teanamh réidh "rígh na luibh"", An tUltach 3:9 (10?/1926) 7 (S Ní Chionaith, Creagán). ____: "Seán Mhac Chaoí", An tUltach 3:12 (12/1926) 5 (Mrs Sheeran). Gramhnaigh, Eoghan Ó: "A sod of turf", Irish News 12/10/1903 lch 8 (Some Tyrone words, possibly; reproduced from American source). Gréagóir, Aoidhmín Mac(?) [Ps. Gréagóirína Nic Ghréagóir Gréagach]: "Sean-Ranna Ultacha I", An Claidheamh Soluis 10:8 (2/5/1908) 7. ____ [Ps. Gréagóirína Nic Ghréagóir Gréagach]: "Sean-Ranna Ultacha II", An Claidheamh Soluis 10:10 (16/5/1908) 7. ____ [Ps. Gréagóirína Nic Ghréagóir Gréagach]: "Sean-Ranna Ultacha III", An Claidheamh Soluis 10:15 (20/6/1908) 6. ____ [Ps. Gréagóirína Nic Ghréagóir Gréagach]: "Sean-Ranna agus Sean-Sgéalta ó Chúige Uladh IV", An Claidheamh Soluis 10:16 (27/6/1908) 5–6 (). ____ [Ps. Gréagóirína Nic Ghréagóir Gréagach]: "Meagnaidh Cúigidh Uladh V", An Claidheamh Soluis 10:17 (4/7/1908) 6 (). ____ [Ps. Gréagóirína Nic Ghréagóir Gréagach]: "Meignaidh Cúigidh Uladh VI", An Claidheamh Soluis 10:20 (25/7/1908) 6 (). ____: "Meagnaidh Cúigidh Uladh VIII", An Claidheamh Soluis 10:32 (17/10/1908) 6 (ní luaidhtear ainm nó áit; ní léir go rabh VII ariamh ann). Gréagóir, Aoidhmín Mac: "Amhrán na mBreug ó Ghleann Aoile", Irish Independent 25/10/1910 7 . Morton, Deirdre E.: "Some Notes on Minor Place-Names in the Glenlark District", Ulster Folklife 5 (1959) 54–60. Muireadhaigh, Lorcán Ó [Ps. Muireadhach Méith]: "Na Gamhna Geala", An tUltach 5:3 (4/1928) 1–2 (Con 'ac a' Ghirr; Mrs Bridget Gormley). Muirgheasa, Énrí Ó: Amhráin Chúige Uladh, Dhá Chéad de Cheoltaí Uladh, etc. (these contain some Tyrone material). Néill, Eoin Mac: "Cnachar Rí Uladh", Irisleabhar na Gaedhilge 11:123 (12/1900) 3–9 (Brian Mac Conbhuí, Currach an tSearraigh). ____: "An Dochtur agus an Bás", Athchló Uladh (Mac Giolla Domhnaigh agus Stockman, 1991) 81–95 (Proinsias Ó Cianáin; cf Pilib Ó Bhaldara 1913.2). ____: "Bréaga Éireanna", An tUltach 51:2 (2/1974) 8–10 (Seán Ó Brolcháin; cf Pilib Ó Bhaldara 1913). Néill, Séamus Ó(?) [Ps. S M]: "An Sagart Deas", Irish Independent (7/4/1932) (Jane McRory). Nualáin, Feargus Ó: "Máire agus Siobhán", Irish Independent (22/02/1905) 7, (23/02/1905) 7 (Appears to be an original composition, set in Tyrone, mixed dialect.). Tuathail, Éamonn Ó: "Mallachta Choluimcille", Béaloideas 2:4 (1930) 359–62 (item b) (Proinsias Ó Treasaigh). Doire Anon: Séamus Ó Ceallaigh papers (In Ordnance Survey, Dublin. Includes material from Róis Ní Mhuireadhaigh, see D Ó Doibhlin p 362. Also including lists of words in phonetics according to local pronunciation. Also including a copy of O'Reilly's dictionary annotated by Peadar Mac Con Midhe who inserted local words.). ____: Fr Patrick Heron papers (RIA Ms 12.0.2b, material from Ballinascreen 1916–1925 (including Kate Clerkin, Glengamna), see D Ó Doibhlin pp. 362–3. See also Benbradagh No 10, p. 23. ). ____: Cosslett Ó Cuinn papers (A fragment of "An seanduine Dóighte" collected by Cosslett Ó Cuinn in Comhraic in 1937. I have a copy via Séamus Hasson, from Aodh Ó Canainn.). ____: Éamonn Ó Tuathail papers (There are many stories from the Sperrins among the papers of Éamonn Ó Tuathail (in TCD?)). ____: "Gan tideal (Proverb from Ballinascreen)", Irisleabhar Mhuighe Nuadhat (Cáisg 1911) 99, foot of page. ____: "Eachtra Ruaidhrí Mhic Sheagháin i nAlbain", Ulster Herald (26/01/1907) 6 (Extract of story in Aoidhmín Mac Gréagóir, Siamsan na Beanna Fada (1907), to page 8, line 10 of book.). Aodha, Breandán S. Mac: "Aspects of the toponymy of the Glenshane district, Co Derry", Ainm 3 (1988) 59–72. Chealla, Eibhlín Ní: "Proverbs from South Derry", Béaloideas 10 (1941) 113 (Proinnsias Mac Bhloscaidh, before 1928). Ceallaigh, Séamus Ó: Lucht Picí agus Sleagh (1936). ____: An Fáidh Dubh (1940). ____: "Irish Christian Names; Omeath and Derry", Irisleabhar na Gaedhilge 11:135 (12/1901) 197-205. ____: Nótaí le Laoide, 'Seachrán Charn tSiadhail' pp. 154–5. ____: "Why Gleann Con Chadhain is so called", Béaloideas 1:1 (1927) 58–60. ____: Nótaí le Ó Muirgheasa, 'Dhá Chéad de Cheoltaí Uladh' pp. 460–6. ____: "Some place-names in Co Tyrone", Journal of the Royal Society of Antiquaries for Ireland 64 (1934) 143–6. ____: "Ceist agus Freagra (3C)", Éigse 1 (1939–40) 145. ____: "Notes on Place-Names in Derry and Tyrone", Celtica 1 (1946) 118–140. ____: "Old lights on place-names: new lights on maps", Journal of the Royal Society of Antiquaries for Ireland 80 (1950) 172–186. ____: "A preliminary note on some of the nomenclature on the map of S.E. Ulster bound up with the maps of the escheated counties 1610", Journal of the Royal Society of Antiquaries for Ireland 81 (1951) 37-43. Ceallaigh, Séamus Ó(?) [Ps. Cormac]: "Frog", An Claidheamh Soluis 11:9 (8/5/1909) 12 (focal: fliuchán). ____ [Ps. Cormac na gCláirseach]: "Sgoraidheacht i Móin na nIongnaidhe [agus liosta focal]", An Claidheamh Soluis 3: (17/8/1901) 358. Diarmada, Seán Mac [Ps. Scota]: "Brosgar agus Trosgar 1–10", An tUltach 8:5 (6/1931) 7. ____ [Ps. Scota]: "Brosgar agus Trosgar 11–21", An tUltach 8:7 (8/1931) 3. ____ [Ps. Scota]: "Brosgar agus Trosgar 22–33", An tUltach 8:9 (11/1931) 4. ____ [Ps. Scota]: "Brosgar agus Trosgar 34–44", An tUltach 9:1 (2/1932) 7. ____ [Ps. Seán as Albain]: "Brosgar agus Trosgar 1–20", An tUltach 21:3 (3/1944) 3. ____ [Ps. Seán as Albain]: "Brosgar agus Trosgar 21–27", An tUltach 21:4 (4/1944) 6. ____ [Ps. Seán as Albain]: "Brosgar agus Trosgar 28–44", An tUltach 21:5 (5/1944) 8. ____ [Ps. Seán as Albain]: "Brosgar agus Trosgar 45–80", An tUltach 21:6 (6/1944) 6. ____ [Ps. Seán as Albain]: "Brosgar agus Trosgar 81", An tUltach 21:9 (10–11/1944) 5–6. Gréagóir, Aoidhmín Mac: Siamsan na Beanna Fada (1907). ____: "Na Gamhna Geala", An tUltach 5:5 (6/1928) 6; athchló in Ó Muireadhaigh, Amhráin Chúige Uladh, lch 151 (Pádraig Mac Cionnaith, Baile na Scríne). III. Analysis. Coitcheannta Anon [Ps. Cú Midhe (?=Peadar Mac Con Midhe nó Séamus Ó Ceallaigh)]: "Oidhche Fhéil-Brighide", Ulster Herald (18/02/1905) 7 (mostly Derry (fhéin, fora, srl.); fosta Frontier Sentinel, dáta céanna). Buachalla, Breandán Ó: "Nótaí ar Ghaeilge Dhoire agus Thír Eoghain", Éigse 13 (1969–70) 249–78 (anailís ar King). King, Robert: Sgéul fá Bheatha agus pháis ár d-Tíghearna (Dublin 1849). Tipping, Harry J: (unpublished notes on meetings with Irish speakers). Tuathail, Éamonn Ó: "A rare Ulster booklet", Irish Book Lover 26 (1939) 122–127 (King). Muintir Luinigh Anon: "Annseo is Annsiúd: Seanchus as Tír Eoghain", Ar Aghaidh (11/1940) 7. ____: "Foclóir as Tír Eoghain", Ar Aghaidh (1/1946) 7 (Some words starting with "s", borrowed into English. Ref Nollaig Mac Congáil.). Baoighill, Pádraig Ó: Pádai Láidir Mac Culadh agus Gaeltacht Thír Eoghain (2009) (Contains transcriptions of nine stories from Padaí Láidir: 1, An Deartháir Bocht agus an Deartháir Saibhir; 2, Murchú Mór agus Murchú Beag; 3. An Faisneoir; 4, Cor Úime Luachair; 5, Déanamh Póitín; 6, Bríd a' Bhata; 7, Scoltacha Cois Claí; 8, Scéal Tommy Eccles; 9, Fianna Éireann. The first six of these are on the accompanying CD.). Catháin, Séamas Ó & Seosamh Watson: "Bréagaí Éireann / The Great Liar of Ireland and An Crann as Éirinn / “The Beam” from Ireland: Two Munterloney Folktales", Béaloideas 85 (2017) 143–194. Duibheannaigh, Peadar Ó [Ps. Deveney, Peter]: "Foghraíocht Ghaeilge Iarthar Thír Eoghain", Tráchtas M.A., Ollscoil Uladh, Cúil Rathain, 1986 (Analysis and transcription of items from Ó Baoighill's recordings of Pádaí Láidir Mac Culladh: 1, Poitín; 2, Eccles; 3, Grace of Shot; 4, Billy Fleming; 5, Na Scoltaí; 6, Na Fianna; 7, Corra Ughama; 8, Geall an tSagairt; 9, Baintreabhach agus triúr mac; 10, Pósadh an tSagairt; 11, Welfare Committee; 12, Na Conways.). Gabhann, Peadar Mac: 3 Stories from the Mid-Tyrone Gaeltacht (2023) (With copious background information and detailed linguistic notes). Hughes, A.J.: "Roinnt leaganacha i nGaeilge Thír Eoghain", Éigse 25 (1991) 173–7. * ____: "A phonetic glossary of Tyrone Irish", Zeitschrift für Celtische Philologie 46 (1994) 119–163 (materials related to Fr Con Shortt's contribs to large O'Neill-Lane Dictionary, via Seán Mac Airt and Deirdre Morton). Murphy, Michael J: "Folklore manuscripts from Tyrone", CBÉ MS 1217, MS 1220, MS 1221 and other MSS in Dept of Irish Folklore, UCD (Murphy's Tyrone manuscripts contain much implicit information on Tyrone Irish; the glossary sections of MS1217, in particular, have many borrowed words and calqued expressions.). Stockman, Gearóid: "Gaeilge Thír Eoghain", An tUltach 44:11 (11/1967) 7&22. Stockman, Gearóid; Wagner, Heinrich: "Contributions to a study of Tyrone Irish", Lochlann 3 (1965) 43–236 (fieldwork by Wagner 1950; same as Stockman, An Irish dialect of County Tyrone, MA thesis, QUB, 1961). Tuathail, Éamonn Ó: Sgéalta Mhuintir Luinigh (1933) (Enlarged edition 2015). ____: "Miscellanea", Éigse 1 (1939–40) 29–39, at 34. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) pt. 66. Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pp. 288–92. Doire Canainn, Aodh Ó: Teacht den tSliabh Tráthnóna (2006) (Pádraig Ó hEaráin; Gaeltacht Bhaile na Scríne). Ceallaigh, Séamus Ó: "Review of 'Modern Ulster Irish'", An Claidheamh Soluis 5:13 (6/6/1903) 3. ____ [Ps. Séamus Ua Ceallaigh]: "Review of P.T. McGinley 'An Pléidhseam'", Irish News 02/05/1904 lch 6 (Derry 'caochadh orm'). Giolla Chomhaill, Anraí Mac: "Gaeilge Dhoire I", An tUltach 45:2 (2/1968) 5–7. ____: "Gaeilge Dhoire II", An tUltach 45:3 (3/1968) 4&6&15. ____: "Gaeilge Dhoire III", An tUltach 45:4 (4/1968) 6–7&18. Muirgheasa, Énrí Ó (?): "Focla agus Ráidhte as Baile na Scríne", CBÉ MS 489 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9002960/7232412 ), pp 80–3 . Muirgheasa, Énrí Ó: "Sean-Fhocla, Baile na Scríne", CBÉ MS 89 ( https://www.duchas.ie/ga/cbe/9001211/7049306 ), p 85 (Proinnsias Mac Bhloscaidh). Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pp. 285–6. IV. Recordings. Muintir Luinigh Anon: Doegen Records (Ulster) (Eoin Ó Ciaráin, Jane Nic Ruaidhrí). ____: RTÉ Archives (Proinsias Ó Conluain, 1951. Acetate discs 3729–3744, copied to 12 inch tapes A1665 and A1666 (Tag: Ó Conluain 1989). GG contains "Eochaill" agus John Carolan; PÓC1 contains some conversation with John Carolan, Pádraig Mac Cullagh and a song by Jane McRory; PÓC2 contains Pádraig Mac Cullagh "An Drear Bocht", Mary Keenan "Mo mhóraí", John Carolan "Tógadh mise le mo mhamaí mhór... cha rabh", Jane McRory "An sagart deas". Track by John Carolan at http://www.rte.ie/archives/exhibitions/1981-proinsias-o-conluain/615512-na-cainteoir--dhuchs-deireannacha-i-gco-thr-eoghain/). ____: Ediphone recordings (I believe 24 of Éamonn Ó Tuathail's ediphones are in UCD (Ní Uallacháin). A couple of Eóin Ó Cianáin (Tyrone) examples on-line as of July 2013 at http://www.bealbeo.ie/ediphone/1006_cuach_bui.html and http://www.bealbeo.ie/ediphone/1007_an_bas.html). ____: UFTM Sound Archive (R74.5 (quilting in Glenhull); also tapes from RTÉ: R77.23–25 (Donegal/Tyrone Gaeltacht); R92.2–3 (Tyrone Irish speakers)). ____: Pádraig Ó Baoighill's Recordings of Pádaí Láidir Mac Culadh (Made around 1956, by Pádraig Ó Baoighill and Cathal Dillon. Dillon says (i) that many speakers had died since Ó Conluain's visit; (ii) that McCullagh's sister remembered little Irish, but that Padaí improved with every visit, evidently through speaking to himself in between; (iii) that a sister of Master Bradley of Glenlark lived somewhere near Benburb and said that McCullagh's epithet was not 'Láidir' but 'Ladar?', meaning 'dirty, shabby', whereas McCullagh said he acquired it when five years old by pulling someone out of a stream. See also Pádraig Ó Baoighill 1987, 2009 and Ó Duibheannaigh 1986.). ____: Gary Pentland Recordings of Ellen Devlin with Con McCullagh (Ellen Mary Bidí Devlin, aged over 90, in her daughter's house (Mrs Daly), talking with Con McCullagh, 22/1/1966. Con McCullagh talking with Arthur Kearney and Ann McIlroy, 7/2/1987.). ____: Seán Mac Airt and Harry Tipping: lost wire recording (Harry Tipping spoke to Pádraig Láidir and Seán Ó Cairealláin and other unnamed Greencastle speakers in the summer of 1953, as well as to an unnamed man in Ballinascreen in summer 1952. He made extensive notes of his 1953 conversations. In 1953 he introduced his former teacher at Queens, Seán Mac Airt, to Pádraig Láidir, and they made a wire recording at the Christian Brothers in Omagh (after the electricity generator at Eddie McCullagh's pub in Greencastle was found to be incompatible with the recording apparatus), but there is no trace of this recording now.). ____: BBC: Peter Kennedy's Folk Music of the British Isles (He is thought to have visited Jane Nic Ruaidhrí - An tUltach 29 9 2 (9/1952). See further Peter Kennedy's book; agus An tUltach 57 4 3–4.). ____: BBC: Anne Craig and Peter Smith (Anne Craig of BBC Radio (with Peter Smith) has made programmes with the family of Peadar Ó hEachaidh.). ____: Peadar Mac Mathúna, Cookstown (Accompanied his father in 1960s on visits to speakers, including Ellen Mary Devlin and Peadar Joe Haughey and P Devlin (and Pádraig Láidir ?). No sound recordings made. ). ____: Larry Loughran, Cookstown (Thought to have made some recordings (with Ellen Devlin?) but they are not thought to have survived.). ____: Ye Barbarous Mountaines (Excellent half-hour television programme made by Flying Fox Films 1993 and shown on BBC1 television at 10.10pm on Monday 7 June 1993. Contains interviews with Proinsias Ó Conluain, Michael J Murphy, Breandán Ó Doibhlin, Malachi McAleer, Sighle Nic Giolla Uidhir and others. Archive film of MJM's activities. Some speech from native speakers (not original recording). Photographs used in film came from "Ian Lee Archive".). ____: Gaeltacht Thír Eoghain (Half-hour television programme made EO Teilifís (http://www.eoteilifis.ie/) in 2003. Some speech from native speakers (not original recording).). ____: McGilloway's Way (A programme shown on ?BBC TV in November 1992 may contain some material, unlikely to be original recording.). ____: Guth in Éag – a Lost Voice? (Video at http://www.youtube.com/watch?v=h5cvPskVm3Y The content of the first ten minutes is excellent, featuring Pádraig Ó Baoighill and Peadar Mac Gabhann talking about native Tyrone Irish, though it is poorly subtitled, and the visuals are not well coordinated with the subjects being spoken of. The remainder of the video is about quite a different kind of Irish.). ____: Hegarty (A Corkman named Hegarty, a teacher in Omagh Convent, is thought to have made recordings of local Irish speakers in the general Greencastle area in the 1960s. Content and whereabouts unknown to me.). Dunphy, Eugene: Folksong in County Tyrone, 1910 (Video at http://www.youtube.com/watch?v=g1No3JGNGd8 Based on 1910 itinerary of Alice Milligan and Charlotte Milligan Fox, who visited the Traceys of Binnefreaghan, native speakers and Gaelic singers (as well as the Gaelic League centre of Kilskeery). No recorded native speech, but useful background.). Smith, Peter; Clarke, Francis: Songs from the Sperrins (A booklet with 2 CDs. The material is all in English but on CD 1, track 7, John (Micí Frainc) Tracey discusses Irish-language singing, as does Lizzie Clarke on CD 2, track 10. See also Peter Smith's former website, https://web.archive.org/web/20100313152028/http://www.petersmith.ie/). Doire Anon: UFTM Sound Archive (A number of tapes in English from Draperstown and Park areas. See particularly R85.48 (Linda Ballard with James O'Kane, Park).). ____: Doegen Records (Ulster) (Eilis Ní Chléircín). ____: Gerry Stockman with Mrs Joe Gaynor (Taeip a rinne Gerry Stockman den chainteoir a luaidheann Adams in "Ulster Dialects" p. 130. Níl fagháil ar an taeip seo anois.). TÍR EOGHAIN (IARTHAR). I. Anecdotes and statistics. Anon: "Preserving the native language", Irish Independent (13/10/1931) 4 (Picture of Pádraig Ó Gallchóir, Máire Mhic Daeid). * Baoighill, Pádraig Ó: "Scoth-Scéalaí Thír Eoghain 6", Irish News 01/12/1987 (Pádraig Ó Gallchóir). Catháin, Séamas Ó: "A tale of two sittings", Béaloideas 48–9 (1980–1) 135–47, at 137 (Last in Langfield: uncle of Michael McCanny, Clunahill, Drumquin). * Dochartaigh, Antoin Ó [Ps. Anthony O'Doherty]: "The voice of a thousand years", Irish Press (15/10/1931) 6 (Pádraig Ó Gallchóir, Máire Mhic Daeid; ref Nollaig Mac Congáil). Glaisne, Risteárd Ó: Cosslett Ó Cuinn (1996), lch. 75 (Breitheamhnas Ch Uí Ch ar Gh Iarthair Thír Eoghain). Néill, Séamas Ó [Ps. S.M.]: "Connradh na Gaedhilge", Irish News 07/10/1931 p3 (Pádraig Ó Gallchóir, Máire Mhic Daeid). ____ [Ps. Seamus Ua Neill]: "Bailiu Bealoidis", Irish Independent (08/10/1931) 5 (Pádraig Ó Gallchóir, Máire Mhic Daeid). Tuathail, Éamonn Ó: Sgéalta Mhuintir Luinigh (1933) lch xiii. II. Material. Harpur, Paddy: Carrick in my time (1993), pp. 65–6 (Phonetic rendering of Siubhail a ghrádh). McGinn, Breandan: "Voices from the past", Aghyaran 7 (1992) 4–7 (Patrick Gallagher, Mary McDaid). III. Analysis. Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) pp. 292–4. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Pádraig Ó Gallchobhair, Máire Mhic Daeid). TÍR CHONAILL (COITCHEANNTA). I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Pádraig Ó: Ó Ghleann go Fánaid (2000) Coiscéim. II. Material. Baoighill, Pádraig Ó: Faoi Scáth na Mucaise (2005) Coiscéim (Béaoideas Ghaeltachtaí imeallacha Thír Chonaill). III. Analysis. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 29:9 (9/1952) 3. ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 30:9 (9/1953) 3&7 (Gleann Fhinne). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 30:11 (11/1953) 5 (an baile). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 31:1 (1/1954) 11 (Gleann Fhinne). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 33:4 (4/1956) 5 (Cloch Cheann Fhaola, Fánaid, Ros Guill; groiseogaí). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 33:11 (11/1956) 4&10 (an baile). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 34:3 (3/1957) 6&12 (Na Gleanntaí, Gleann Fhinne). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 34:6 (6/1957) 4&8 (an baile; Eoghan agus Eoin). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 35:1 (1/1958) 4 (Gleann Fhinne; focla). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 35:8 (8/1958) 10 (Na Rosa, an baile; beachóga; iolráidheacha). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:1 (1/1959) 9 (Na Rosa, an baile, Gleann Fhinne, Fánaid, Ros Guill). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:9 (9/1959) 10 (foclóir de Bhaldraithe, focla Conallacha). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:10 (10/1959) 10 (Na Gleanntaí, Gleann Fhinne, Inbhear, An Dubhthrian, Fánaid, Gleann Bhairr, Cloch Cheann Fhaola, Gaoth Dobhair, Gleann Cholm Cille; focla Conallacha). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 37:4 (4/1960) 10–11 (Fánaid; troipleogaí). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 37:5 (5/1960) 10 (focla; gramadach). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 38:2 (2/1961) 10 (Gleann Fhinne). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 38:4 (4/1961) 10 (Inis Caoil; na mbó [o:]). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 38:8 (8/1961) 5 (Gleann Fhinne, Na Gleanntaí; béim in "Cúl-"; "Calhame"). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 38:10 (10/1961) 10 (Na Gleanntaí, Na Rosa; "Calhame"). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 39:5 (5/1962) 15 (Na Gleanntaí; "fá", "cor fá iongain"; Gaedhilg ag a mháthair). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 40:6 (6/1963) 14 (cófhra, ofhráil, fiafhruigh). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 41:11 (11/1964) 18&7 (le sin, ag sin). Baoighill, Pádraig Ó: Faoi Scáth na Mucaise (Coiscéim 2005) (As Bailiúchán na Scol). Baoill, Dónall P. Ó: Cleachtaí Foghraíochta (ITÉ 1975) (supplement to 'Bunchúrsa Foghraíochta'(1966)). Baoill, Dónall P. Ó (ed.): Papers in Celtic Phonology (Coleraine 1979) ( ). * Bháird, Seaghán Mac an: "Donegal Irish", Irisleabhar na Gaedhilge 4 (1889–94), 43–4, 79–80, 93–4, 111–2, 128, 145–6, 244–6 (1891). * Dochartaigh, Cathair Ó: "Generational differences in Donegal Irish", Belfast Working Papers in Language and Linguistics 6 (1982) 67-103. Fhionnlaoich, Peadar T. Mag [Ps. Cú Uladh]: "Among the Gaels", Irish News 18/09/1911 lch 7 (Review of 'Bruidhean Chaorthainn'). * Hughes, A.J.: "Orthographical evidence of developments in Donegal Irish", Éigse 22 (1987) 126–34. Néill, Séamus Ó: "Bishop Gallagher's sermons", Éigse 17 (1977-9) 209–13. Siadhail, Mícheál Ó; Wigger, Arndt: Córas Fuaimeanna na Gaeilge (1975). Sommerfelt, Alf: "Review of Wagner: Linguistic Atlas I", Lochlann 2 (1962) 231–234. ____: "Review of Wagner: Gaedhilge Theilinn", Lochlann 2 (1962) 234–235. hUrmoltaigh, Nollaig Ó [Ps. Noel Hamilton]: "Notes on Donegal Irish", Éigse 14 (1971–2) 127-30. ____ [Ps. Noel Hamilton]: "The imperative 1st plural", Éigse 17 (1977-9) 104. ____: "Arís", Éigse 17 (1977-9) 114. Watson, Seosamh: "Foirmeacha athdhúbailte copaile i gcanúintí Dhún na nGall ", Éigse 21 (1986) 194–9. IV. Recordings. Anon: UFTM Sound Archive (Unspecified areas of Donegal: 28 tapes by Hugh Shields (R70.15–27, R70.44–58); from RTÉ: 11 tapes by Seamus Ennis, from RTÉ (R77.11–15, R77.17-22), Gaeltacht tape (R77.39)). Baoighill, Pádraig Ó: Ó Cadhain i dTír Chonaill (2007) Coiscéim (Leabhar, le dhá CD de chainnteanna roghnaithe). INIS EOGHAIN. I. Anecdotes and statistics. Anon: "Notes [Culdaff]", Fáinne an Lae 3:53 (7/1/1899) 5. ____: "Great Derry priest", Donegal News (20/1/1945) 2; Ulster Herald (20/01/1945) 3 (Rev John Doherty, a founder of the Urris Gaelic College). ____: "Ceann Mhailin", Fáinne an Lae 1095 (19/4/1919) 1. ____ [Ps. E.C.]: "Gaedhilg Thíre Eoghain", An Claidheamh Soluis 13:16 (24/6/1911) 7. * ?????, Seumas: "... they do it in Inishowen", An Claidheamh Soluis 5:5 (11/4/1903) 5. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 27:7 (7/1950) 1 (Inis Eoghain agus Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 34:4 (4/1957) 4. ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 35:5 (5/1958) 8. ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:5 (5/1959) 8. ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:10 (10/1959) 10 (focla Conallacha). Cionaith, Tomás Mac: "Rinn Inis Eoghain", Fáinne an Lae 1051 (15/6/1918) 1. Cnáimhsí, Pádraig Ua: "An t-oideachas i nGaeltacht Thír Chonaill san aois seo chaite", An tUltach 68:4 (4/1991) 4–15&17, at 14. hEochaidh, Seán Ó: "Cuimhní Cinn ar Heinrich Wagner", Miscellanea Celtica in Memoriam Heinrich Wagner (1997) 15–37 @ 23–5. Fhionnlaoich, Peadar T. Mag [Ps. P T MacG]: "Irish in Innishowen", An Claidheamh Soluis 3:41 (21/12/1901) 670. Ghoill, Pádraig Mac an [Ps. Oscar]: "County Cameo", Strabane Chronicle (18/02/1967) 2 (Urris Gaelic College). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Fermanagh Herald (03/06/1967) 5 (Urris Gaelic College). ____ [Ps. Oscar]: "County Cameo", Ulster Herald (31/08/1968) 9 (Urris Gaelic College). Hasson, Seamus: "Funeral of a Language?", Benbradagh 10 (1980) 21–24 at 24 (Fr Quigley, PP of Dungiven (c1922) 'a native speaker from Clonmany'). Muirgheasáin, Seán Ó: "Gaeilge Inis Eoghain I-II", An tUltach 44:12 (12/1967) 6–7; 45:1 (1/1968) 8–9. Néill, Eóin Mac: "Two quiet corners II", An Claidheamh Soluis 5:30 (3/10/1903) 6. Tuathail, Éamonn Ó: "An Irish Manuscript at Inishowen", Irish Book Lover 19 (1931) 73–75. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) p. xiv; (1981) p. xx. II. Material. * Anon: "", CBÉ MS 1127 37–64 (as Inis Eoghain, Béarla don chuid is mó). Broin, Seán Ó: "Domhnall Gorm", An tUltach 2:5 (7-8/1925) 6 (dhá scéilín atá suidhte in Inis Eoghain, ach nach fios cá bhfuarthas iad). Giolla Chomhaill, Anraí Mac [Ps. A.]: "Cainteoir Dúchais Deireannach", An Scáthán 12:2 (Cumann Gaelach Ollscoil na Ríona, Bealtaine 1965) 2. ____: "Muintir Thor na Sligeach", An tUltach 44:6 (6/1967) 8 (Niallas Ó Frighil). ____: "Seanchas Inis Eoghain 1 - An Gadaí Dubh", An tUltach 50:5 (5/1973) 18. ____: "Seanchas Inis Eoghain 2 - Gabha na Crannaí", An tUltach 50:6 (6/1973) 2. ____: "Seanchas Inis Eoghain 3 - Tubaiste i nDún Damh", An tUltach 50:7 (7/1973) 12. ____: "Seanchas Inis Eoghain 4 - Oidheadh an Athar Uí Éigeartaigh", An tUltach 50:8 (8/1973) 17. ____: "Seanchas Inis Eoghain 5 - Dónall Gorm", An tUltach 50:9 (9/1973) 23. ____: "Seanchas Inis Eoghain 6 - Trá na Bréige", An tUltach 50:11 (11/1973) 5. McGlinchey, Charles: The Last of the Name (1986) (transcribed by Patrick Kavanagh, edited by Brian Friel). ____: An Fear Deireannach den tSloinneadh (2002) (author's own Irish version of about 25% of "Last of the Name"; transcribed by Patrick Kavanagh, edited by Nollaig Mac Congáil and Desmond Kavanagh). Muirgheasa, Énrí Ó: Dhá Chéad de Cheoltaí Uladh (1934) 271–2, 287-8 (Cf pp 271–2 with Inniu 25/09/1959 lch 3 (D'aithle na bhfilí)). ____: Dánta Diadha Uladh (1936) 249–250, 260, 339–349. Tuathail, Éamonn Ó: "Ashy Pet", Béaloideas 2:2 (1929) 148–56 (Diarmuid 'ac Giolla Cheara, Leitir, Urris). ____: "Mallachta Choluimcille", Béaloideas 2:4 (1930) 359–62 (item a) (Peigí Ní Shearcaigh, Tullagh, Clonmany). ____: "A northern medley", Béaloideas 4:2 (1933) 204–13 (items iv-vi) (Peigí Ní Shearcaigh, Phil Kerr). ____: "Seanchus ó Inis Eóghain", Béaloideas 11 (1941) 83–115 (Sorcha Nic Giolla Cheara, Peigí Ní Shearcaigh, Pádraic Ó Dochartaigh). III. Analysis. Conalláin, Eoghan Ó: "Gaedhilg a fuarthas i nIorrus", Derry People (09/02/1952) (Tagairt ó Nollaig Mac Congáil). Cuinn, Cosslett Ó; Cannainn, Aodh Ó; Watson, Seosamh: Scian a Caitheadh le Toinn (1990). Evans, Emrys: The Gaelic dialect of Urris, Inishowen, Co. Donegal (unpublished Ph.D. thesis, QUB 1965) (cf next item). ____: "The Irish Dialect of Urris, Inishowen, Co Donegal", Lochlann 4 (1969) 1–130&380–388. ____: "Some East Ulster features in Inishowen Irish", Studia Celtica 4 (1969) 80–98. * G(ramhnaigh), E(oghan) Ó: "Jottings", Irisleabhar na Gaedhilge 4 (18--) 69 (remark on intervocalic 'g' and 'ng' in Inishowen). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pt. 68. Wagner, Heinrich; Baoill, Colm Ó: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects IV (1969) p. 287. * Watson, Seosamh: "A note on some adverbial forms in Co. Donegal Irish", Celtica 23 (1999) 408–12. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Phil agus Diarmuid Mac Giolla Cheara). Evans, Emrys: (See Lochlann IV (1969), p. 3: "during this brief visit I was able to record a certain amount of material with the aid of a portable tape-recorder which Professor Gregg very kindly permitted me to use." Recording of texts VI, IV and V are at Acmhainn Dhigiteach Gaeilge Uladh, Ollscoil Uladh, https://cid.ulster.ac.uk/uic/records/36). Muirgheasáin, Sean Ó: (Location unknown. See An tUltach 12/67 & 01/68). FÁNAID. I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 27:7 (7/1950) 1 (Inis Eoghain agus Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 28:1 (1/1951) 1 (Gleann Bháirr). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 30:5 (5/1953) 3 (Donnchadh 'ac Conaglaigh). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 31:4 (4/1954) 11 (Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 32:10 (10/1955) 9 (Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 34:2 (2/1957) 4&10 (Gleann Bharr; groiseogaí; Mac Glaisín). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 34:7 (7/1957) 8 (Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:1 (1/1959) 9 (Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:2 (2/1959) 11 (Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:10 (10/1959) 10 (Fánaid, Gleann Bhairr; focla Conallacha). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 41:9 (9/1964) 17 (Gleann Bhairr). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Ag Triall go Fánaid", An tUltach 43:7 (7/1966) 15&17 (Fánaid). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Ag Triall go Fánaid", An tUltach 43:8 (8/1966) 15&17 (Fánaid). Cnáimhsí, Pádraig Ua: "An t-oideachas i nGaeltacht Thír Chonaill san aois seo chaite", An tUltach 68:4 (4/1991) 4–15&17, at 12–13. Eiteagáin, Dónall Mac: "Gleann Bharr, cé bhéarfas tárrtháil?", An tUltach 48:8 (8/1971) 3,20 (Arís, agus giota beag leis, An tUltach 77:11 (11/2000) 14–15). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I (1958) p. xiv-xv; (1981) p. xx. II. Material. Anon [Ps. S Ua D]: "Sean-sgéal", Irisleabhar Mhuighe Nuadhat (Cáisg 1908) 54–6 (Mícheál Ua Dubhchon, Bun na dTrí Sruthán, Gleann Bháirr). an tSaoir, An tAthair Seán Mac: "Donegal priest's brilliant lecture", Derry People (06/05/1933) 10 (Contains text of lecture, "Gasúr sa Ghaeltacht", may exemplify Fanad Gaelic.). Broin, Seán Ó: "An Sagart Ó Frighil agus an t-oifigeach", An tUltach 2:2 (3/1925) 3. ____: "Gaotha a dTuaidh", An tUltach 5:7 (8/1928) 7 (Micheál Mac Conghaile, Baile Láir, Fánaid). * Buaidhe, Seaghán Ó [Ps. Seaghán Mhichíl]: "An Coinín Marbh", Irisleabhar na Gaedhilge 14: () 534–5 (Fánaid nó Tír Eoghain???). ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Notes", An Claidheamh Soluis 4:11 (24/5/1902) v. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Seaghán agus Domhnall", An Claidheamh Soluis 4:23 (16/8/1902) 398–9. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Fear na Feóla: Ceist Chruaidh", An Claidheamh Soluis 4:23 (16/8/1902) 401. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Portsailin, Dún-na-nGall", An Claidheamh Soluis 4:26 (6/9/1902) 430. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Seaghán agus Domhnall", An Claidheamh Soluis 4:26 (6/9/1902) 432–3. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Seaghán Mac Seagháin agus an diabhal", An Claidheamh Soluis 4:35 (8/11/1902) 574. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Ag dul ar aghaidh", An Claidheamh Soluis 4:36 (15/11/1902) 594. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Canamhaint na gCúigeadh", An Claidheamh Soluis 4:49 (14/2/1903) 824. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Seanfhocail Dhuin na nGall 1–25", Ulster Herald (02/05/1903) 6 (UH (23/05/1903)2, litir; UH (23/05/1903) 7, 26–50). ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Giotaí, uimh. 3", An Claidheamh Soluis 5:10 (16/5/1903) 3. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Giotaí", An Claidheamh Soluis 5:11 (23/5/1903) 3. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Giotaí", An Claidheamh Soluis 5:14 (13/6/1903) 3. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Giotaí", An Claidheamh Soluis 5:16 (27/6/1903) 3. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Giotaí", An Claidheamh Soluis 5:18 (11/7/1903) 3. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Caitlín Triall", An Claidheamh Soluis 5:25 (29/8/1903) 2. * Buaidhe, Seaghán Ó(?) [Ps. Seaghán Mhichíl]: "An SeanGhearrán Bán", Irisleabhar na Gaedhilge 13:158 (11/1903) 436–7 (seans beag gur as Tír Eoghain é seo). Buaidhe, Seaghán Ó [Ps. Seaghán Mhichíl]: "Anonn 's anall", Ulster Herald (10/09/1904) 3; (24/09/1904) 3; (10/12/1904) 3 (Fosta Frontier Sentinel, 10/12/1904). ____ [Ps. Seaghán Mhichíl]: "Óraid Sheagháin Uí Bhuithe", Ulster Herald (05/11/1904) 3. ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Rása fada fiadhain", Ulster Herald (15/04/1905) 7; (29/04/1905) 6; (27/05/1905) 6; (17/06/1905) 6; (24/06/1905) 7 (aistriúchan ar Shéamus Mhac Mhághnuis. Fosta Frontier Sentinel, dátaí céanna). ____ [Ps. Seaghán Mhichil]: "Scoileanna saoire", Ulster Herald (22/07/1905) 2 (litir. Fosta Frontier Sentinel, dáta céanna). ____ [Ps. Seaghán Mhichíl]: "Eibhlín Ní Dhomhnaill", Ulster Herald (09/09/1905) 2; (23/09/1905) 6; (14/10/1905) 6; (04/11/1905) 7; (18/11/1905) 6; (30/12/1905) 2; (07/04/1906) 7; (02/06/1906) 6; (28/07/1906) 2; (15/09/1906) 6; (05/01/1907) 6; (02/11/1907) 6 (Fosta Frontier Sentinel, dátaí céanna amach ó 30/12/1905). ____ [Ps. Seaghán Mhichíl]: "Eachtraí Éamuinn Uí Cheallaigh", Ulster Herald (06/01/1906) 2 (Ón Chlaidheamh Soluis. Fosta Frontier Sentinel, dáta céanna agus 23/12/1905). ____ [Ps. Seaghán Mhichíl]: "Ár dteanga abú", Ulster Herald (19/10/1907) 6 (amhrán). ____ [Ps. Seaghán Mhichíl]: "Óráid ag Feis Thír Chonaill", Ulster Herald (14/09/1907) 3. * Doohan, Michael: "", Irisleabhar na Gaedhilge 7: (1896–97), pp. 89–90, 106–8, 131–2, 156–8, 172–4 (Bun na dTrí Sruthán). Droighneáin, Muiris Ó: "Teagasc agus Foghluim", An tUltach 46:4 (4/1969) 19 (an focal 'borra'). Giolla Cheara, Aodh Mac: "Sean-nósanna na Gaeltachta", An tUltach 31:9 (9/1954) 4 (Baile Taobh Rúscaidh, Ceann Droma). ____: "Seanchas", An tUltach 45:4 (4/1968) 15 (An Droch-Am i bhFánaid; An Scanradh a fuair Máire Rua). Giolla Cheara, P Mac: "Dán an Toir", An tUltach 2:1 (1–2/1925) 3. Searcaigh, Séamus Ó (ed.): Ceol na n-Éan agus Scéalta Eile (1926) (Scéalta 1–3: Micheál Ó Dubháin, Gleann Bharr). III. Analysis. Evans, Emrys: "A vocabulary of the districts of Fanad and Glenvar", Zeitschrift für Celtische Philologie 32 (1972) 167-265. Giolla Chomhaill, Anraí Mac: "Gaeltacht Ghleann Bharr", An tUltach 47:10 (10/1970) 8–9. ____: "Gleann Bharr", An tUltach 77:12 (2000) 13–4. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pts. 69, 70. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Pádraig Mac Conaglaigh, Nóra Nic Conaglaigh). Baoighill, Pádraig Ó; Cadhain, Máirtín Ó: Tape recordings from Ulster Gaeltachts (Includes 3 stories from Ara Thiara (Seán Ó Canainn, Séamus Ó Colla Stiofáin, Pádraig Ó Colla) agus agallamh le Máire Ní Chanainn. Tá an téacs sa leabhar "Ó Cadhain i dTír Chonaill" (2007), ach níl siad ar na CDs a foillsigheadh leis an leabhar.). Evans, Emrys: (See ZCP 32 (1972) 167–265 @ p 168 "the present writer has a description of the Fanad and Glenvar dialects, with texts and translations, in progress." Some texts and an administration of the LASID questionnaire at Acmhainn Dhigiteach Gaeilge Uladh, Ollscoil Uladh, https://cid.ulster.ac.uk/uic/records?location%5B%5D=Glenvar%2C+Donegal and https://cid.ulster.ac.uk/uic/records?utf8=%E2%9C%93&location%5B%5D=Ballywhooriskey%2C+F%C3%A1nad%2C+Donegal). ROS GUILL. I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:1 (1/1959) 9 (Ros Guill). McCoy, Gordon: Social Change and the Decline of the Irish Language in Rosguill, Co Donegal (Unpublished B.A. Honours dissertation in Celtic and Social Anthropology, Queen's University, Belfast; January 1992). Pháidín, Jack Mac: Ar Toinn is Ar Tír: Seanchas Ros Goill (2007) Céim Aniar. III. Analysis. Congáil, Nollaig Mac [Ps. Noel McGonagle]: "Review of Lúcás, Grammar of Ros Goill Irish", Éigse 19 (1982–3) 426–8. * Dochartaigh, Cathair Ó: Aspects of the phonology of the word in the Irish of Ros Guill, County Donegal (1972) (Tráchtas M.A., QUB). Lúcás, Leaslaoi U. [Ps. Leslie W Lucas]: Grammar of Ros Goill Irish, Co. Donegal (1979). ____: Cnuasach Focal as Ros Goill (1986). ____ [Ps. Leaslaoi Mac Lúcáis]: "Gaeilge Ros Goill", Coláiste Ros Goill 1944–1994 (1994) 129–33. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pt. 71. Watson, Seosamh: "Léirmheas ar Lúcás, 'Cnuasach Focal as Ros Goill'", An tUltach 66:10 (10/1989) 14–17. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Pádraig Ó Siadhail, Doiminic Ó Gallchobhair). ____: UFTM Sound Archive (R67.1: Craosloch, in Irish and English, by Brendan Adams). Baoighill, Pádraig Ó; Cadhain, Máirtín Ó: Tape recordings from Ulster Gaeltachts (Includes 2 stories from Pádraig Ó Siadhail, Baile Láir. Tá an téacs sa leabhar "Ó Cadhain i dTír Chonaill" (2007), ach níl siad ar na CDs a foillsigheadh leis an leabhar.). CLOCH-CHEANNFHAOLAIDH. I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:10 (10/1959) 10 (Cloch Cheann Fhaola; focla Conallacha). II. Material. Anon: Scríobhnóirí éagsamhla ó Chloich-Cheannfhaolaidh (Cathal Ó Searcaigh; Seán Ó Gallchobhair (Johnnie Sheáin); Seán Ó Gallchobhair (Peigí Rose), srl.). * ____: "Amhráin as Toraigh", Éigse 15. Also Éigse 14. Colm, Eoghan Ó: Toraigh na dTonn (1971). Gabhann, Micí Mac: Rotha Mór an tSaoil (1959) (Seán Ó hEochaidh a scríobh síos, Proinsias Ó Conluain a chuir in eagar). III. Analysis. Baoill, Dónal P. Ó: "The dialects of north-west Donegal", Newsletter of the School of Celtic Studies (DIAS) 9 (11/1996) 33–7. Dochartaigh, Éamonn Ó: Seanchas agus Nathanna Cainte Mhicí Whiting (2018) (Foclóireacht Inis Bó Finne). hUrmoltaigh, Nollaig Ó [Ps. J.N. Hamilton]: The Irish of Tory Island (1974). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pts. 72–75. IV. Recordings. Anon: Trebitsch Recordings (Austrian Academy of Sciences) (Máire Ní Dhubhthaigh, James Coyle, Donnchadh Mac Gabhann). ____: Doegen Records (Ulster) (Seán Mac Conaglaigh, Aodh Ó Dubhthaigh, Seámus Ó Cuireáin). ____: UFTM Sound Archive (From RTÉ: 3 tapes from Toraigh (R77.35–37)). ____: RTÉ Archives (Proinsias Ó Conluain, 1956: Toraigh material (Willie Ó Dubhchoin, "Úr Thoraigh in Albain" agus Hughie Dixon ar PÓC3)). GAOTH DOBHAIR. I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:10 (10/1959) 10 (Gaoth Dobhair; focla Conallacha). II. Material. Anon: Scríobhnóirí éagsamhla ó Ghaoth Dobhair (Seán 'ac Fhionnlaoich: Is glas na cnoic, Ó rabharta go mallmhuir, Stair Ghaoth Dobhair; Pádraig Ó Gallchobhair (Muirghein): Cáitheamh na dTonn). Baoill, Dónall P. Ó (ed.): Amach as ucht na Sliabh, Iml 1 (1992). ____: Amach as ucht na Sliabh, Iml 2 (1996). Piatt, Donn S: "Máire Óg na gciabh", An tUltach 2:1 (1–2/1925) 7 (Gabhla). III. Analysis. Chasaide, Ailbhe Ní: "Laterals of Gaoth-Dobhair Irish and of Hiberno-English", D P Ó Baoill (eag.), Papers in Celtic Phonology (1979) 54–78. Muirí, Damien Ó: Coimhréir Ghaeilge Ghaoth Dobhair (1982). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pt. 76. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Séamas Mhac Fhionnlaoich). Baoighill, Pádraig Ó; Cadhain, Máirtín Ó: Tape recordings from Ulster Gaeltachts (Includes 3 stories from Máire Nic Fhionnghaile, An Machaire Loiscthe, and 2 stories from Donnchadh Mac Fhionnghaile, An Machaire Loiscthe. Tá an téacs sa leabhar "Ó Cadhain i dTír Chonaill" (2007), agus tá scéal ó Mháire agus scéal ó Dhonnchadh ar na CDs a foillsigheadh leis an leabhar.). Shields, Hugh: Ceolta agus Seanchas Thír Chonaill, le Seosamh Mac Eachmharcaigh, Faoi Chnoc (Published by TCD). NA ROSA. II. Material. Anon: Scríobhnóirí éagsamhla ó na Rosa (Na scórtha bunleabhar agus aistriúchán, le Séamas 'ac Grianna agus a lán eile). ____: Éan an Cheoil agus Scéalta Eile (1954) (Scéalta béaloideasa a baineadh as 'An tUltach'). Baoill, Micí Sheáin Néill Ó: Maith thú, a Mhicí (1956) (Seosamh Mag Uidhir (eag.)). ____: Lá de na Laethaibh (1983) (Lorcán Ó Searcaigh (eag.)). Baoighill, Pádraig Ó: Amhráin Hiúdaí Fheilimí agus Laoithe Fiannaíochta as Rann na Feirste (2001), Preas Uladh (Pádraig Ó Baoighill a chuir in eagar, Mánus Ó Baoill a chóirigh an ceol). Domhnaill, Seán Ó [Ps. Johnny Sheimisín]: Scéalta Johnny Sheimisín (1953) (Niall Ó Domhnaill (eag.)). Grianna, Conall Mac: Rann na Feirsde: Seanchas ár Sinsear (1998) Cló Cheann Dubhrann (Cuid de bhailiúchán na scol as Rann na Feirste, móide pioctúirí). Grianna, Seaghán Bán Mac: Ceoltaí agus Seanchas (1976) (Ióseph Ó Searcaigh (eag.)). ____: Greann agus Gaisciúlacht (Bunscoil Phobal Feirste 1992) (Seán Mac Corraidh (eag.)). III. Analysis. Cionaoith, Maeleachlainn Mac [Ps. Malachy McKenna]: "Palatalization and labials in the Irish of Torr, Co. Donegal", Béalra (2001) 146–60. ____ [Ps. Malachy McKenna]: The spoken Irish of Rann na Feirste (Website; includes a phonological description with sound files). Maoláin, Seán Mac: Cora Cainnte as Tír Chonaill. Sommerfelt, Alf: The dialect of Torr, Co. Donegal I (Christiania 1922). ____: "The structure of the consonant system in the Gaelic of Torr, Co. Donegal", Ériu 16 (1952) 205–11 (also: Diachronic and Synchronic Aspects of Language (Mouton 1962) 336–342). ____: "The works of the year in Torr, Co Donegal", Lochlann 2 (1962) 7-17. ____: "The phonemic structure of the dialect of Torr, Co Donegal", Lochlann 3 (1965) 237-254. ____: "Sentence patterns in the dialect of Torr", Lochlann 3 (1965) 255–277. ____: "Word-limits in Modern Irish (dialect of Torr, Co Donegal)", Lochlann 3 (1965) 298–314. ____: "Index, additions and corrections to 'The Dialect of Torr, Co Donegal'", Lochlann 3 (1965) 331–374. ____: "Phonetic texts from the dialect of Torr, Co Donegal", Lochlann 3 (1965) 375–403. Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pts. 77-80. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Rann na Feirste: Feidhlimidh Mhac Grianna, Johnny Ó Domhnaill, Annie Ní Mhuirí, Éamonn 'ac Grianna; An Tor, Leitir Catha: Róise Ní Chumhaill, Pádraig Ó Conachain, Pádraig Ó Baoighill; An Dubhcharaidh: Maighread Ní Dhomhnaill, Domhnall Ó Baoighill.). ____: UFTM Sound Archive (4 tapes with Conall and Neilidh Ní Domhnaill, by F Scullion (R75.13–16); from RTÉ, 4 tapes from Árainn Mhór (R77.31–34)). ____: Taeipeanna Chumann Chluain Árd (Seán Bán Mac Grianna, Sorcha Chonaill, srl.). ____: Taeipeanna Liam Dhuibh Mhic Cana (Sorcha Chonaill, srl.). ____: Cainnt Sheáin Bháin Mhic Grianna in Ollscoil na Ríona (Taeip bunaidh ag Ciarán Ó Duibhín, Béal Feirste. Cóip sa UFTM.). ____: Ceirnín Mhicí Sheáin Néill Uí Bhaoighill (Gael Linn a d'fhoillsigh.). ____: Taeipeanna Sheosaimh Uí Shearcaigh (Chuir Seosamh Ó Searcaigh (Anagaire, nach maireann) amach leabhar "Seán Bán: Ceoltaí agus Seanchas", bunaithe ar chaisíní a rinne sé. Níl fhios agam cá bhfuil na taeipeanna seo.). ____: Taeipeanna éagsamhla (Is féidir go bhfuil taeipeanna ag daoine eile, go speisialta i mBéal Feirste.). Baoighill, Pádraig Ó; Cadhain, Máirtín Ó: Tape recordings from Ulster Gaeltachts (Includes 13 stories from Rann na Fearsaide (5 ó mhuinntir Sheáin Néill, 4 ó chlann Fheilimidh, 2 ó Neidí Frainc, 2 ó Sorcha Chonaill). Tá an téacs sa leabhar "Ó Cadhain i dTír Chonaill" (2007), agus tá 3 scéal acu ar na CDs a foillsigheadh leis an leabhar.). Cionaoith, Maeleachlainn Mac: Seanchas Rann na Feirste (Coiscéim 2005) (Le sé dhlúthdhiosca). NA CRUACHA. I. Anecdotes and statistics. * Anon: "Gaelic Meetings in Tír Chonaill", Fáinne an Lae 2:37 (17/9/1898) 85–6. * ____: "Gaelic competitions in Co Donegal", Fáinne an Lae 4:87 (2/9/1899) 71. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 35:1 (1/1958) 4; 36:1 (1/1959) 9; 36:2 (2/1959) 11; 36:10 (10/1959) 10 (Gleann Fhinne). Baoighill, Pádraig Ó: Cuimhní ar Dhocharthaigh Ghleann Fhinne (1994) Coiscéim. Baoighill, Pádraig S Ó: Na Cruacha Gorma Inné agus Inniu. Dhíoraí, Áine Ní: Scoil na gCruach, Tír Chonaill 1907–1971. Laoide, Seosamh: "Cuairt ar Thamhnach Mhullaigh", Fáinne an Lae 1:2 (15/1/1898) 3. ____: "Litir", Fáinne an Lae 1:5 (5/2/1898) 6. Sléibhín, Tuathal Ó: "Sgoil Thamhnach Mhullaigh", Irisleabhar na Gaedhilge 12:139 (4/1902) 51–3. II. Material. Anon [Ps. Naoise]: "Mo chailín ruadh", An tUltach 2:3 (4–5/1925) 3 (Gleann Fhinne). ____: Scríobhnóirí éagsamhla (Seán Bán Mhac Meanman). Dhíoraí, Áine Ní: Na Cruacha, Scéalta agus Seanchas (Clóchomhar 1985). Gallagher, Mr: "Colum Cille agus an duine bocht", Irisleabhar na Gaedhilge 11:132 (9/1901) 149 (Mountcharles). Laoide, Seosamh(?): "Notes and queries 405, 406, 407", Irisleabhar na Gaedhilge 10:113 (1/1900) 473 (Also Omeath). Máirtín, Máire: "Feis Thamhnach Mhullaigh", Irisleabhar na Gaedhilge 10:113 (1/1900) 466–8 (Tamhnach Mhullaigh). ____: "An Cogar", Irisleabhar na Gaedhilge 11:123 (12/1900) 13–4. ____: "Dubhshlán lucht an Bhéarla", Irisleabhar na Gaedhilge 11:130 (7/1901) 118–20. ____: "Fá choinne chruinnighthe Dhúin na nGall", Irisleabhar na Gaedhilge 12:139 (9/1902) 132–3. ____: "Séamaisín Mhac an Bháird", Irisleabhar na Gaedhilge 14:171 (12/1904) 700. Seachnasaigh, Pól Ó: Amhráin Anna John Chiot. Sléibhín, Pádraig Ó: "Bean na táibhirne", Irisleabhar na Gaedhilge 11:130 (7/1901) 122–3 (Eadar-dhá-ghabhal). ____: "Athbhaisteadh Chaoilte", Irisleabhar na Gaedhilge 11:131 (8/1901) 137-8 (Eadar-dhá-ghabhal). III. Analysis. hEochaidh, Seán Ó; Heinrich Wagner: "Sean-chainnt na gCruach", Zeitschrift für Celtische Philologie 29 (1962–64) 1–91. * Hughes, A.J.: The Gaelic of Tangaveane and Commeen, County Donegal (unpublished Ph.D. thesis, QUB 1986) . Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pts. 81–83. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Manus Craig, Tawnawully). Séamas Ó Catháin: Uair an Chloig Chois Teallaigh (Pádraig Mac an Luain, Cruach Mhín an Fheannta.). Baoighill, Pádraig Ó; Cadhain, Máirtín Ó: Tape recordings from Ulster Gaeltachts (Includes 10 stories from Na Cruacha (Micheál Phádraig Sheáin, Pádraig Eoghain Phádraig), Mín na Sróna (Micheál Ó Tiománaí, Domhnall 'ac Suibhne) agus Mín an tSamhaidh (Johnny Bán Ó Tiománaí), agus agallaimh le Johnny Bán Ó Tiománaí, agus le Brian 'ac Fhionnlaoich agus Nóra Nic Fhionnlaoigh (Tamhnach a' Mhullaigh). Tá an téacs sa leabhar "Ó Cadhain i dTír Chonaill" (2007), agus tá scéal amháin acu ar na CDs a foillsigheadh leis an leabhar. Further stories were recorded from Séamus 'ac Amhlaoibh (Mín a' Líneacháin), published separately.). Baoighill, Pádraig S Ó: Andaí Chondaí Jeaic: Seanchaí Chlochar na nGabhar (With a CD). NA GLEANNTAÍ. I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 27:3 (3/1950) 7; 34:3 (3/1957) 6&12; 34:12 (12/1957) 11&15; 36:1 (1/1959) 9; 36:10 (10/1959) 10 (Mín an Bhainne; an baile). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Bealach an Dísirt", An tUltach 44:8 (8/1967) 13–14 (An Díseart). Ghallchobhair, Eithne Ní et al: Scoil Leac Conaill 1900–1969. II. Material. Anon: Scríobhnóirí éagsamhla (Aindrias Ó Baoighill, Séamas Ó Creag). Cinnéide, Séamus Ó; Congáil, Nollaig Mac: Brian Ó Cianaigh, Ceannródaí Ildánach Gaeilge as Ard an Rátha. III. Analysis. Quiggin, E.C.: A Dialect of Donegal (Cambridge 1906) (Mín an Bháinne). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pts. 83a, 84. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Tomás Ó Gallchobhair, Ballycashel; Nellie McConnell, Leconnell). Pádraig Ó Baoighill: Scéalaí Mór Mhín an Líneacháin, Séamas Mac Amhlaoibh (With 2 CDs; recorded in 1957). TEILIONN. I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 36:10 (10/1959) 10 (Gleann Cholm Cille; focla Conallacha). Cnáimhsí, Pádraig Ua: "An t-oideachas i nGaeltacht Thír Chonaill san aois seo chaite", An tUltach 68:4 (4/1991) 4–15&17, at 13–14. II. Material. Bheirn, Úna Uí (eag.): Teileann Inné 's Inniu. Mühlhausen, Ludwig: Zehn irische Volkserzählungen aus Süd-Donegal (1939) (Séamus Ó Casaide). O'Neill, John E.: "Irish Texts from South West Donegal", Zeitschrift für Celtische Philologie 33 (1974) 285–300; 34 (1975) 223–318; 35 (1976) 264–303. Seagháin, Pádraig Mac (Pat an Ghréasaí): An Cnóta Glas (An Gúm 1941). Seáin, Pádraig Mac (Padaí Mháire): I n-Aimsear Eoghain Ruaidh (An Gúm 1935). ____: Ceolta Theilinn (Belfast 1973). ____: Séarlaí Mac Anna agus Mé Fhéin (Coiscéim 2016) (In eagar ag Diarmuid Mac Seáin agus Mícheál Mac Giolla Easbuic; le 2 CD). ____: Condaí Phroinnseais Mac Cuinneagáin agus Ceolta Theilinn (Coiscéim 2017) (In eagar ag Diarmuid Mac Seáin agus Mícheál Mac Giolla Easbuic; le 2 CD). Watson, Seosamh (eag.): Oidhreacht Ghleann Cholm Cille (Clóchomhar 1989). III. Analysis. Bheirn, Úna Uí: Cnuasach Focal as Teileann (Dublin 1989). hEochaidh, Seán Ó: Sean-chainnt Theilinn (Dublin 1955). Wagner, Heinrich: Linguistic Atlas and Survey of Irish Dialects I, IV (1958, 1969) pts. 85–86a. ____: Gaedhilge Theilinn (Dublin 1959). Watson, Seosamh: "A note on some adverbial forms in Co. Donegal Irish ", Celtica 23 (1999) 408–12. IV. Recordings. Anon: Doegen Records (Ulster) (Tomás Mac Seáin, Seán Mac Giolla Cheara, Séamus Ó Casaide, Pádraig Mhac Ailín). Baoighill, Pádraig Ó; Cadhain, Máirtín Ó: Tape recordings from Ulster Gaeltachts (Includes 11 stories from Teileann (Micheál Ó hIghne, Séamus Ó Beirn), Mín an Aoire (Cathal Ó Baoighill, Brian Ó Baoighill), Mín a' Churráin (Séamus Ó hIghne) and Gleann Cholm Cille (Padaí Ó Dochartaigh). Tá an téacs sa leabhar "Ó Cadhain i dTír Chonaill" (2007), agus tá 3 scéal acu ar na CDs a foillsigheadh leis an leabhar.). GAELTACHTAÍ BEAGA I DTÍR CHONAILL. I. Anecdotes and statistics. Baoighill, Aindrias Ó [Ps. Fiach Fánach]: "Fastódh Dhubhaltaigh Bhig mar Fhaisnéisidhe", An tUltach 26:10 (10/1949) 10 (Baile na nGallóglach: Bun a' Ghlinn, Gabhlán, Carn). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "Nuacht ó Thír Chonaill", An tUltach 38:7 (7/1961) 10 (Baile na nGallóglach: Gabhlán). ____ [Ps. Fiach Fánach]: "As Tír Chonaill", An tUltach 48:1 (1/1971) 18 (Baile na nGallóglach: Ceathrú na gCanónach; agus le cupla mí roimhe sin). Piatt, Donn S (?) [Ps. D. P.]: "Dá mbéinn...", An tUltach 14:10 (12/1937) 7 (Achadh an Bheithigh (Aughavoy), taobh thuas de Ghleann Fhinne). III. Analysis. Baoighill, Pádraig Ó: Faoi Scáth na Mucaise (Coiscéim 2005) (As Bailiúchán na Scol: An Tearmann, An Craosloch, Gleann Domhain, srl.). UNTRACED * McKenna, Joseph: "List of words ... Gortlettra parish, Co. Leitrim", Journal of Ardagh and Clonmacnois Antiquarian Society 2 (1945) 64. * Mulcahy, D.B.: "Peculiar Localisms", Irisleabhar na Gaedhilge 3: (1888) 91, 106–7, 117 (Ref Best). * ____: "Peculiar Localisms", Irisleabhar na Gaedhilge 4: (1889–94) 14, 24, 80 (Ref Best). * Skerrett, R[ichard] A Q: "Generative grammar of Irish", Studia Celtica 3 (1968) 103. * Young, Rose M.: "Irish in Rathlin", Irisleabhar na Gaedhilge 6: () 160 (recte 140 ???) (Ref Best has 139–40).